Од „Лузната“ до „Кумот“ – приказната за Ал Капоне инспирираше голем број режисери и писатели. Што го тера еден од креаторите на чикашката мафија да предизвика таков интерес и денес, 125 години по неговото раѓање?
ЏОН СИЛК
Ал Капоне е роден пред 125 години, но наследството на озлогласениот американски гангстер продолжува да ги возбудува холивудските продуценти и писатели до ден-денес.
Во 1920-тите, Капоне стана еден од основачите на италијанско-американската организирана криминална група, позната и како Чикаго мафија. Некои го опишаа како Робин Худ на сувиот режим, бидејќи дел од приходите од неговите незаконски активности донирал во добротворни цели. Од другите мафијаши се разликува и по тоа што го сака публицитетот – разговара со новинари, организира големи забави, додека ги извршува своите незаконски активности.
Проценките на Капоне, како и на многу други претставници на подземјето од минатото, се различни. Иако некои го почитуваа, Капоне сè уште беше одговорен за „криминална империја“ во Чикаго што вклучува „коцкање, проституција, нелегална продажба на алкохол, мито, трговија со дрога, грабежи и убиства“, се наведува на веб-страницата на ФБИ.
КОЈ Е АЛ КАПОНЕ? Роден во 1899 година во Бруклин, Њујорк, Алфонс Габриел Капоне се сретнал со организиран криминал на многу млада возраст. Како тинејџер, тој се приклучил на ирско-американска криминална група („Бандата на пет точки“), каде што почнал да се занимава со изнуда. Сепак, Капоне брзо дознал дека само насилството нема да му донесе долгорочен успех.
Во 1917 година, гангстерот Френк Галучио го нападнал Капоне со нож и го оставил со лузна на лицето, од која се родил неговиот злогласен прекар – Обележаниот. Галучио потоа стана телохранител на Капоне.
Набргу потоа, Капоне застрела човек за прв пат, влезе во неволја со ирска банда и претепа друг гангстер речиси до смрт со голи раце. За да не биде фатен, тој побегма од Њујорк во Чикаго. Во неговите моќни години во Чикаго, помеѓу 1925 и 1929 година, Капоне ја изгради својата репутација како најмоќниот мафијаш во САД.
Сепак, Капоне не се гледаше себеси како криминалец, туку како претприемач – познат по својата великодушност со богатството собрано додека беше шеф на организираниот криминал во Чикаго. Групата предводена од Капоне профитирала од нелегални активности – од продажба на алкохол, која во тој период била забранета, до проституција.
МАСАКРОТ НА СВ.ВАЛЕНТАЈН Масакрот на денот на Св.Валентајн – Денот на вљубените во 1929 година ФБИ го опиша како „кулминација на насилството во Чикаго, во кое седум членови на криминалната банда на Багс Моран беа убиени пред ѕидот на гаражата од нивните противници кои се претставуваа како полицајци“. Иако Ал Капоне во тоа време бил во својот дом на Флорида, се верува дека тој стои зад масакрот.
Капоне никогаш не бил осуден за убиствата, но на крајот отишол во затвор поради затајување данок. Така, на 33-годишна возраст бил симнат од тронот како криминален бос. Најголем дел од казната ја отслужил во злогласниот затвор Алкатраз. Истиот го напуштил во 1939 година, кога неговата психичка состојба веќе била значително влошена.
Ал Капоне починал во 1947 година од срцев удар – на 48-годишна возраст.
ШАРМОТ НА КАПОНЕ Озлогласениот гангстер остави белег не само на улиците на Чикаго во 1920-тите, туку и во Холивуд до крајот на векот – бројни успешни филмови беа инспирирани од неговата приказна. Неговиот акцент и манири, исто така, инспирираа десетици мафијашки инкарнации во стрипови, филмови, музика и литература.
Ал Капоне се појави во романот на Марио Пузо „Кум“, адаптиран од Френсис Форд Копола во 1972 година и стана еден од најуспешните филмови за мафијата во историјата на Холивуд. Приказната на Капоне ја инспирираше и книгата „Лузна“ што исто така беше адаптирана во филмови.
Цели 125 години по неговото раѓање, интересот за Ал Капоне останува жив. Неговата приказна е пример не само за т.н „Американски сон“ – син на имигранти кој оди од сиромашни во екстремно богати, но и за двојната природа на американската култура за време на прохибицијата. Ера која беше дефинирана и со пуритански ограничувања и со прекумерна забава. Овие контрастни историски вистини продолжуваат да играат улога во културата на Соединетите Американски Држави до денес.
