Интеграциите се малку како возење велосипед или трицикл. Можете да возите трицикл, да закочите и да не паднете, а можете да паднете од велосипедот ако наеднаш застанете. И со еврокризата откривме дека европската интеграција е како велосипед – или ќе продолжи со фискална и банкарска интеграција или ќе се откаже од заедничката валута – вели овој аналитичар од светски глас
Андрес Маламуд е еден од најважните интелектуалци на современа Латинска Америка и е главен истражувач на Институтот за општествени науки на Универзитетот во Лисабон. Маламуд го отвори седмото издание на Меѓународната летна школа за латиноамерикански студии организирана од Друштвото на хиспанистите во соработка со Центарот за иберо-американски студии на Филозофскиот факултет во Нови Сад и Институтот за европски студии од Белград.
Дипломирал политички науки на Универзитетот во Буенос Аирес, а докторирал на Европскиот универзитетски институт во Фиренца.
Тој беше визитинг истражувач во Институтот Макс Планк во Хајделберг, како и на Универзитетот во Мериленд (Колеџ Парк).
Неговите истражувачки интереси вклучуваат демократски институции, надворешна политика и регионални интегративни процеси.
Негова специјалност се географските области на Европа и Латинска Америка.
Автор е на книгата „El oficio más antiguo del mundo. Secretos, mentiras y belleza de la politica“ („Најстариот занает во светот. Тајните, лагите и убавината на политиката“), а неговите академски дела се објавени во повеќе од дваесет земји.
Андрес Маламуд е еден од најважните интелектуалци на современа
Негова специјалност се географските области на Европа и Латинска Америка. Неговите колумни може да се прочитаат во весниците La Nación (La Nación), Clarín (Аргентина) и El País (Шпанија).
Во интервју за Данас, Маламуд зборува за слоевитите реалности на Латинска Америка, односот на овој континент со остатокот од светот, актуелните општествени, политички и културни околности.
За што разговаравте со учесниците на овогодинешното издание на Меѓународната летна школа за латиноамерикански студии?
– За две работи. Прво, за Аргентина и парадоксот со кој се соочува оваа земја, а тоа е дека има политичка стабилност, но економски пропаѓа. Во Латинска Америка има земји кои немаат демократија, но се економски стабилни. Во Аргентина ситуацијата е обратна. Има функционална демократија, а економската состојба е катастрофална со годишна инфлација од над 100 проценти. Зборував и за компаративните регионализми меѓу Европа и Латинска Америка. Овие регионализми одат во различни насоки. Западна Европа, пред се, оди во насока на споделен суверенитет, нема граници, има заедничка валута, а во Латинска Америка ситуацијата е како во Африка или Азија. Националниот суверенитет е пред се, државите соработуваат, нема војни, но не го делат суверенитетот: секоја има свои пари и своја граница.
Дали тоа што САД се првиот сосед е одговорен за таквиот однос на овие земји кон суверенитетот?
– Може да биде, некои мислат така. Латинска Америка има 20 земји, а во Ел Салвадор, Панама и Еквадор валутата е доларот. Не успеаја да ја стабилизираат својата валута, па ја прифатија странската. И фактот дека САД се блиску до Мексико го дели континентот на оние земји кои се повеќе зависни од САД: Мексико, Централна Америка, Колумбија, Венецуела и на земји кои се повеќе зависни од Кина, односно остатокот од југот на Америка. Но, во тој контекст, треба да се каже дека европската интеграција е глобален исклучок, ниту африканските, ниту азиските, ниту земјите од Латинска Америка го делат својот суверенитет.
Дали европската интеграција отиде предалеку?
– Зависи кого прашуваш. Интеграциите се малку како возење велосипед или трицикл. Можете да возите трицикл, да закочите и да не паднете, а можете да паднете од велосипедот ако наеднаш застанете. И со еврокризата откривме дека европската интеграција е како велосипед – или ќе продолжи со фискална и банкарска интеграција или ќе се откаже од заедничката валута. Тековната рамнотежа е нестабилна. ЕУ каква што ја знаеме денес нема да постои, таа ќе биде повеќе или помалку интегрирана. Отиде предалеку за оние кои мислат дека монетарната интеграција отиде предалеку, а недоволно за оние кои мислат дека ЕУ треба уште помонетарно да се интегрира.
Како ја гледате иднината на Латинска Америка, имајќи предвид дека нивото на развој на земјите е различно, дека во голема мера се работи за класни општества, дека континентот е поделен по многу прашања, а сепак има многу работи што го обединуваат ?
– Јас сум скептичен. Ги проучувам интеграциите во овој дел од светот и се сомневам дека можат да напредуваат. Невозможно е интеграцијата да се случи како што се случи во Европа. Нема голема сила што тоа го турка. Во Европа, Германија, притисната од вината за Втората светска војна, инвестираше пари. Нема никој во Латинска Америка кој чувствува таква вина. Во Латинска Америка нема војни, што е случај во Европа со векови, а трговијата е главно со големите сили, Кина и САД. Во Латинска Америка речиси и да нема меѓусебна трговија, многу се сакаме, а малку си требаме.
Каква е состојбата со слободата на изразување, бидејќи, на пример, во Мексико се убиваат новинари?
– И во бразилската Амазонија, во Колумбија, во конфликтните зони, тоа е точно, што треба да се признае. Но, тоа не е општа слика и не треба да се генерализираат работите. Новинарите се убиваат во Колумбија, Мексико и Бразил, но тоа не се случува во Аргентина, Уругвај и Чиле. Не постои единствена ситуација. Има земји кои се опасни и кои не се. Ако сакате да најдете заеднички именител за Латинска Америка, тоа е социјалната нееднаквост, но криминалот, насилството, слободата на печатот се различни од земја до земја.
Постои ли опасност од зајакнување на екстремната десница во Латинска Америка?
– Како-кога, и посилен и послаб, погледнете ги Болсонаро во Бразил и Трамп во САД, на пример. Трамп се однесуваше како Болсонаро. Тој од аутсајдер стана претседател, а потоа ги загуби изборите, не ги прифаќа резултатите и ги мобилизира своите поддржувачи да го преземат Конгресот. Во Латинска Америка не постои такво нешто како што беше порано. Ситуацијата понекогаш е загрижувачка, но не и драматична. Има авторитарни лидери кои победуваат и губат на избори, се менуваат владите. Многу е научено за демократијата.
