Многумина го фалат планот на Трамп за воведување царини од 100 отсто за Кина, кои ќе ги плаќаат Кинезите. Така, еден кинески електричен автомобил од 12.000 ќе чини 24.000 долари. Од тие пари половина одат за Кинезите, а половина за буџетот на американската влада. Колку плаќаат Кинезите? Нула долари! Ееее…??? Па, штета…
ДАНИЦА ПОПОВИЌ
Конечно сфатив кој е Доналд Трамп: тој е сопственик на циркус во бајката за Пинокио. Треперлив, корумпиран и бескрупулозен лик, се викаше Стромболи. Голтач на оган и шоумен, воден од амбицијата да заработи големи пари – дури и на туѓа сметка. Впечатливо весел и насмеан, тој не крие дека има лош карактер, поради што многу луѓе во бајката завршија во неговиот камин.
Доналд Трамп е исто како тој шоумен и огнојадец, а тој беше реизбран за претседател на САД. Никој не е изненаден од неговите апсурдни изјави, ниту од демантите кои често следат. Тајната е во тоа што, како сопственик на циркус, тој им ветува на луѓето она што тие самите сакаат да им се случи, дури и ако тоа е можно само на слика или – за во циркус.
Луда радост…
Многумина, на пример, го фалат планот на Трамп за воведување царини од 100 отсто за Кина, кои ќе ги плаќаат Кинезите.
Сега, размислете за тоа. Кинески електричен автомобил од 12.000 долари, по воведувањето стопроцентна тарифа, значи 24.000 долари. И тоа е она за што плаќаат американските клиенти. Од тие пари половина одат за Кинезите, а половина за буџетот на американската влада. Колку плаќаат Кинезите? Нула долари! Ееее…??? Па, штета…
Освен што не ги казни Кинезите, Трамп не реши и многу поважен проблем со царините – кинеските електрични автомобили се далеку поевтини од американските! Слично беше и со јапонските автомобили, кога кон крајот на минатиот век го преплавија американскиот пазар. Царифите тогаш не беа популарни, па Американците им наредија на Јапонците да воведат таканаречени Доброволни ограничувања за извоз (VER – Доброволни извозни ограничувања)!
На сите земји кои имаат намера да го остават доларот во меѓународните платежни трансакции, Трамп им се закани со воведување стопроцентни царини! Зошто само сто проценти? Зарем не е подобро да се воведат тарифи од осумстотини проценти? И дали неговите гласачи барем тогаш ќе помислеја дека ќе треба да платат за тоа
Јапонците, сеќавајќи се на двете атомски бомби, тивко го ограничија извозот, исто како што им беше кажано: значително го намалија извозот на поевтини модели, извозот на поскапи модели беше помалку ограничен. А Јапонците, кои се Јапонци, отидоа чекор понатаму – ги префрлија сите средства за производство на поскапи модели и заработија доволно за да изградат свои погони во САД! Оттогаш, тие освоија 40 проценти од американскиот пазар на автомобили и немаше начин САД да им наметнат никакви тарифи, квоти или други глупости.
Токму ова е исходот од кој се плаши Трамп. Го гледавме како беснее за време на претседателската кампања за увозот на кинески електрични автомобили од Мексико, иако во Мексико сè уште не се произведени кинески автомобили
Кој ќе плати за тоа?
Трамп е убеден дека неговата тарифна политика „има 100 отсто шанси за успех“. Тој во кампањата вети дека ќе воведе царини од 20 проценти за секој увезен артикл, од која било земја во светот, а за стоката од Кина царините ќе бидат од 60 до 100 проценти. И тоа не е се. До сите земји кои имаат намера да го остават американскиот долар во меѓународните платежни трансакции – ќе воведат царини од сто проценти!
И тогаш останува да се праша – зошто само сто проценти? Зарем не е подобро да се воведат тарифи од осумстотини на пример? Дали тогаш тие негови шупливи гласачи ќе помислија, еј, јас ќе платам за тоа!
Згора на сето тоа, сенаторот Венс, сега потпретседател на Трамп, гласно најави дека САД нема да бидат оштетени од царините. Тој особено гласно потенцираше дека нема да има инфлација, што секако е невозможно да се избегне со вакво зголемување на царините. До степен до кој Трамп воведува тарифи како лек – цените мора да пораснат за истиот процент.
И тогаш, тоа не е се… заборавија на одмаздата! Сето тоа веќе се случи, во средината на 1930-тите, кога САД воведоа царини од речиси 60 проценти, токму како што сега најавува Трамп. Сите земји возвратија и за само две години надворешно-трговската размена на целиот свет падна за 70 отсто. Немаше што да се купи од странство.
Повеќето Американци го заборавија сето тоа, Трамп ги носи на островот на среќата, каде Кинезите ќе ги платат сите царини. Кога ќе стигнат на островот, ушите ќе им пораснат, па можеби нема да се сеќаваат кој што платил, ниту кој е Трамп.
(Авторката е професорка во пензија од Економскиот факултет – Белград)
