Проширувањето е процес, има фази и тоа е повеќе административен процес отколку политички. Треба да зборуваме за политичка, економска, социјална и безбедносна интеграција. Ова се теми за Западен Балкан. Имаме свеж пример – Авганистан. Авганистан е далеку, но Западен Балкан е тука – е став на еврокомесасарот за проширување Вархеи
Од многуте говори на неодамна завршениот Балкански стратешки форум во нашите медиуми посебно место зема анегдотата произлезена од разговорот на пемиерот на Албанија, Еди Рама кој му порача на претседателот на Бугарија, Румен Радев „да не бидат толку европејци, туку да бидат малку балканци и да го отворат патот“ за своите соседи на Полуостровот кон евроинтеграциите.
Инаку, на Бледскиот стратешки форум, што оваа година е посветен на темата „Иднината на Европа“, влијаеја и настаните во КабуулШто се обидувате да спасите таму? Се обидувате да спасите што?
Отворете го патот за разговор. Дозволете ни да разговараме со нив, можете да бидете цело време на патот и да кажете не – блокираме овде, блокираме таму, застануваме тука, застануваме таму. Но, отворете го патот“, истакна Рам
Авганистан ни одржа лекција и немаме повеќе време за трошење, порача еврокомесарот за проширување
Еврокомесарот за проширување Оливер Вархеји вели дека Европската унија не смее да си дозволи да го изневери Западен Балкан и дека нема повеќе време за чекање.
„Проширувањето е процес, има фази и тоа е повеќе административен процес отколку политички. Треба да зборуваме за политичка, економска, социјална и безбедносна интеграција. Ова се теми за Западен Балкан. Имаме свеж пример – Авганистан. Авганистан е далеку, но Западен Балкан е тука. Нашата одговорност кон Балканот е поголема отколку кон Авганистан. Не можеме да си дозволиме да го изневериме Западен Балкан“, истакна Вархеји на панелот „Иднината на Европа“ во рамки на Бледскиот стратешки форум.
Тој додаде дека Европската унија треба да ги мотивира земјите од Западен Балкан, но мора да постои и мотивација во самите држави.
„Мора да бидеме одлучни да ја одржиме таа мотивација и да увериме дека понудата која ја ставивме на маса е искрена. На тој начин можеме да ги забрзаме работите. Авганистан ни одржа лекција и немаме повеќе време за трошење“ – рече еврокомесарот.
Претседателот на Бугарија, Румен Радев очекува притисокот врз Бугарија во наредните месеци на темата Република Северна Македонија да продолжи да се зголемува.
„Очекувањата за компромис со Бугарија растат, бидејќи во последните години односите со Скопје се во ќорсокак и Бугарија остана изолирана“, објасни Радев, кој учествува на Бледскиот стратешки форум, во изјава за БНТ. Според него, Резолуцијата која во јули беше изгласана во парламентот во Северна Македонија го зацементира неспроведувањето на Договорот за соседство од 2017 година. Радев, како што јави МИА, смета дека Резолуцијата ги истакнува јазикот и идентитетот како црвени линии за кои Скопје нема да преговара со Софија.
Претседателот на Бугарија повторил дека главен приоритет на бугарската надворешна политика останува европската интеграција на Западен Балкан и дека Бугарија е најзаинтересирана Северна Македонија да стане членка на ЕУ, но да ги исполни своите обврски. Радев од Блед порачал дека очекува заштита на правата на луѓето со бугарска самосвест во Северна Македонија, елиминација на негативната слика за Бугарија во учебниците, спомениците и медиумите и прекин на говорот на омраза.
Заев очекува стабилна влада во Софија
Во изјава за БНТ, македонскиот премиер Зоран Заев, изрази надеж дека Бугарија наскоро ќе има стабилна влада со цел да ги продолжи разговорите за европската интеграција на Скопје. Тој денеска имаше средби со словенечекиот премиер Јанез Јанша и еврокомесарот за проширување Оливер Вархеји на Бледскиот стратешки форум, од каде испратија порака дека нема простор за други опции освен европски Западен Балкан, Северна Македонија и Албанија треба да ги почнат преговорите час поскоро. Проширувањето на ЕУ е приоритет на словенечкото претседателство, а земјите од Западен Балкан треба што е можно поскоро да станат членки на Унијата.
Според тројцата соговорници, пречките што се исправија пред овој процес може да се отстранат и за тоа постојат позитивни примери од поблиското минато. На средбата е оценето дека до крајот на годината има доволно време Бугарија и Северна Македонија да го изодат патот до решение кое ќе ја забрза европската интеграција на цел регион и дека решенијата подразбираат грижа за себе, но и грижа за другиот.
Претходно премиерот Заев, на маргините на Бледскиот стратешки форум имаше средба и со претседателот на Република Словенија, Борут Пахор, кој го афирмираше ставот на неговата земја дека Словенија го поддржува европско проширување со земјите од Западен Балкан. Тој очекува, со посредство и поддршка на словенечкото претседателство, да се најде прифатливо решение за блокираниот процес за интеграција на Северна Македонија во ЕУ.
„Премиерот Заев и претседателот Пахор на средбата споделија дека лидерите постојат за да наоѓаат решенија и дека современото живеење и глобалните текови бараат храбри и мудри чекори од страна на политичките лидери на Европа. Заев потенцираше дека Европа препозна дека граѓаните на Северна Македонија покажаа храброст и ги прифатија европските вредности и дека земјата направи сѐ за да продолжи по европскиот пат напред“, се вели во владиното соопштение.
Заев и Пахор истакнале дека Словенија и цела Европа поддржуваат решение на предизвиците меѓу Бугарија и Северна Македонија и дека словенечкото претседателство е можност која треба да се искористи за наоѓање решение.