Соработниците на американскиот претседател велат дека без дополнителна воена помош за Украина, Русија би можела да победи во војната за неколку недели, најмногу за неколку месеци
Американскиот претседател Џо Бајден при вчерашниот говор во Белата куќа предупреди дека откажувањето на финансиската помош за Украина може да доведе до криза во балканските земји.
„Ако ние заминеме, а Русија го издржи нападот и ја победи Украина, што мислите дека ќе се случи во балканските земји? Што мислите дека ќе се случи од Полска до Унгарија?“, праша тој.
Соработниците на Бајден отворено им кажаа на членовите на Конгресот на приватна средба во средата дека ако Конгресот наскоро не одобри дополнителна воена помош за Украина, Русија би можела да ја добие војната за неколку недели, во најдобар случај за неколку месеци, пишува Ен-би-си њуз.
„Русија би можела да ја добие војната за неколку недели“, додаде Бајден.
Советникот за национална безбедност Џејк Саливан и директорката на Националното разузнавање Аврил Хејнс тогаш изјавија дека не е случајно што Путин го изврши најголемиот воздушен напад од почетокот на инвазијата на Украина токму откако Конгресот не одобри повеќе помош минатиот месец, пишува хрватски „Индекс“.
Белата куќа на 27 декември објави намалување на количината на оружје и воена опрема за Украина. Иако европските нации, вклучително и Обединетото Кралство и Германија, обезбедуваат одредена финансиска поддршка, САД се најголемиот снабдувач на Украина со воена помош. Но, републиканците во Конгресот го задржуваат пакетот вреден десетици милијарди долари за идно воено финансирање за Киев. Додека Конгресот не го одобри тоа, нема да има нова поддршка.
Конгресот одобри повеќе од 110 милијарди долари помош за Киев од почетокот на руската инвазија, но не одобри никакви средства откако републиканците ја презедоа контролата врз Претставничкиот дом во јануари 2023 година.
Што ја чека Украина ако ја загуби воената помош?
Украинскиот претседател Володимир Зеленски и Бајден го повикуваат Конгресот да одобри нов пакет помош од 61,4 милијарди долари, но републиканците одбиваат да ја одобрат помошта без договор со демократите за зајакнување на безбедноста вдолж границата меѓу САД и Мексико. Но, дури и републиканците да попуштат и да се согласат да ја продолжат помошта, таа веројатно би била значително помала, се додава во натписот на „Индекс“.
Без дополнителна американска помош, проценуваат западните власти, Украина прво би останала без ракети со долг дострел, потоа без ракети за противвоздушна одбрана, а подоцна и без артилериска муниција и ракети со краток дострел, како што се противтенковски ракети „џавелин“и противвоздушни ракети „стингер“.
Зеленски има проблеми и со обезбедување дополнителна воена помош од Европската Унија. Имено, новата програма за помош на ЕУ вредна 50 милијарди евра за следните четири години требаше да биде договорена лани во декември. Унгарскиот премиер Виктор Орбан стави вето на планот доведувајќи ја во прашање корисноста на помошта за Украина и велејќи дека одлуката на ЕУ да ги замрзне средствата наменети за неговата земја е погрешна.
Но, претставниците на земјите членки пред десет дена со мнозинство гласови во Брисел одлучија да започнат преговори со Европскиот парламент за плановите за помош. Целта е да се овозможи што поскоро спроведување на програмата за помош по евентуалното одобрување на Орбан.
Доколку наскоро не се најде решение со Унгарија, другите членки на ЕУ имаат намера да дејствуваат како група од 26. За 1 февруари е најавен специјален самит на ЕУ за тоа како да се продолжи со помошта. Брисел се надева дека Унгарија ќе престане да дава отпор, за да избегнат дополнителни компликации.
Андерс Фог Расмусен беше генерален секретар на НАТО од 2009 до 2014 година, по речиси осум години како премиер на Данска.
Расмусен се сретна со дописничката на Гласот на Америка Натали Лиу, за време на посетата на Вашингтон оваа недела, за да се заложи за континуирана силна поддршка за Украина, истовремено повикувајќи го слободниот свет да се спротивстави на напредокот на автократиите „предводени од Кина, на кои им се придружија Русија, Иран и Северна Кореја“.
Еве неколку моменти од нивното интервју. Прашањата и одговорите се уредени за должина и јасност.
Глас на Америка: Дали сте во Вашингтон овојпат за да помогнете во притисокот за поголем консензус за поддршка на Украина?
Расмусен: Една од целите на моето патување овојпат е да се сретнам со членовите на Конгресот кои се скептични за продолжување на нивната поддршка за Украина. Би им кажал дека во американски национален безбедносен интерес е да се обезбеди украинска победа и руски пораз. Би им кажал дека Европејците си го прават своето. Ќе му наштети на американскиот национален безбедносен интерес ако Путин победи во Украина. Тоа би го поттикнало Шји Џјинпинг да го заземе Тајван. Тоа ќе ја зајакне оската на автократиите под водство на Кина, но на која се приклучија Русија, Северна Кореја и Иран, и ќе го ослабне сојузот меѓу САД и Европа. Ако не можеме да му веруваме на американското лидерство, тогаш тоа ќе ги поттикне оние гласови во Европа за понезависна европска улога како посредник меѓу Вашингтон и Пекинг. Мислам дека тоа би било опасно слабеење на трансатлантската алијанса. Треба да бидеме заедно со САД. Ова е она што е во прашање.
Глас на Америка: Некои тврдат дека САД не треба да насочуваат толку многу ресурси во Украина и треба да обезбедат дека има доволно ресурси за потенцијален конфликт во Индо-Пацификот (предизвикан од кинеската агресија).
Расмусен: Очигледно ресурсите се ограничени, но никогаш не треба да заборавиме дека светските демократии претставуваат повеќе од 60% од глобалниот БДП. Ако застанеме заедно, ако сме обединети, тогаш претставуваме застрашувачка сила, што (за возврат) ќе создаде многу почит во Пекинг. Соочени сме со низа противници кои се најсилни и најопасни од Втората светска војна. Видовме како се појави оската на автократии предводена од Кина, но на која се приклучија Русија, Иран и Северна Кореја. Иран и Северна Кореја ја поддржуваат Русија со проектили, со беспилотни летала и на други начини. Видовме како Иран, како помошниците на Иран создаваат нестабилност на Блискиот Исток. Ги видовме Хамас, Хезболах, Хутите кои се закануваат на слободната пловидба во Црвеното Море. Сите овие претставуваат оска на автократии. Ние во слободниот свет имаме јасен интерес да се обединиме, да застанеме заедно и да се спротивставиме на овие автократии кои напредуваат.
Глас на Америка: Колку е реална можноста Украина да добие покана за членство во НАТО на самитот на организацијата што ќе се одржи овој јули во Вашингтон?
Расмусен: Па, знам дека ќе биде тешка битка. Мораме внимателно да разговараме за тоа. Мораме да ги подготвиме деталите, и затоа сум во Вашингтон, бидејќи САД ќе бидат одлучувачки актер во сето тоа. Без американска поддршка за оваа идеја да се покани Украина, тоа не е реално. Значи, мораме да разговараме за тоа со американските законодавци.
Глас на Америка: Некои велат дека не се само некои републиканци кои се загрижени за испраќање големи суми дополнителна помош за Украина, туку и администрацијата на Бајден не сака да влезе во конфликт со Русија. Какви се вашите забелешки за тоа како размислува Вашингтон во овој момент?
Расмусен: Моја опсервација е дека има многу скептицизам во НАТО. Затоа треба да работиме напорно. Многу често го слушам аргументот дека не можеме да ја поканиме Украина да влезе во НАТО додека војната трае. Тоа е екстремно опасен аргумент за користење бидејќи (со тоа) му давате на Путин де факто право на вето. Тоа е и поттик за Путин да ја продолжи војната за да ја спречи Украина да влезе во НАТО. Финска и Шведска заклучија дека неутралноста во традиционална смисла на зборот не постои, дека сивите зони се опасни зони. Ова е причината зошто тие аплицираа за членство во НАТО, а ние треба да го донесеме токму истиот заклучок што се однесува до Украина.
