Охридскиот диоговор меѓу Вучиќ и Курти не е бифе во кое секој ќе зема што сака а ќе отфрла нешто по свое наоѓање – смета авторитетниот професор
Професорот на Центарот за југоисточни студии на Универзитетот во Грац, Флоријан Бибер, во емисијата „Дан“ во живо рече дека не треба да има простор за неспроведување на договореното во Охрид. Договорот е сеопфатен, не е бифе каде што можеме да земеме што сакаме и да го отфрлиме она што не ни се допаѓа. Договорот не функционира така, сè треба да се спроведе“, вели тој.
Според Бибер, „веќе има проблем со Охридскиот договор поради различни толкувања на договореното. Тоа е секако најголемиот проблем, ние 10 години имаме различни договори меѓу Белград и Приштина каде едната страна толкува дека го спроведува она што треба, а другата го става под прашање“, вели тој.
Како што рече, не треба да има простор да не се спроведе договореното.
Договорот е сеопфатен, не е бифе каде што можеме да земеме што сакаме и да го отфрлиме она што не ни се допаѓа. Не функционира вака договорот, сè треба да се спроведе, веќе е очигледно во изјавите на претседателот на Србија дека не е јасно дека Србија навистина ги прифаќа и спроведувањето и договорот“, вели тој.
Единствената предност на потписот, истакнува Бибер, е што полесно се потврдува договореното.
„Да потсетиме на тоа оние кои го прекршуваат зборот. Усмениот договор исто така треба да биде цврст или барем да има доволно волја од двете страни да се спроведе. Продолжението на проблемите што ги имавме 10 години го гледаме во претходните европски договори меѓу Белград и Приштина, дека едната страна не го прифаќа договореното, никој не може да го толкува, бидејќи на хартија нема ништо официјално. Ако продолжиме со претходниот процес, се плашам дека ќе има исти проблеми, тензии и обвинувања од двете страни, дека договорот суштински нема да промени ништо во динамиката“, вели тој.
Договорот, вели тој, никогаш не може делумно да се спроведе.
„Тоа е невозможно, не е избор каде што велите „ќе спроведеме 5 од 10 точки, а другите не ни се допаѓаат“, особено кога станува збор за компромис што е тешко да го прифатат двете страни. Нема такво нешто, секогаш е можно, но тоа значи дека се прекршува договорот, тогаш прашање е какви се намерите воопшто, особено од страна на претседателот, дали воопшто имало намера да се исполни ветувањето , или таквите изјави се само за домашната публика, бидејќи виде дека навистина има критики за овој договор“, вели тој.
Како што вели, „и Србија не направи се што требаше“.
„Веројатно ќе има некакво продолжение. „ЕУ мора да признае дека договорот не беше како „пробив“, голем успех како што е сега претставен“, вели тој.
Бибер вели дека Вучиќ се однесувал „како да е под тортура“.
„Дека некој го измачува, дека мора да прифати е претерување, можностите за санкционирање на Србија се ограничени од страна на ЕУ, секогаш сметаме на добра волја, добри намери на двете страни, ништо не може да се наметне, но може да се постават услови“, вели тој.
„Како можете да им кажете дека сте прифатиле, а потоа во Србија да кажете дека не сте прифатиле? Ако зборуваме за нормализација на односите, тоа значи не само формално спроведување на чекорите, туку и подготовка на општеството за нормализирање на односите. Нормалните односи не треба да го обвинуваат Косово како лажна, таканаречена држава, кога зборуваме за предрасуди за Албанците, тоа не значи нормализација. „Не гледаме ниту еден чекор од страна на Вучиќ да се промени, а неговите медиуми да го променат својот став, за мене најголемото чудо е бескрајното трпение на ЕУ во овој случај“, вели Бибер.
Тој се осврна и на плакатите пред ФПН.
„Атмосферата во Србија е сурова, многу лоша за нормализација на односите, не само со Косово, туку и за внатрешниот демократски плуралистички дијалог, актуелната влада е виновна за тензијата со Косово преку нејзините медиуми. Прашањето е каде во Србија има простор за оние кои се подготвени да ја признаат реалноста, Косово одамна е независна држава, фактичката состојба, што не може да се спомене, нема јавен простор за тоа отворено да се зборува и искрено“, вели тој.
Тој смета дека референдумот сега би бил неуспешен.
„Бидејќи 10 години слушаме за Шиптари и таканареченото Косово и такви зборови, многу е тешко да се промени јавното мислење кон нешто што е пореално и поподготвено за нормализација на односите. „Треба повеќе да зборуваме за нормализација на дијалогот во општеството“, вели тој.
