Нова драма во Судскиот совет, кандидатка за член се повлече пред гласањето. Во Уставниот претседател се бира во не се знае кој круг по ред, дотогаш функцијата ќе биде – колективна!
Судскиот совет во понеделников не ѝ дозволи на судијката од Врховниот суд Цветанка Периќ да се повлече од изборите за членови на Судскиот совет што ќе се одржат на 6 јуни, иако таа на 30 мај поднела известување дека се повлекува од изборната трка од здравствени причини.
Во четврток судиите ќе гласаат за два нови члена на Судскиот совет, еден од редовите на врховните судии и еден од апелациското подрачје Битола, при што на избирачките ливчиња од редот на врховните судии се кандидатите Цветанка Периќ и Исамедин Лимани, а од битолското апелациско подрачје се судиите Александар Камбовски, Татјана Сусулеска и Александра Поп Стефанија.
Членовите на Судскиот совет барањето на судијката Периќ го оценија како несериозно со коментар дека врховен судија не може да се откаже од изборната трка кога и гласачките ливчиња се веќе отпечатени. Дел од судиите изразија сомнеж во веродостојноста на причината заради која Периќ навела дека се повлекува од изборите и јавно прашаа дали можеби се работи за притисоци или за трговија со влијание. Членовите на Судскиот совет го ставија под прашалник и тоа Периќ воопшто да врши судиска функција бидејќи, како што рекоа, ако од здравствени причини не може да биде член на Судскиот совет, како може да биде врховен судија?
Членот на Советот Антоанета Димовска рече дека е многу непријатно изненадена од откажувањето на кандидатката.
– Ова е во фаза кога сме пред изборите, целата постапка е завршена. Судскиот совет нема друго дејствие за преземање, сите дејствија се преземени. Не знам какви здравствени причини се во прашање, но, се работи за судија во Врховен суд, а треба да си здрав и за во Врховниот суд – рече Димовска.
Членот на Советот Селим Адеми истакна дека ова е ситуација која не е предвидена во Законот за Судскиот совет и дека ќе треба да се уреди.
– Советот не може во оваа фаза да интервенира и да ја смени кандидатската листа. Не знам врз која основа можеле да ја прекинеме постапаката за избор, но тоа значи дека ќе треба да донесеме нова одлука, па да се утврдува друга кандидатска листа, па пак проверки во избирачкиот список, нов датум за избори итн. Не, оваа фаза е завршена, имаме листа, имаме материјали и треба да донесеме заклучок дека во овој момент не може да прифатиме повлекување на кандидатура – рече Адеми.
Тања Чачарова-Илиевска рече дека во оваа фаза Периќ не може да се изземе од изборите, а ако биде избрана за член на Судскиот совет, нејзино право е како ќе одлучи понатаму. Миљазим Мустафа потсети дека ова не е прв пат со ваква ситуација, односно, на изборите во 2020 година кандидат се повлекол два дена пред изборите, но сепак, учествувал на изборите и добил гласови. Судијата Сашко Георгиев предложи со законски измени да се утврди во која фаза од изборите најдоцна може да се повлече кандидат.Судијата Ивица Николовски,пак, рече дека за него не постојат оправдани причини за повлекувањето.
– Со ова известување за здравствени причини, а непоткрепено со ниеден доказ, нема услови во оваа фаза да се повлече кандидатот. Ние како Судски совет во иднина треба да ги испитаме овие наводи. Ако се работи за сериозни здравствени пречки, треба да поставиме прашање, ако не може да биде член на Советот од здравствени пречки, дали може да ја врши судиската должност. А ако не се докажани овие причини, да поставиме други прашања, дали се можни влијанија или притисоци. Се работи за судија од Врховен суд со позитивни резултати во вршењето на судиската должност. Ваквото невообичаено однесување треба да се испита – потенцираше Николовски.
Претседателката Весна Дамева рече дека кај неа постои сомнеж со кој е доведена во прашање самостојноста и независноста на судиската функција, но додаде дека не би елаборирала понатаму.
– Едно прашање ќе го начнам. Добро да размислиме дали при донесување на судиски одлуки, имало предомислување по донесената одлука. Еднаш изнесен став, во насока на заштитување на личниот интегритет, треба да остане до крај – рече Дамева.
Во понеделникот продолжи изборот за преседател на Уставниот суд, кој опасно се оддолжи. Дури оттаму дојде и оценка дека избиорот е блокиран! Во понеделнкот (3 јуни) се гласаше два пати за различни кандидати, при што ниту еден од нив не го доби потребното мнозинство, односно поддршка од најмалку две третини од вкупниот број на судии или најмалку 6 гласови. Во моментот се вршат консултации помеѓу судиите за продолжението на оваа седница, соопшти портпаролката на Уставниот суд Христина Беловска. Според неа, досега се одржале осум круга гласања.
– Со оглед дека се уште не е избран нов претседател, а со цел Уставниот суд да функционира непречено, судиите едногласно зазедоа став дека за прашањата кои се однесуваат на управувањето да се одлучува колективно. Мандатот на досегашниот претседател на Уставниот суд, Добрила Кацарска заврши на 2 јуни 2024 година, по што од денеска продолжи да ја извршува функцијата само како судија на Уставен суд, изјави Беловска.
На прашањето која е причината за поделеноста на гласовите, таа рече дека судиите гласаат по сопствено убедување. Околу тоа како ќе функционира Судот во следниот период и дали ќе се рефлектира неизборот на претседател врз работењето, таа рече дека работата околу предметите се одвива непречено, се примаат нови и постојните тековно се работат. Таа потврди дека досега се гласаше за судиите Ана Павловска Данева, Татјана Васиќ- Бозаџиева и Осман Кадриу, посочувајќи дека Павловска-Данева се повлекла бидејќи не сакала нејзината кандидатура да биде причина за уставна криза. И покрај тоа, на гласањето противкандидатката Татјана Васиќ-Бозаџиева во сите гласања во коишто беше предложена како кандидат доби 5(пет) гласа. Исто така, судијата Осман Кадриу го добил истиот број на гласови, односно 5(пет) во осмиот круг гласање во којшто беше предложен.
