Што истакнаа учесниците на конференцијата „Брегзит – предизвици за ЕУ и Западен Балкан” во Аеро клубпт во Белград минатата недела
ВЕЉКО ПОПОВИЌ
Излегувањето на Велика Британија од Европската Унија е најголемиот настан од падот на Берлинскиот ѕид и крајот на Студената војна, што со доаѓањето на функцијата на Доналд Трамп во САД, претставува крај на една ера, по што ништо нема да биде како што беше порано. Ова беше речено на конференцијата „Брегзит – предизвици за ЕУ и земјите од Западен Балкан”, што се случи во понеделникот во Белград во организација на Центарот за надворешни работи и Фондацијата Конрад Аденауер.
Директорот на Канцеларијата на Фондацијата за Србија и Црна Гора, Норберт Бекман Диркес изјави во воведниот говор дека Велика Британија е моќна и важна земја која има големо значење за ЕУ, Западен Балкан и Србија, и дека кога таква држава ќе одлучи да смени нешто, тоа не може да остане без дискусија.
Поранешниот српски амбасадор во Лондон и Берлин и предавач на голем број на универзитети во Европа и во светот, Огњен Прибичевиќ, истакна дека сега во Европа за прв пат имаме процес на одделување и дезинтеграција, потсетувајќи дека Велика Британија е петта по големина економија во светот, постојана членка на Советот за безбедност на ОН , важен член на НАТО и еден од клучните полначи на буџетот на ЕУ.
„Некои автори велат дека демократијата ги исцрпува своите можности”, рече Прибичевиќ и потсети на истражувањето спроведено меѓу британските студенти од Стенфорд, тврдејќи дека две третини од нив гласале за друг систем, а не за демократија.
Повеќе од еден милион Британци на улиците на Лондон демонстрираа против Брегзит на 23 март 2019 година.
Поранешниот дипломат оцени дека влијанието на Брегзит врз Западен Балкан и Србија ќе биде голем. Сè што е направено тука позитивно по 2000 година е направено благодарение на Европската унија и САД, рече тој, нагласувајќи дека не зборува за донации, туку за европскиот систем на вредности.
„Иднината е крајно неизвесна и големите светски тектонски нарушувања, како што се победата на Трамп и Брегзит, ќе одлучат што се случува овде. Гледајќи во контекстот на старите категории, сосема е погрешно, доаѓа новото време”, заклучува Прибичевиќ.
Претседател на Управниот одбор на Центарот за европска политика Срѓан Мајсторовиќ го искористи лозунгот на култната ТВ серија „Игра на тронови” – „Зима доаѓа” за да го опише она што оваа пролет ја чека Велика Британија, но и земјите од Западен Балкан по Брегзит и изборите за Европскиот парламент. Тој рече дека ќе бележиме пад на интересот за проширување на ЕУ за земјите од Западен Балкан.
Еден од паролите на заговорниците на Брегзит беше „да се врати суверенитет и контрола”, а сега дојде студен туш по турнејата на британскиот министер за трговија, кој патувал низ светот за да се обидт да изнуат поединечни договори за слободна трговија, за што добил поддршка од само некои мали и сиромашните земји. Останува да се види како Британија ќе „пливаат” соло со големите светски играчи како што се Индија, Кина и Бразил, рече тој.
Мајсторовиќ оцени дека Британија дефинитивно ќе сака да биде присутна во регионот на Западен Балкан и ќе продолжи да се стреми кон понатамошно проширување на владеењето на правото, како штит од пороците на Кина, Русија, Турција и некои земји од Блискиот Исток.
Директорот на Канцеларијата на Фондацијата Конрад Аденауер во Велика Британија, Феликс Данерека, рече дека тој видел англиски национализам и популизам во Брегзиа и додал дека граѓаните од Северна Ирска не гласале за излез од Унијата.
Според него, Брегзит е комплексен од неколку аспекти, како економски, така и безбедност, бидејќи, Велика Британија нема да може да ги користи Еуропол и европските налози, што ќе ја направи безбедноста по Bregzita најголемиот предизвик за ЕУ и Велика Британија.
