По два месеци парламентарна неплодност во услови на инфлација и глобална неизвесност, не може да има победници. Затоа, добро е да има примирје пред одлучувачка битка за евентуално предвремено гласање следната година
ВЕСЕЛИН СТОЈНЕВ
Едночасовните разговори пред медиумите меѓу ГЕРБ и „Продолжуваме со промената“ во минатиот вторник беа успешни – едноставно затоа што се одржаа, и тоа на цивилизиран начин. Од нив има и мал резултат – ќе продолжат во експертски групи за буџетот за следната година.
„Ја продолжуваме промената“ и ГЕРБ ќе инсистираат парламентот да го поддржи нивното барање со декларација да се повика преодната влада да поднесе нормален буџет за 2023 година. Кабинетот го одби тоа, со разбирлив аргумент дека е бесмислено во отсуство на парламентарно мнозинство да се поддржи неговото спроведување. И до парламентот достави предлог за продолжување на тековниот буџет до првите месеци од следната година.
КОРИСНА РАБОТА Несогласувањата меѓу ПП и ГЕРБ во однос на макроекономските параметри се драстични, бидејќи, според Асен Василев, бруто домашниот производ за следната година ќе биде повисок за 30 милијарди лева, што овозможува многу дополнителни трошоци: да се зголеми минималната плата за 150 лева, да се зголемат пензиите за по 10 проценти од први јануари и од први јули, за покачување на платите во образованието и здравството итн. Сепак, буџетскиот дефицит би се намалил на 2,1 отсто и со тоа би имало повеќе можности за трошење до негуваните три отсто од БДП. Сепак, според Кирил Ананиев и Дељан Добрев, ова се нереални прогнози врз основа на застарени проценки на ММФ, а таквите трошоци можат да наштетат.
Всушност, целта на средбата ПП-ГЕРБ беше да се стопи политичкиот мраз меѓу нив, што го оневозможува не само создавањето влада, туку и да направи некоја корисна работа од овој парламент пред да одиме на избори. И работа разбирлива за граѓаните – а не парламентот по четврти пат годинава да се занимава со сопствената регулатива, небаре ова е најважната активност на пратениците, поважна од избор на редовен кабинет и донесување редовен буџет. .
ЌОРСОКАКОТ КАКО ПРИТИСОК Парламентот веќе покажа дека може да работи во режим на „тематско мнозинство“, но тоа буквално ги подели гласачите на главните парламентарни партии. ГЕРБ, на пример, со едно мнозинство е за враќање на хартиеното ливче, со друго е во коалиција со „Демократска Бугарија“ и ПП за оружјето за Украина, во третото ПП е само делумно со ГЕРБ и ДБ за втора серија борбени авиони Ф-16, во четвртата, за буџетот, веројатно ГЕРБ и ДБ ќе бидат во еден поконзервативен тим, а ПП и БСП – во друг, посоцијален.
Шизофреничната ситуација беше поставена од самиот почеток на 48. Народно собрание, кога идното владејачко мнозинство беше аксиоматски видено при изборот на негов претседател. И во ќорсокак, компромис дојде до изборот на Вежди Рашидов, кој ретко води собраниски седници, што никој не го посакуваше. За антикорупциските формации тој е „главниот мутлак на републиката“, а за ГЕРБ е личноста која се залагаше за амбасадорката Елеонора Митрофанова и го наруши евроатлантскиот имиџ на партијата.
Сега партиите како да се обидуваат да покажат дека можат да бидат од двете страни на фронтот и дека секоја нивна постапка не треба да се сфаќа како предавство. А особено – да не се однесуваат како споени садови – особено ПП и ДБ, во спротивно треба да следи отфрлање на идеолошките позиции. На пример, ПП гласаше по шема за авионите, а ДБ почна да се чуди како, критикувајќи го буџетскиот волунтаризам, да не заврши во истиот тим со ГЕРБ.
ПРИМИРЈЕ ПРЕД РЕШАВАЧКА БИТКА Но, овој обид дојде предоцна и веќе е невозможен. Главната политичка задача на новоизбраниот парламент е да даде владејачко мнозинство. На граѓаните им е на крајот на трпението и сакаат редовна влада. Гласачите на ГЕРБ нема да им го простат одбивањето да владеат, бидејќи тие се прва сила и не се на власт две години, а централната власт е клучна алатка за зачувување и проширување на нивните позиции на локалните избори следната есен. Гласачите на ПП и ДБ по никоја цена нема да им простат партиско владеење. Играта кој е виновен што повторно одиме на избори е веќе игра со нулта сума – двете страни ќе бидат губитници по два месеци парламентарна неплодност во услови на инфлација и глобална неизвесност. Не случајно Бојко Борисов веднаш по средбата ГЕРБ-ПП изјави дека не е важно со чиј мандат ќе се избира кабинетот, важно е да има таков и дека сите партии освен „Вазраждане“ ги поддржуваат основните политики. на еден или друг начин.
Затоа, главна задача на средбата беше да се започне процес на намалување на акутната политичка конфронтација и да се дојде до некаква влада, одложување на предвремените избори. Нешто како примирје пред одлучувачка битка за можно предвремено гласање следната година. За десетина дена може да се влезе во клучната фаза на примирјето, кога парламентарен рулет се врти паралелно со Мундијалот. Тогаш политичките маневри ќе уживаат во гаден јавен интерес и ќе можат да се проголтаат со великодушно нервирање – нека оваа тага конечно заврши. А по Светското првенство, Божиќ и Нова Година доаѓаат со постојаните пирати и огномет – веќе во чест на мрзливата канцеларија.
(авторот е коментаторна Дојче веле на бугарски)
