Зошто алармот се крева низ Европа околу AstraZeneca? Експертите велат дека голем број Британци веќе биле вакцинирани со оваа вакцина и дека студиите покажале дека таа безбедно штити од потешки форми на болеста. Компаниите остваруваат големи профити иако добиле буџетски пари за своите истражувања. Ова е прашање кое силно ја бранува јавноста во западните земји а резултира со смалена испорака на вакцини!
ГОРАНКА ЈУРЕК
Светот живее во пеколот на круната веќе една година. Заклучување, маски, миење раце, физичко растојание, избегнување комуникација кога е можно, всушност беа слаби реакции на вирусот, но некои долги, поефикасни едноставно ги немаше. Дури и кога овие мерки се граничеа со самица, многумина завршија во болница, на апарати за дишење во ЕЦМО или за жал починаа.
Само во последните два месеци светот здивна со олеснување затоа што пристигна помоќно оружје – вакцината. Иако во стартот беа достапни само три вакцини, веќе на пазарот има „гужва“ – се дибрени или се одобруваат најмалку три производители, така што количините би можеле да бидат поголеми од оние што моментално пристигнуваат во земјите на ЕУ со капалка . Покрај вакцините Pfizer / BioNTech, Modern и AstraZeneca / Oxford, се очекува Џонсон и Џонсон да добијат одобрение од американската агенција за лекови до крајот на месецот, проследено со ЕМА, како и европската вакцина CureVac. Веројатно дека и рускиот Спутник V ќе биде достапен, бидејќи, штотуку е регистриран од Унгарија. Веројатно е само прашање на време кога Русите ќе се пријават на ЕМА за одобрување на нивната вакцина во земјите на ЕУ, со оглед на тоа што штотуку е објавена третата фаза на тестирање, што покажа дека ефективноста на Спутник V е 91 процент. Ова значи дека по одобрување на ЕМА или преку увоз на интервенции, доколку е потребно, руската вакцина може да дојде во Хрватска.
Би се рекло дека постојат излези, но чекор по чекор кон некакво нормализирање на животот, а дотогаш е неопходна претпазливост со вакцината. Имено, новите видови создаваат дополнителна нервоза. Имено, се работи за британските, бразилските и јужноафриканските соеви како потенцијално најопасни, за кои не е сигурно колку се ефикасни како преѕходно регистрираните вакцини. На пример, AstraZeneca објави дека нивната вакцина не реагирала добро на јужноафриканскиот вирус на корона, поради што вакцинацијата со таа вакцина е прекината во таа земја. Овие нови видови се причина што повеќето европски земји сè уште имаат поголема или помала блокада и се обидуваат да вакцинираат што е можно повеќе луѓе во најкус можен рок.
Затоа во овој момент е клучно да се добијат што повеќе дози на вакцини, но се покажа дека ова е многу тешко за Европската унија. Количествата на вакцини Pfizer / BioNTech, Modernin и AstraZeneca / Oxford не се како што се договориле кога биле потпишани договори со одделни компании, затоа што им е дозволено да дистрибуираат „во зависност од можностите“, што значи да се прибегне кон изговори за недостаток на вакцини со неверојатни „поетски слободи“ “. Некои скоро ги преполовија количествата а тоа потоа го активираше алармот во Европската комисија, која се обиде да го врати „возот“ на шините, но засега без многу успех.
На пример, наместо 80 милиони дози на AstraZenec / Oxford, само половина ќе пристигнат во земјите на ЕУ во февруари. Pfizer / BioNTech исто така ја намали количината во текот на јануари и првата половина на февруари, а Модерна го стори истото, Сите овие вакцини се даваат во две дози во точно дефинирани интервали препорачани од секој од производителите. Точно, истражувањето покажа дека, на пример, вакцината АстраЗенека / Оксфорд дава подобар ефект кога се дава по два или три месеци, а не по четири недели како што беше претходно препорачано. И токму околу оваа векторска вакцина е добиено одобрение од британското регулаторно тело и ЕМА се кршат копја – да се дава или да не се дава на луѓе над 65 години затоа што имало премалку постари луѓе во клинички студии за ефектите за тоа население да биде точно. пет земји одлучија да чекаат „докази“! Контроверзии се појавија и во Хрватска, затоа Партијата на пензионерите и синдикатите бараат оваа вакцина да не се користи за вакцинирање на стари лица додека не се добијат конкретни докази за нејзината ефикасност! Експертите посочуваат дека голем број Британци веќе биле вакцинирани со оваа вакцина и дека студиите покажале дека секако штити од тешки форми на болеста, а потоа и од умирање скоро 100 проценти. Со оглед на тоа дека Хрватска нарачала 2,7 милиони дози од оваа вакцина, најмногу, јасно е дека треба да се искористи секоја можност да се вакцинира со вакцина која е докажана ефикасност, вели директорот на Хрватскиот институт за јавно здравје Крунослав Чапак. Имено, за многумина, чекањето на друга вакцина може да биде погубно. И проф. д-р Алемка Маркотиќ, директор на Клиниката за инфективни болести, предупреди дека е многу важно што побрзо да се вакцинираат. Имено, вака т.н. колективен имунитет, спречува мутирање на вирусот и потоа ги зголемува шансите за победа во битката со ковид-19, ако не и војната.
Се разбира, колку повеќе вакцини се достапни, толку е поголем изборот. На пример, Џонсон и Џонсон штотуку доставија апликација до ФДА и се очекува да добијат итно одобрување за употреба на 26 февруари. Станува збор за т.н. векторска вакцина чија ефикасност е 66 проценти и се дава само во една доза, што значи дека може, на пример, со 900 000 дози, колку што резервира Хрватска, да може да го вакцинира точно тој број на граѓани. Нејзината предност е што може да се чува во обични фрижидери, а на минус 20 степени може да трае две години. Компанијата исто така се очекува наскоро да поднесе барање за одобрување до Европската агенција за лекови. Во таа приказна, прашање е само колку вакцини може да донесе една компанија за краток временски период.
Точно, бидејќи компаниите кои веќе добиле одобрение за употреба, а потоа делумно ја „зацртеле“ славината на земјите кои „невиле“ ја купиле вакцината, се поставуваат многу прашања зошто се случува тоа. Имено, цените на вакцините се многу високи, така што Pfizer / BioNTech чини 50 евра за две дози, а Модернино 60 евра. Со оглед дека во секој недостиг може да се „добие повеќе“, се сомнева дека тоа е причината за намалените количини на испораки во ЕУ. Од друга страна, АстраЗенека / Оксфорд, која однапред се откажа од заработка за време на пандемијата, па нивните две дози чинат само 5 евра, исто така, се чини дека успеа да најде простор каде може да се продава поскапо, а остатокот „нека чека “. Секој ги оправдува „проблемите во производството“ на големи количества, но може да им се постави и контра-прашање – треба да го знаевте вашиот капацитет кога сте се договориле за продажба! На крајот на краиштата, ако ова беше главниот проблем, тоа ќе можеше да се знае однапред, и тогаш многу европски фармацевтски компании со производни капацитети ќе можеа да скокнат, но тогаш „тајното формирање на цените“ ќе беше под знак на прашалник.
Имено, деновиве се отвори легитимно прашање во САД – како фармацевтската индустрија ги формира цените на вакцините и лековите за коронавирус, имајќи предвид дека дел од нив се финансираше со народни пари. Што им значи круната, потврдуваат и најавите дека само Pfizer оваа година може да има профит од 15 милијарди долари. Затоа не е изненадувачки што Американскиот меѓуверски центар за социјална одговорност (ICCR) и неговите 300 члена, кои сочинуваат верски заедници, но исто така и синдикати, пензии и бројни невладини организации, поставуваат легитимно прашање: како ги објаснувате цените на лековите и вакцините? И тие беа именувани како Фајзер и Џонсон и Џонсон, но исто така и Ели Лили, Гилеад, Мерк и Ко. и Регенерон кои работат на антивирусни лекови базирајќи се на пари што ги добиле од државите за истражување, залихи или зголемување на производството. Притоа, Фајзер и Џонсон и Џонсон побараа од Комисијата за хартии од вредност (ДИК) да ја спречат одлуката на акционерите дека треба да обелоденат како ги одредуваат цените на вакцината ковид-19.
Имено, на почетокот на декември, МКЦР им достави предлог на акционерите на сите шест компании да ги обезбедат потребните извештаи за тоа колку јавни пари влијаеле на цената на производот, односно дали вакцината е поевтина, на пример. Објаснувањето на компанијата дека „обичниот бизнис треба да биде исклучен од надзор на акционерите“ пристигна брзо. Но, тоа не го задоволува МКЦР затоа што, велат тие, американската влада има договор со „Фајзер“ чија вкупна вредност е поголема од 10 милијарди долари. Фајзер се согласи да обезбеди 200 милиони вакцини за 19,50 долари по доза или за 3,9 милијарди долари.
„Џонсон и Џонсон“ потпишаа договор за 100 милиони дози од по 10 долари. Пред скоро една година, Џонсон и Џонсон исто така добија 465 милиони долари федерално финансирање за истражување и развој на вакцини. Регенерон неодамна се согласи на договор што може да и донесе на компанијата дури 2,6 милијарди долари, во зависност од тоа колку брзо може да го произведе својот коктел од антикоронавирусни антитела .
