По неодамнешниот престој во болница, за време кога мислеше дека нема начин да се спаси, легендата на музичката сцена собира сили во својот дом во Загреб и повторно е расположена: планира нови настапи, готви бакалар и третман за подмладување на естетски хирург
Додека се опоравуваше во нејзиниот дом во подножјето на Сљеме по престојот во болница – каде што пристигна ден пред нејзиниот 86-ти роденден, а беше отпуштена 16 дена подоцна – погледот на Тереза Кесовија паѓа одвреме навреме во петтомниот албум на француски шансони и балади наречени „Ние го сакаме Париз“ а го објави Warner Music France. Меѓу 102-та изведувачи, сите познати имиња на француската музичка сцена, е и легендарниот хрватска пејачка, со песната „C’est ma chanson“ („Тоа е мојата песна“). Тоа е насловната тема на филмот од 1967 година „Грофицата од Хонг Конг“, со Софија Лорен и Марлон Брандо во главните улоги, режиран од Чарли Чаплин и за кој тој ја напиша музиката. Тереза Кесовија ја сними песната за францускиот, хрватскиот и италијанскиот пазар, набрзо стана голем хит, а еден од најсреќните моменти и беше кога Чаплин лично и честиташе на една многу посебна интерпретација. Париз го подари тој петкратен албум на сите учесници на овогодинешните Олимписки игри.
Бевте изненадени кога пристигна албумот?
– Искрено, да и не. Французите ме „посвоија“ од 1965 година, кога отидов во Париз на ТВ гостување, а останав повеќе од една деценија. Сè беше „најдобро“ со понудата на големиот француски шансониер Рене Лебас да снимам плоча за издавачката куќа Колумбија. Така тој град стана мојот втор дом, каде ја изградив кариерата и научив француски. Исто како мојот тогаш тригодишен син Алан, кој зборува француски, заедно со неколку други јазици, како неговата мајка. И по враќањето во татковината, врските со Франција не престанаа, а мојата работа беше наградена со две големи награди – бев почестена и прогласена за Витез од високиот орден за придонес во културата (Chevalier des Arts et Lettres), доделена од претседателот на Република Франција, а две години подоцна Министерството за култура ми го додели највисокото признание Офицер од Орден за уметност и литература (L’officier de l’ordre des arts et des lettres).
Дали ги следевте Олимписките игри?
– Јас навистина не сум спортист, но ми недостасуваат настапите на нашите спортисти. И ги бодрам гласно пред малиот екран, како да сум во аудиториум.
Што ве возбуди најмногу?
– Кога Селин Дион, една од најдобрите вокали досега, се искачи на Ајфеловата кула и ја отпеа песната „L’Hymne à l’amour“ од француската музичарка Едит Пјаф. И сега ме фаќа треска … Врвот на уметноста, моќта на емоциите, чудесниот крај на свеченото отворање на 33. Олимписки игри. И таа ни го даде сето тоа среде страшната и болна долготрајна борба за живот. Тоа е спектакл за мене. Како да вели: „Ќе те победам, проклета болест што ме мачи и ме спречува да го работам она што најмногу го сакам“.
Вие самите се боревте со последиците од неодамнешната болест. Што ти беше најтешко?
– Завршив во болница поради многу висока температура од која не можеа да се ослободат цела недела. Бев страшно исцрпена, немоќна, без трошка сила, телото ми ослабе од несаканите ефекти на силните антибиотици… А докторите, проф. Алемка Маркотиќ и проф. Душко Кардум и сестрите дење и ноќе се грижеа за мене и за сите тешки пациенти. Тоа губење на енергија беше речиси фатално за мене. Завршив овој пат, нема спас, си помислив, додека одвреме-навреме, мрзнејќи, се влечев, или инаку облеан во пот, го фрлав ќебето. Во еден момент и покрај големиот напор не можеа да ме разбудат. Тогаш мојата Гога побара да ја пуштат. И со нејзиниот нежен, топол глас, повторно бев таму. Не можам да го заборавам тоа.
Што ви беше потешко – физичка или ментална слабост?
– И двете работи. Емоциите ме камшикуваа, бев преплашена, без трошка сила. На моменти ме зафати чудна депресија. Не бев сама, бидејќи бев со син ми и снаата, внуката Мила и нејзиното момче Филип, со мене беа моите Јасна и Гога, толку блиски пријателки… Но, болеста секогаш те напаѓа некаде каде што не очекуваш, се појавуваат прашања на кои немаш одговор, не знаеш зошто прво тие се јавиле. И тука е важноста на саканите кои ќе ви помогнат да ја вратите вашата волја, да се борите. Но, ако ја немате таа малку енергија во себе за која ве предупредува, некој не е во близината, тогаш сте готови. Таа трошка, закопана под страдањето, болката, неизвесност и загуба, нема да се претвори во голема топка која сама ќе ве подигне. Сум страдал со моето здравје во животот и сакам сите останати да надминат се’ што им се случува, да имаат некој кој ќе го ископа и ќе го поттикне тоа малку сила.
Колку ви помогна сознанието дека сепак можете да пеете и покрај вашиот хендикеп?
– Среќен сум што Господ ми ја даде оваа сила и енергија за и овојпат, како и после сите претходни болести, анестезии, операции и животни трагедии, да пеам. Исто како на почетокот на кариерата, пред 65 години. Тој мој глас постојано се пробива и тоа е среќа, Божји дар. Песна, сцена… Тоа е мојата љубов, мојот живот. Го живеам секој збор што го пеам и само така можам. А публиката тоа го препознава, чувствува, знае и цени.
Кој најмногу ви помага да се опоравите?
– Физиотерапевт, млад и паметен Лука. Ниту на сцената ниту во приватниот живот не знаев или сакав да ги сокријам емоциите. Веднаш го ослободи мојот познат јужен темперамент, искреност и енергија. Ме охрабрува и пофалува, а штом зборувам веднаш се насмевнува и вели дека вежбата брилијантно ја изведов. Така тој стана единствениот кому не се осмелувам да му кажам ништо, иако во тие половина час ја излевам душата. Многу ме боли. Навистина е тешко. Но, за само две недели по болницата, моите мускули беа толку силни што можев да одам без никакви помагала. И што ќе кажам? А моите Гога и Јасна само се смешкаат и шепотат: „Тере нека си ја затвори устата“. Убедени дека не можам да ги слушнам.
Колку неодамнешните здравствени проблеми влијаеле на вашиот слух?
– Воопшто не. Увото првпат го оперирав во 2008 година, во Загреб, а потоа и во Париз. Оттогаш користам слушен апарат, без него сум изгубена. На пример, после концерт гледам дека публиката френетично плеска, но воопшто не слушам ништо. Би се концентрирала, со години читам усни додека некој зборува, но поинаку е кога слушаш глас. Толку се навикнав на слушниот апарат што не се ни забележува. Тоа е мојата вродена цврстина. Нема предавање.
Дали сте се обиделе да го скриете фактот дека носите слушно помагало?
– Зошто би? Ако се случи нешто со кое не можете да се борите и да се справите, помирете се и прифатете го. Не се ни обидов да сокријам ништо, научив да живеам со него. Не ми пречи, не го забележуваат ни другите. И во документарниот филм од 2019 година „It’s Me“ зборувам за тоа
Дали жалите што не можете да го прославите роденденот со вашите најблиски?
-Немав ни намера. Роденден ми е како и секој друг ден. ОК, ајде да го прославиме првиот, па 50-тиот, па стотиот – ако живеам да го видам. Што ќе славам? Божиќ е друга работа, традиција, почит. Но роденден. Па, јас сум родена, како и сите други, што сега? Дента откако ме роди, мајка ми почина, па имам и тажни и радосни емоции.
Родендените доаѓаат и со подароци. Што сакате да добивате најмногу?
– Па, не страдам по некој што ми дава нешто. Веќе не знам ни каде да ставам нешто. Мило ми е што некој се сеќава на мене, но тоа може да биде и дружење со кафе, цвеќиња… Другарка ми вели да одиме во Истанбул, таму има супер шопинг. Со задоволство, одамна не сум била надвор од Хрватска. И тогаш, се знам себеси, гледам нешто убаво. И купувам. Каде ќе го ставам, се прашувам. Не знам, но навистина е убаво, ќе видам кога ќе дојдам дома.
Какви се вашите денови по напуштањето на болницата?
– Јас сум голема спанка, па мојот миленик Најк, седум и пол годишен „кавалер“ и станувам од кревет до околу 11 часот, кога ќе дојде мојата Јасна. Потоа пиеме кафе, појадуваме, а таа ме информира за се што се случило. Сакам да бидам информирана, не пропуштам вести. И кога ќе завршам со вежбањето со Лука, си доаѓам на себе и гледам телевизија. Обожувам филмови, особено документарни, па најмногу ја следам Третата програма на ХРТ. А, ако синот Алан и снаата Љиљана се на пат, обавезно ја гледам прогнозата. Најтешко ми е што воопшто не можам да читам.
Зошто?
– Затоа што имам проблеми со очите и видот ми е многу слаб. Цело време ги капнувам, но морам да земам и редовни инјекции од проф. д-р. Никица Габриќ и проф. д-р. Ратко Лазиќ во клиниката Свјетлост. Со најмодерниот уред, кој ги максимизира буквите, успевам да пишувам и читам пораки. Но, кога ставам книга на неа, морам да ја подесувам дијагонално бидејќи екранот на тој уред не е голем, па затоа е многу тежок за читање. И тоа е мојата страст, како и пеењето. Уживам во книгите уште од дете. И јас и мојот покоен брат Перо читавме под светлината што влезе во нашата таванска соба од уличните светилки.
(остатокот од ова големо интервју прочитајте го на https://www.gloria.hr/gl/scena/price/u-domu-kod-glazbene-dive-tereza-kesovija-o-oporavku-obiteljskim-tragedijama-estetskim-tretmanima-i-zelji-za-povratkom-na-scenu-)
