Постојаната демонстрација на усташтвото во Блајбург предизвика реакција и возвратна кампања: „стоп за најголемиот неонацистички собир во Европа“
БОРИС ОРЕШИЌ
Организациите и од левицата и од десницата, како и од центарот во Австрија силно се возбудија заради собирањето во Блајбург и побараа тоа место да не биде повеќе местото на „аџилак на хрватските фашисти”.
На денот на комеморацијата на хрватските жртва на партизанската одмазда во Блајбург пристигне протест од Алијансата на корушките партизани, подржани од градоначалникот на Блајбург, потоа од гувернерот на Корушка и австриски еврозастапници кои едногласно побараа од надлежните државни органи: да го ограничат ннајголемиот неонацистички митинг во Европа!
Во исто време, додека областа на Блајбург се чува спомен на жртвите на Кружниот пат, на три и пол километри во центарот на Блајбург се собираат претставници на различни здруженија предводени од антифашистите и граѓаните, кои за прв пат на таков начин јавно ќе побараат овогодинешниот собир на Хрватите во ова место во јужниот дел на Австрија да биде последно. Во Австрија, особено во јужна покраина Корушка, во последниве години се повеќе се гласни противниците на одбележување на блајбургшката трагедија, на која редовно да се истакнуваат фашистичкиот усташки симболи.
Истовремено со комеморацијата на жртвите на крстосниците ќе се одржи на Блебуршкото поле, околу три и пол километри оттаму, во центарот на Блајбург, ќе се соберат претставници на разни здруженија, предводени од антифашисти и граѓани, што за прв пат јавно ќе побараат овогодинешниот собир на Хрвати во ова место во јужниот дел на Австрија да биде последно. Во Австрија, особено во јужната провинција Каринтија, во последниве години, станаа се погласни противници тена прославата на трагедијата во Блајбург, на која редовно се истакнуваат усташки и фашистички симболи.
Во сабота, на 12 мај во 11 часот комеморацијата ќе започне со молитва на гробиштата во Унтер-Лајбах, од каде колоната ќе продолжи во областа Лојбахер, каде што ќе започне биде 12 -часвниот пренос во живо на Хрватската радио и телевизија. Таму е пргнизирана програмата со говори на покровители, спонзори и организаторите. Мисата на прославата ќе ја води архиепископот задарски, г.г. др. Желимир Пуљиќ. Се очекува дека, како и секоја година, че дојдат со автобуси илјадници луѓе од Хрватска, но и Хрвати од други земји. Исто така ќе бидат организирани од страна на Здружението на корушките партизани во соработка со организации од Словенија и Италија контрамитинг против комеморацијата во Блајбург. Ова е потврдено од страна на генералниот секретар на Алијансата за Глобус од страна на Андреј Mохар од Клагенфурт, кој напомена дека го чекаат доаѓањето на истомисленици – луѓе од сите структури од Австрија кои поддржуваат иницијативата на АК-Блајбург од Блајбург, вкупно 21 организации, повеќето невладини. Открива како преку интернет ја започнале петиција со која бараат забрана за хрватски националистички партии и која досега беше потпишан од страна на околу шест илјади луѓе.
Ги охрабрува, вели Мохар, новоизбраниот гувернер на Корушка, Петар Кајзер, кој во своето инаугуративно обраќање го осуди собирот каде се истакнуваат усташки симболи и се пеат усташки песни. Тој, исто така, се повика и на ставот на социјалдемократите кои стојат за Кајзер.
„Осумдесет години по националсоцијалистите злото што тие им нанесоа на Австријанците, новата влада на Каринтија, која во основ го претставува политичкиот центар, што постојано и остро се спротивставува на каков било политички екстремизам. Ова ги вклучува и десничарските екстремистички собири во областа Лојбахер, која официјално се класифицира како верска поворка. Владата на регионот на Каринтија сака да се дистанцира од ваквите настани и ги осудува било какви фашистички изјави “, вели Кајзер и нагласува дека неговата влада не е во можност да го забрани собирањето во Блајбург, но оваа законска можност е на единствен државен орган – австриското Министерство за внатрешни работи.
„Клучот е да се осигура дека строго почитување австриски закони и да се казнат сторителите”, вели Кајзер кои, како и други противници на комеморација во Блајбург ние разговаравме за повици експлицитна законска забрана истакнување било фашистички симболи во Австрија.
да ги поттикне, вели Mohar, а зборовите на новоизбраниот гувернер на Корушка, Петар Кајзер, кој во своето инаугуративно обраќање осуди собир истакнување усташки симболи и пеат усташки песни. Тој, исто така, ја потврди својата позиција на социјалдемократите Кајзер.
„Осумдесет години по националсоцијалистите германски злостори спроведени во Австрија, новата влада на Каринтија претставува политички центар, кои постојано остро се спротивставува на какви било политички екстремизам. Ова ја вклучува и десничарски екстремистички собири во Loibacher областа што е официјално се класифицирани како верска поворка. Владата на регионот на Каринтија сака да се дистанцира од ваквите настани и ги осудува било фашистички изјави “, вели Кајзер и нагласува дека неговата влада не е во можност да ја забрани собирање Bleiberg, но оваа законска можност е единствен државен орган – Австриското Министерство за внатрешни работи.
Клучот е да се осигура дека строго почитување австриски закони и да се казнат сторителите”, вели Кајзер кои, како и други противници на комеморација во Блајбург ние разговаравме за повици експлицитна законска забрана истакнување било фашистички симболи во Австрија.
“Таков закон треба да се почитува и да ги предупреди политичарите. Проблемот е во тоа што во организацијата на средбата учествува Хрватската католичка црква, но исто така и за неа треба да се применуваат истите закони. За носење облека со усташки симболи и пораки, и поради усташки песни заради кои се обидовме да го запреме собирањето во областа Лојбахер, ние ќе продолжиме да сториме се ваквите собирања повеќе да не успеат. За ова ние ќе ја информираме Европската Унија, кои јасно го осудува и фашизмот и го осудува национализмот, но од Брисел се очекува да ги предупреди властите во Хрватска, Словенија и Австрија да престане да толерира такво однесување “, открива антифашистичот Мохар, додавајќи дека на комеморацијата во Блајбург доаѓаат не само поддржувачи на усташкото движење, туку и претставници на различни десничарски организации, главно од Австрија и Германија, до што овој собир, заклучува тој, се претвора во најголема манифестација на десничарскиот екстремизам во Европа.
Австрија секоја година во мај, станува место на фашистичка аџилак на полето во Лојбахер и тука освен дваесет илјади хрватските фашисти и неонацисти, собрани под маската на верските комеморации за загинатите војници на усташката армија”. Годинава се одбележува 80-годишнината од „Аншлусот” кога Хитлер ја присвои Австрија и имаше толеранција за настанот во светот, ама сега со фашистички или усташки знамиња и симболи посебно му се наштетува на угледот на Австрија”.
Иницијативата АК Пилберг Блајбург, која започна кампања за забрана на комеморацијата, работи под мотото „Против било национализам и историски ревизионизам” и својата веб-страница ја нуди како збир на историски податоци за причините на блајбургшката трагедија, за движењето на НДХ усташи и војската, како и нивната врска со германската нацистите, па ги прикажуваат овие фотографии што покажуваат дека усташките симболи се слават секоја година во Блајбург. Освен на Интернет, тие не сакаат јавно да се појавуваат во медиумите. Во писмен одговор на барањето на Глобус излегоа со забелешка дека „на својиот блог го гледаат како на анти-фашистички информации за Австрија, но и сите други медиуми и јавноста.”
„Ние веруваме дека јавноста погрешно го сфача блајбуршкиот собир, неговата идеологија и нејзината улога во хрватската политика, додека австриските власти, па дури и Католичката црква во Австрија, настанот го смета за религиозна почит на цивилните жртви, на кој патем го слави Денот на мајката”, велат од АК Плиберк Блејбур.
Дека се поддржува забраната на хрватскиот настан, потврдува и шефот на Блејбур – Стефан Витошњиг. А дека сеза тоа и тоа страсно не криејат дури и во израелскато културно друштво во Виена.
„Минатото искуство покажа дека во овие посетители – сегменти на хрватскиот народ се со многу националистичко расположение. Симболите и усташки песни се неприфатливи, бидејќи тоа го нарушува австрискиот закон, а посебно е проблематична поврзаноста на Црквата. Се надевам дека австриската влада конечно да ќе направи нешто во врска со тоа. Имаме веќе неколку пати јавни п да протести и очекуваме реакција на властите “, ни кажува генералниот секретар за еврејски прашања Рајмунд Фастенбауер.
Меѓу организациите кои последниве години, исто така, јавно говорат против прославата во Блајбург и унијата Auge / UG чиј член Маркус Коза истакна дека австриската полиција веќе не треба да ги затвора очите пред неприфатливото однесување на гостите од Хрватска.
„Нам ни е јасно дека Австрија беше окупирана од нацистите, и дека партизаните се бореа за слобода во Југославија, но и во Австрија. Така минатата година ние баравме да се подигне споменик во Австрија на партизаните, како и да не се дозволуваат прослави од оние кои во Втората светска војна се бореа за нацистите. Секоја година во Австрија Хрватите ги слават оние кои убиваа Евреи и други невини жртви. Ова е целосно неприфатливо и затоа се очекува полицијата да ги казни оние што се издвојуваат о фашистички симболи. Но, за жал, за сега политичарите прилично се тивки кога станува збор за Блајбург, бидејќи очигледно дека тоа е за нив неважен настан кому не треба да му се посвети посебно внимание”, вели Коза, кој смета дека е важно да се критикуваат сите настани поддржани од екстремните десничарски групи и организации, и тоа не само во Австрија, туку и низ цела Европа. Тој истакнува дека во Австрија, се уште има многу луѓе кои веруваат во нацизмот и како да имаат право на глас, што е уште една причина зошто политичарите не сакаат да ги обвинуваат премногу. Но, млака реакција на властите, предупредува, дека на тој начин се обезбедува ветер во грбот на десничарските организации што отворено шират омраза против Евреите и црнците, кои се особено влијателни токму во јужниот дел на Австрија.
