На овој советски лидер му беше забрането да го посети Дизниленд поради една бизарна причина – фрлање на домат кон колоната на високите гости
MЕТЈУ КОЕН
Беше 15 септември 1959 година, кога лидерот на Советскиот Сојуз Никита Хрушчов пристигна во САД со неговата сопруга. Во време кога тензиите од Студената војна меѓу Соединетите Држави и СССР беа на точка на вриење, турнејата на Хрушчов низ Америка се чинеше дека доаѓа во погоден момент, особено затоа што на крајот првиот секретар на Комунистичката партија го чекаше лична средба со претседателот Ајзенхауер. Но, она што започна како пријатно и ветувачко патување набрзо стана кисело, со еден смешен момент што резултираше со откажување на посетата на Хрушчов на Дизниленд – а остатокот од неговото време во Америка зазема потоа доби лош, надолен пресврт.
Додека советскиот премиер Хрушчов со сопругата и децата слета во воздухопловната база Ендрус во Мериленд, го чекаше топло добредојде. Со стотици присутни, американскиот претседател Ајзенхауер го поздрави со своето семејство, а Хрушчов му се заблагодари за гостопримството. Иако се чинеше како конечно да има трошка надеж за мир, ова чувство не траеше долго.
Таа вечер, Хрушчов присуствуваше на елегантна вечера во Белата куќа, за време на која и советскиот премиер и Ајзенхауер одржаа говори за нивната надеж за разбирање меѓу двете нации. Потоа следеше состанок во Овалната соба кога Хрушчов му даде на Ајзенхауер реплика на вселенската сонда Луник II која слета на Месечината претходниот ден. Во тој миг двајцата си станааа конкурентни.
Во текот на следните неколку дена, Хрушчов и неговото семејство ги погледнаа глетките и звуците на Њујорк. Откако беа поздравени од градоначалникот на Големото јаболко, Роберт Ф. Вагнер, гостите уживаа во средбите со Економскиот клуб од Њујорк, со поранешната прва дама Елеонор Рузвелт и во посетата на Генералното собрание на Обединетите нации. По обиколката на Менхетен, Хрушчов заминал за сончевиот Лос Анџелес – кон неверојатниот нов тематски парк на Волт Дизни.
И покрај неговата првична учтивост, Хрушчов ги изложуваше своите нефилтрирани мислења во текот на своето патување. Како што се сеќава Елеонор Рузвелт за време на нивниот состанок „Тој не уживаше во ништо. Еден човек зад него цело време шепотеше: „Седум минути, седум минути“. Откако ја виде зградата на Емпајер Стејт, неимпресиониран Хрушчов изјави: „Ако сте виделе edem облакодер, сите сте ги виделе“. Но, што мислеа Американците за овој советски лидер?
До овој момент, бројни истакнати Американци ја имаа честа да се сретнат со советскиот премиер. Тој сигурно не беше подготвен за камера, во најмала рака. Со „крт“ на образот, солем стомак и празнина меѓу забите, Крушчов беше ретка глетка, особено со оглед на неговите чудни манири на маса. Сепак, неговото патување ќе стане уште поинтригантно.
Пред да замине од Њујорк, Хрушчов одржа малку контроверзно проштално обраќање. Откако ги пофали жителите на Њујорк за нивното гостопримство, советскиот лидер изненадувачки изрази жалење, изјавувајќи дека сака да се сретне со обичните њујорчани кои се „рбетот на животот на градот“. Сепак, главната контроверзност допрва требаше да дојде.
Тоа саботно утро, Хрушчов пристигна во Лос Анџелес, каде што беше неверојатно заинтересиран да стапи во контакт со најдобрите таленти што Холивуд можеше да ги понуди. Штом се симна од авионот, тој и неговото семејство беа однесени во 20th Century Fox, каде што тој и неговата сопруга наскоро требаше да добијат вино и вечера. Но, работите не беа толку едноставни.
Прво на турнејата во студиото 20th Century Fox беше посетата на сцената за звук за филмот Can-Can. Штом стапнал на сетот, Хрушчов го преплавиле актерите на хит мјузиклот. Женските ѕвезди Ширли Меклејн и Џулиет Проуз први го поздравија рускиот државник, а Меклејн дури и го поздрави на скршен руски. И ова беше само почеток на свеченостите.
Хрушчов учтиво одби, дозволувајќи им на актерската екипа да изведе број од нивниот нов филм. Наскоро, Хрушчов се соочи со легендарниот Френк Синатра, кој се однесуваше како импровизиран церемонијал на настанот. Но, возбудувањата и прелевањата не завршија тука.
Набргу откако бил изненаден од Синатра, Хрушчов се соочил лице в лице со Мерлин Монро. Според слугинката на Монро, Лена Пепитоне, „Тие ѝ кажале на Мерилин дека во Русија Америка значела две работи, Кока-Кола и Мерилин Монро“ – линија што ја поттикнала Мерилин да присуствува. Возбудениот Хрушчов не знаеше дека неговото патување наскоро ќе добие непријатен тек.
По турнејата на 20th Century Fox, Хрушчов и обемната листа на холивудски икони се упатија во Кафе де Париз на раскошен ручек. Очекувано, местото беше преполно со најдобрите А-листи што Холивуд ги понуди. Откако беше готов оброкот, Хрушчов се упати кон градското собрание на Лос Анџелес. Таму, тој налета на својата првите големи ппроблеми.
Додека беше во градското собрание, Хрушчов беше претставен од претседателот на 20th Century Fox, Спирос П. Скурас. Како грчки имигрант во Соединетите Држави, како и успешна приказна произлезена од капитализмот, Скурас беше силно противник на советските идеологии. За време на својот говор тој ги соопшти своите силни ставови.
Во врска со претходниот говор на Хрушчов каде тој зборуваше за „закопување“ на капитализмот, Скурас изјави дека Лос Анџелес не сака да „закопа“ ништо, туку дека ќе биде подготвен да одговори на сите предизвици. Овие зборови го налутија Хрушчов, кој се увери дека ова е дел од кампањата да го налути додека бил на турнеја. Хрушчов немаше да дозволи забелешките на Скурас да дојдат до израз.
Зборувајќи директно со Скурас, бесниот Хрушчов изјавил: „Ако сакате да продолжите со трката во вооружување, многу добро. Американскиот политичар Хенри Кабот Лоџ даде се’ од себе за да се смират работите, објаснувајќи дека забелешките на Скурас не ги одразуваат ставовите на националната влада. Тој привремен мир не траеше долго.
Нестрплив да ги заборави настаните што се случија во градското собрание на Лос Анџелес, Хрушчов го пренасочи својот фокус кон неговото многу очекувано патување во Дизниленд. Додека сакаше да им даде на сопругата и децата одмор за паметење, советскиот премиер беше пречекан со уште еден инцидент во посетата.
Додека Хрушчов се превезувал во моторна колона, еден од набљудувачите фрлил домат кон неговото возило, но „крвавата материја“ удри во автомобилот на Вилијам Паркер, началникот на полицијата во полицискиот оддел во Лос Анџелес. Иако беше навидум безопасен инцидент, безбедносните грижи за посетата на Хрушчов се зголемија десеткратно.
По инцидентот со „доматот“, Паркер и другите членови на безбедносните детали на Хрушчов почнаа да се загрижени за потенцијалните безбедносни закани што може да се појават на преполно јавно место како што е раздвижениот тематски парк Дизниленд. Повторно, советскиот владетел ќе се разбесни за време на она што требаше да биде хармонично патување.
Во прилог на користење на гајгер бројач за тестирање на храната на Хрушчов, американските власти одлучија дека дозволувањето на Хрушчов и неговото семејство да влезат во Дизниленд ќе претставува преголема безбедносна закана за семејството. Се разбира, советскиот владетел не се забавуваше со оваа промена на настаните.
Налутен што неговото патување во Дизниленд е откажано, Хрушчов го отпушти персоналот за обезбедување: „Што е тоа? Дали таму има епидемија на колера или нешто слично? Или гангстерите го зазедоа местото што може да ме уништат?“ Сепак, рускиот премиер ја продолжи калифорниската етапа од својата турнеја пред да се упати кон Кемп Дејвид, на клучниот самит со претседателот Ајзенхауер.
Додека самитот им овозможи на двајцата лидери да разговараат за важни теми како што се разоружувањето и ситуацијата во Берлин, не беа постигнати забележителни договори. Дури и кога Ајзенхауер и Хрушчов изјавија дека развиле поголемо разбирање еден за друг, овој самит не направи ништо за да ја запре градењето на тензијата од Студената војна.
