НАТО ќе го разгледа нивото на својот ангажман во Косово. Од ова е јасно дека на НАТО многу ќе му одговара постоење на функционална војска на Косово, што може да го гарантира мирот и стабилноста во Косово, која ќе ја отвори вратата за олеснување на Алисансата
ЈАН ИВАЊЕК
И покрај тоа што не се консултираше со претставниците на Алијансата, Приштина за развој на воените сили има премолчена поддршка од НАТО, каде велат дека ова е прашање за косовските власти. Се потенцира дека НАТО го поддржува развојот на КБС што би значело дека НАТО ќе го разгледа нивото на својот ангажман во Косово. Од ова е јасно дека НАТО многу ќе му одговара постоење на функционална војска на Косово, што може да го гарантира мирот и стабилноста во Косово, која ќе ја отвори вратата за олеснување на Алисансата.
За мисијата на КФОР која постоеше речиси 20 години, во моментов се ангажирани 28 земји. Меѓу нив е Хрватска, а другите земји се исто така во мнозинство членки на НАТО. Во моментов, околу 4.000 луѓе се ангажирани во мисијата, само малку помалку отколку во задачата за зајакнување на фронталното присуство во балтичките земји, што е насочено кон Русија!
Во време кога НАТО се растегнува меѓу мировни и борбени активности разбирливо е дека би му користела растоварувањето во Коово и можноста за пренасочување на силите кои се таму во врска со други задачи. Затоа, исто така, е значајно што идната косовска армија има планирана големина приближно идентична со онаа на КФОР. И преку воспоставување на со НАТО-компатибилна армија Косово ќе биде чекор поблиску до членство во Алијансата, која ќе биде голем фактор за стабилноста во регионот, туку и во однос на проширување на Европската унија.
Не треба, очигледно, да се очекува дека сегашното повлекување на КФОР ќе се случи. Постепено намалување на енергија е веројатно да се спроведува во фази како армија на Косово ќе расте и ќе биде во можност да се зафати со поголеми и посложени задачи, но можно е дека американските сили во Косово се задржи уште многу години.
САД ја имаат својата најголема воена база во југоисточна Европа, Камп Бондстил. Таа се наоѓа во југоисточниот дел на Косово и во целост, иако во моментов е со неискористениот капацитет може да обере околу 7.000 луѓе. Сепак, стратешката важност на Бондстил е ограничена поради недоволните логистички врски. Нема авио писта освен хеликоптерска инфраструктура, како што нема и железнички пристап, и може да се гледа како американски залог на идната стабилност на Косово преку своето присуство, што резултираше со ширењето на руското влијание подржување на косовската политика на Србија а одобено насеверниот, претежно српскиот дел на Косово. Во Бондстил исто така, постои затвор за што претходно паднаа обвиненија дека служи за нелегално задржување на осомничени за тероризам, а тоа некако со оглед на локацијата е возможно.
Геополитички натпревар меѓу Америка и Русија на територијата на Србија и Косово се сигурно исто така значаен фактор за статусот на Косово и основза за продолжување на американското присуство во Бондстил. Србија негува силни врски со Русија, која често ја преминува границата на обожување, додека, исто така, бараат членство во Европската унија. Русија, пак, има голем интерес да ја задржи Србија подалеку од членство во НАТО, и по можност и Косово и БиХ, особено откако Црна Гора дефинитивно ја отфрли Русија пристапи кон Алијансата. Мерењата на Србија и Косово всушност ја одразуваат конкуренцијата на Русија и САД. Додека во САД има свој кампот Бондстил, Русија мора да ги исполни значително повеќе низ ограниченото присуство на руско-српскиот хуманитарен центар во Ниш.
Центарот се наоѓа во близина на аеродромот во Ниш, што се користи првенствено за хуманитарна помош, за потрага и спасување, помош при природни катастрофи или технолошки катастрофи: Центарот од своето основање е камен на сопнување меѓу САД и Русија. Америка тврди дека тој е центар за разузнавање кои ги загрозуваат нивните војници во Косово, и дека ситуацијата станува потешка со барањето за доделување на дипломатски статус на Русите кои работат во него, што Русија го посакува. Србија, пак, по неколку години на барањето истото не го исполнува, ама има шпекулации дека тоа е исто така дел од причината зошто Русија не сака да обезбеди современи воени системи на Србија, како што се поновите верзии на С-300. Наместо тоа, претходно договорената воена помош на Русија беше сведена на застарена техника.
Интересно е дека шпекулациите за купување на кинески систем со среден опсег за воздушна одбрана FK-3, кои се појавија во последните неколку недели, сега е поврзана со формирањето на косовските вооружени сили, и е наведена како одговор на тоа. Секако српскиот фиксација за одбрана ги има своите корени во бомбардирањето на НАТО на Југославија во 1999 година, за време на операцијата на сојузничките сили, но тоа е тешко да се поврзе на снабдување на системот за воздушна одбрана со формирањето на армијата, која, сигурно нема да имаат капацитет за одржување на борбени авиони.
Главниот проблем од српска перспектива, е статусот на северно Косово, кој има српско население како мнозинство. Доаѓањето на претседателот на Косово, на браната Газиводе со неговата безбедносна придружба, за да се обезбеди локација, во Србија се гледа како најава за идни напад во претежно српските области. Покрај тоа, Србите се убедени дека е прашање на време кога косовските сили ќе се обидат да го протераат српското население.
Забележлив тренд е ориентацијата на Армијата на Србија за брза реакција со помалку сили, како што е проектот 1.500, кој е поврзана со опремата на околу 1.500 војници со модерна лична и оружје, кои во операциите би биле следени од хеликоптери Менаџер 4 и Ми-35 М, а потоа 6 лесни транспортни хеликоптери H145M и 3 Ми-17 . Ако правилно се имплементира во постојните капацитети, Србија ќе може да распореди помали, лесни копнени сили до кратки критични точки на евентуални немири.
(продолжува)
