Како „длабокиот” интернет е претворен во најопасно џихадистичко гнездо?
ДАМЈАН РАКНИЌ
„Темниот интернет стана главна нивна организациска и комуникациска платформа – заштитени при размена на информации, со анонимност и при изработка на планови за напади, и давање на инструкции за правење на оружје: како да се направи елек на бомбаш-самоубиец, и како од вештачко ѓубриво да се создаде пеколна машина …“
Високиот комесар на Обединетите нации за бегалци на ОН, УНХЦР во исвештајот издаден на 19 јуни оваа година, под наслов „Глобални трендови”, ја дава оваа оценка. При тоа се нагласува дека бројот на лица кои биле присилно раселени од своите простори за живеење се зголемил на 68,5 милиони.
ТОА Е НОВ РЕКОРД .Глобалните трендови на присилно раселување укажале уште лани дека 25,4 милиони луѓе насилно се преселени од нивната земја (другите се раселени во рамкитењ на една иста земја). УНХЦР и Агенцијата на Обединетите нации за помош и работи за палестинските бегалци на Блискиот Исток (UNRWA) се загрижени. -УНХЦР ги има под свој надзор 19,9 милиони луѓе, а БАПОР е загрижен околу 5,4 милиони Палестинци.
Исто така, се вели во извештајот, кој минатата година се појавиле 16,2 милиони нови насилно раселените лица – без разлика дали тие се раселени, за прв пат, само времено или периодично. Од тие 16,2 милиони, 4,4 милиони луѓе морале да ја напуштат својата земја и да станат бегалци или баратели на азил.
Повеќето од бегалцитеза кои се грижи УНХЦР – 6,3 милиони од нив – доаѓаат од Сирија, каде што повеќе од седум години беснее граѓанска војна. Во споредба со 2016 година, ова е зголемување од 14 проценти.
Некои од нив мора да станат терористи. Тука е клучниот мотив- стравот.
„Никој од муслиманите нема да дојде во Словачка во рамките на системот на квоти”, рече словачкиот премиер Роберт Фицо во март 2016 година, Изјавата се однесува на предлогот на германската канцеларка Ангела Меркел од 2015 година, според која сите членки на ЕУ треба да добијат одреден број на мигранти и по тоа започнаа помасовно да доаѓаат во ЕУ во наредните години.
„Ние никогаш нема, дури ниту доброволно, да создадеме независна муслиманска заедница, затоа што тоа ќе претставува безбедносен ризик”, рече Фицо и, според Би-Би-Си, заработил пет минути овации.
Сличнен страв во изминатите неколку години изрази чешкиот претседател Милош Земан и унгарскиот премиер Виктор Орбан, кој пак рече дека барателите на азил се „отров” и дека неговата земја „нема потреба и не сака мигранти. Секој мигранти претставува закана за јавната безбедност и за терористичка закана”, рече Орбан во средината на 2016 година.
ФАКТИ ЗА ТЕРОРИЗМОТ Освен фактот дека таквите ставови се несоодветни за заклучоци бидејќи се засновани на поединечни случаи, предрасуди и ксенофобија, кои се фактите за терористичките напади?
Во извештајот на Европол за терористички закани на Европската унија за 2017 година „TESAT 2018″ се покажува дека минатата година во терористички напади на територијата на Унијата, загинле 68 луѓе и дека во овие напади биле повредени 884 лица. Од нив 68 лица, од кои 62 ги загубиле своите животи во напади од страна на џихадисти, кои во 2017 година на територијата на ЕУ изврши вкупно 33 напади, дури 20 повеќе од 2016 година.
Ниту постепената деградација на Исламската држава (ИС) може да се доведе до до смалување од опасноста од тој вид на тероризам. Навистина, сега помалку луѓе ќе ја остават нивната земја да се приклучат на фронтот во Сирија, но тоа не значи дека неговото влијание се намалило”. Во извештајот на еврокомесарот за миграции , внатрешни работи и државјанство, Димитрис Аврамопулос, и комесарот на Европската унија за безбедност Џулијан Кинг се оценува дека Европската унија во блиска иднина ќе продолжи да биде цел на терористички напади.
Трендовите забележани од страна на Европол велат дека профилот на лицта опфатени со џихадистичкиот тероризам постојано се менува.
Пред се, нападите веќе не се толку софистицирани, што значи дека треба да одземат малку време за подготовките за нападот. Џихадистите претпочитаат дека непосредно ќе ги нападнат луѓето (нападите на Лондон, во март и јуни 2017 година и Барселона во август), тие знаат како да нападнат и претпочитаат тоа да се симболи на западен стил на живеење (Манчестер во мај) или дури и симболите на власт (Париз во февруари, јуни и август), но ги убиваат луѓето без селекција, само за да предизвикаат најсилни емотивни реакции, и затоа тие се брзи во нападите
Спротивно на верувањата на одредени европски политички лидери, терористички напади од страна на џихадистите се вршат првенствено од страна на лицата кои се во ЕУ или се родени или кои живеат во ЕУ подолго време. Овие лица никогаш не патувале на боиштата низ светот за да се вратат радикализирани. Некои од нив се дури и познати на полицијата, но не поради терористички активности.
Исто така, и покрај фактот дека тие може да се формално припадници на терористички групи, најголем дел од сторителите на напади минатата година биле независни актери. Во некои случаи, нивната околина не знаела дека тие се радикализирани, но исто така има и случаи во кои напаѓачите дале директна поддршка на членовите на семејството или пријателите,
Поголемиот дел од оружјето што се користело за извршување на минатогодишните напади било импровизирано, без разлика дали се Рботи за огнено оружје или тоа експлозивни направи. Европол вели џихадисти напади во Барселона и Салоу биле дел од акција за која биле подготвени експлозивни направи кои биле направени во сопственните домови, но, исто така, да покажат дека тие имаат амбиција да ги извршуваат и сложени напади од поголем обем. Џихадисти како експлозиви материи обично користеле triacetone- triperoxide (TATP), и тие го знаат каде да го набават и да го направат експлозив врз основа на амониум нитрат, соединение кое исто така се користи како ѓубриво. Кога одредена терористичка група или терористи нема доволно знаење за синтеза на соединенија наведени погоре се оди кон поедноставни импровизации со експлозиви направени од епрости пиротехнички и гас цилиндри.
Некои напади биле извршени со конверзија на други алатки, што е де факто оружје. Таквите напади не бараат долго време да се подготват и да се справи со таквата оружје не бара некои посебни вештини, но може да се планира и врши релативно брзо и спонтано. Терористите со седиште во ЕУ сè уште не користат хемиско, биолошко, радиолошко и нуклеарно оружје, но постојат индикации дека тие се заинтересирани за нив.
Преку темниот интернет може да се најдат, меѓу другото, и инструкции за тоа како да се користи оружје и возила, како и како да се вршат самоубиствени напади.
(продолжува)
