За да се заштитат од барања за оставки, штом веќе не чувствуваат морална одговорност, властите го присвоија монополот на вистината и божемната борба за расчистување со системската корупција – смета професорот од Техничкиот факултет во Битола
Студентите, граѓанската иницијатива „Кој е следен“, како и иницијативите во помалите градови се појавија како природна реакција на нефункционирањето на институциите, системската корупција и неказнивоста – со еден збор како глас против гнилиот систем формиран и надградуван повеќе од три децении во самостојна Македонија. Залудни се обидите за дискредитирање на нивните собири како партиски, бидејќи ниту една партија не може да донесе за толку кратко време толку многу луѓе на улиците. Идеалите на овие луѓе се многу повеќе од барање правда за жртвите од пожарот и подразбираат стремеж кон живот во едно нормално општество.
Интересно е што терминот „трул систем“ за прв пат беше употребен од страна на власта, како обид да се амортизира незадоволството на населението после катастрофалниот пожар во Кочани. Треба да ни биде јасно дека власта всушност не се бори против гнилиот систем, туку само се плаши од повторување на романското сценарио, кога тамошното население изнуди колективна оставка на романската влада после пожар во дискотека пред десетина години.
Најдобар доказ дека се уплашени од такво сценарио е ароганцијата која доаѓа од разни претставници на власта уште од првиот ден по несреќата.
- Зборуваа за избори уште пред да остинат телата на жртвите во неделното утро по катастрофата.
● На децата во Кочани им ги кинеа постерите со сликите и пораките, само затоа што излегле да изразат почит, без никакви политички барања.
● Арогантно им се обраќаа и перфидно им се закануваа на новинарите само затоа што поставиле непријатни прашања за моралната одговорност.
● Министерката и ректорката им го „киднапираа“ митингот на студентите при УКИМ за изразување почит кон жртвите. Толку ли се уплашени за својата позиција на власт што им пречи дури и обичното изразување почит?
За да се заштитат од барања за оставки, штом веќе не чувствуваат морална одговорност, властите го присвоија монополот на вистината и божемната борба за расчистување со системската корупција. Постојано повторуваат дека сите претходни влади биле корумпирани и виновни, а само тие биле чесни и ќе расчистеле со криминалот и корупцијата.
За жал, ниту се толку многу чесни, ниту сакаат, ниту можат да расчистат со корупцијата.
● За каква чесност ни зборуваат луѓе кои доведуваат на министерска позиција жена која го „закрпила“ МЕПСО за речиси еден милион евра, а потоа преку стечај избегнала плаќање на обврските? За да биде иронијата поголема, таа сега им е претпоставена токму на МЕПСО, кои не можат да си ги наплатат своите побарувања. За ова известуваат медиумите, па ако лажат тие, лажам и јас.
● За каква чесност зборуваат луѓе кои целосно го погазиле системот на меритократија, односно системот за напредување според според заслуги и резултати, кога за министри назначуваат луѓе кои освен пратеници и министри, ништо друго не работеле од своето полнолетство, ниту пак знаат да работат или се докажале со нешто стручно во животот.
● За каква чесност да зборуваме на тие што не го разрешуваат директорот на АНБ, за кого се откри дека конкурирал за позицијата со фалсификувано уверение за положен испит ТОЕФЛ и којшто дипломирал на приватен економски факултет за само една година?
● За каква чесност зборува власт која за министри поставува луѓе со дипломи од приватни универзитети, односно луѓе кои бегале од потешкото студирање на државните универзитети, ама сега сакаат да управуваат со државата?
● За каква чесност зборува власт која дозволува функционирање на 135 факултети и најмалку 24 универзитети во земја со 1,8 милиони жители? Оваа забеганост е еден од главните извори на неписменост, неквалитет, нечесност и корупција.
● Да не се навраќаме на раздавањето на македонските природни ресурси на странски инвеститори во енергетиката и продолжувањето со увозот на скап грчки јаглен, наместо чесно и решително самите да инвестираме во сопствената енергетика и да профитираме од неа самите, наместо странците. Ниту ова не претставува светол пример за чесност.
Со вакво однесување власта трајно се компромитирала, дискредитирала и дисквалификувала и нема никакво право да зборува за чесност во борбата против корупцијата. Делата зборуваат многу повеќе од зборовите.
Јасно е дека власта со такви луѓе не може да се бори против „трулиот систем“. Можеби ќе го расчисти случајот со пожарот во дискотеката од едноставна причина што последиците се многу болни, затоа што народот бара правда и што има огромен број докази, но подалеку од тоа нема да мрднат и ќе продолжат по старо.
Вистинските проблеми ќе останат нерешени сé додека имаме приграбување и контрола над сите три власти во државата (законодавна, извршна и судска) од страна на партијата што победила на изборите. Впрочем, сите наши проблеми започнаа откако премиери започнаа да стануваат партиските лидери, а не врвните професионалци, пред сé од редот на стопанствениците кои воделе големи стопански системи.
Дури ни во време на еднопартискиот систем Тито не бил претседател на Владата, односно на Сојузниот извршен совет. Тито бил претседател кој ја претставувал државата, но со владата раководеле стручни лица. На пример, последната југословенска премиерка од Титовата ера била Милка Планинц, а последен југословенски премиер воопшто бил Анте Марковиќ, истакнат и многу способен стопанственик, генерален директор на гигантот „Раде Кончар“ од Загреб. Последен македонски премиер од времето на еднопартискиот систем бил М-р Глигорие Гоговски, генералниот директор на „Тетекс“ од Тетово.
Со појавата на парламентарната демократија одеднаш партиските лидери, често речиси деца на возраст под 30 години, започнаа да веруваат дека токму тие се некакви месии, способни да ги водат државата и народот. Затоа правеа грешки, кои до денешен ден ги плаќаме со сé поголема економска заостанатост, криминализација на општеството и иселување на младите.
Мораме да сфатиме дека тоа што некој е партиски лидер, што знае да зборува (често и да лаже) на партиски митинзи, не значи дека е способен и да управува со државата. Не зборуваме само за последнава влада, туку за сите претходни во изминатите 34 години. Оваа несериозност мора да престане доколку сакаме вистински рестарт на општеството, односно „ресет на фабрички подесувања“.
Кога ја знаеме болеста, полесно ќе го најдеме и лекот. Клучното барање, на кое што треба да инсистираат студентите и граѓанската иницијатива „Кој е следен“ треба да биде барањето за КОЛЕКТИВНА ОСТАВКА НА ПАРТИСКАТА ВЛАДА И НЕЈЗИНА ЗАМЕНА СО ЕКСПЕРТСКА ВЛАДА! При тоа не треба да се поставува барањето за нови избори, бидејќи изборите не би решиле ништо, доколку се продолжи со истиот, погрешен начин на работа.
Постоечкиот состав на парламентот, согласно резултатите на последните парламентарни избори би можел да продолжи со работа во постоечкиот состав. Тоа би било дури и пожелно, за да се постигне независност на трите власти – законодавната, извршната и судската. Освен Владата, би било добро да поднесат оставки и Републичкиот судски совет и Советот на обвинители и нивниот состав да биде заменет со стручни лица избрани од струката, без никакви партиски влијанија.
Прв услов за да се оствари оваа транзиција на власта би бил самите владеачки партии, доколку имаат образ и навистина и го мислат доброто на државата, да изгласаат во парламентот недоверба на Владата (или самата Влада да поднесе оставка) и да упатат барање до претседателката Силјановска за назначување непартиски, експертски мандатар од редот на истакнатите стопанственици, човек со голем углед и интегритет. Експертскиот мандатар тогаш би составил експертска влада, што би била изгласана во парламентот и која што би започнала со демонтажа на гнилиот систем.
Експертската влада би требало да функционира не само до следните избори, туку и понатаму, барем следните 10 години. Наредната влада, по наредните избори би требало да биде избрана на истиот принцип. Дури откако ќе се воспостават основите на едно нормално, меритократско владеење, би можеле да се вратиме кон партиска влада. Всушност, најдобро е никогаш да не се вратиме на тој погрешен начин на работа. Раководители избрани на конкурс според јасни критериуми не можат да се споредуваат со оние коишто сами си ги поделиле функциите во партиските штабови.
Доколку сегашната влада и го мисли доброто на државата, таа би требало самата да ги иницира овие промени и да си поднесе оставка. Нема да им биде лесно, бидејќи железни опинци носеа за да стигнат до власта. Доколку продолжи по старо, со ароганција и притисоци, на сите треба да ни стане јасно со какви луѓе си имаме работа и тоа да го имаме предвид на наредните локални и парламентарни избори.
Опозициските партии, од своја страна, треба да поддржат експертска влада и да не бараат нови парламентарни избори. Никако да не се обидуваат да профитираат од новонастанатата ситуација како некакви мршојадци, бидејќи и самите учествувале во создавањето на гнилиот систем.
Да се вратиме на почетокот, најважното барање со кое треба да настапуваат граѓанските иницијативи за враќање на нормалноста треба да биде барањето за оставка на владата и избор на експертска влада, бидејќи само нови и стручни луѓе можат да создадат ново општество.
(infomaks.mk)
