Зошто руската воздушна одбрана не успева да пресретне беспилотни летала кои летаат кон Москва? Ќе се зголемат ли нападите врз Русија? Зошто властите долго време се обидуваа да ги премолчат нападите врз главниот град?
МАРИНА БАРАНОВСКАЈА
За само неколку дена, високи згради во Москва Сити – деловниот кварт на руската престолнина – беа цел на борбени напади со беспилотни летала во неколку наврати. Ноќта на 30 јули беспилотни летала удриле во две згради во кои се сместени канцелариите на Министерството за индустрија и трговија, Министерството за економски развој и Министерството за комуникации. И ноќта на 1 август, дрон удри во фасадата на еден од кулите во „Москва Сити“. Според градоначалникот Сергеј Собјанин, исто како и ноќта на 30 јули, имало удар на нивото на 21-от кат. Уништени се 150 метри квадратни од стаклената фасада.
Според руската државна новинска агенција ТАСС, повикувајќи се на висок извор, беспилотните летала што ноќта на 1 август удриле во облакодер во Москва дошле од Украина. Сепак, Киев не ја презеде одговорноста за нападот. Михаило Подолијак, советник на украинскиот претседател Зеленски изјави на Твитер: „Москва е веќе принудена брзо да се навикне на тоталната војна, која наскоро дефинитивно ќе биде префрлена на територијата на агресорот за да ги собере сите долгови од него… Сè што ќе се случи следно во Русија, е објективен историски процес. Ќе има повеќе неидентификувани беспилотни летала, повеќе уништувања, повеќе граѓански судири и повеќе војни“.
Сепак, руското Министерство за одбрана зборуваше за „напади на режимот во Киев“. Се вели дека некои од беспилотните летала биле оневозможени со „електронски средства“ пред да удрат во згради. Други беспилотни летала беа соборени со воздушна одбрана пред да стигнат до Москва. Неутрализација на проектили од згради“
Поранешниот израелски полицаец и актуелен експерт за безбедност Сергеј Мигдал критички реагираше на соопштението за печатот на руското Министерство за одбрана. „Израел е доста запознаен со ваквите извештаи – како сите ракети се „соборени“, а во исто време снимените снимки покажуваат запалени магацини и аеродроми. Овој метод го нарекуваме „неутрализација на израелските ракети од згради“, иронично изјави специјалистот. .
Мигдал тврди дека руската војска „се уште не го решила проблемот со пресретнувањето и украински беспилотни летала и ракети блиску до границата”. Тој објаснува дека целиот товар на руската противвоздушна одбрана го носат системи од близок дострел, во овој случај противвоздушните ракетни системи Pantsir-C1. Тие се дизајнирани да чуваат критични цивилни и воена инфраструктура .
КАКО ЛОТАРИЈА Системот е многу добар, коментира тој. Но, тој беше активиран само во последната секунда пред да ја погоди целта. „Тоа е како лотарија. Не постои систем кој нуди 100 процентна заштита. Веројатноста дека системот Armor нема да пресретне беспилотно летало е многу голема. Тоа е најмалку 50 проценти во некои случаи”, вели израелскиот специјалец.
Тој е скептичен и за руското тврдење дека нападните беспилотни летала се оневозможени. Според него, бесмислено е да се неутрализираат дронови кои веќе го поминале надворешниот заштитен круг и се наоѓаат над градот. „Тогаш е подобро беспилотните летала да се спуштат. Кога ќе бидат погодени, постои сериозна можност боевата глава да експлодира во воздухот и фрагментите да паднат на земја или врз зградите. Неуредно е, но подобро е од дронот да се оддалечи од патеката и удрил во друга зграда каде што може да има луѓе, убивајќи ги или повредувајќи ги“, посочува вештакот.
Алатките за електронско војување можат да се користат во пустинските области, истакнува Мигдал, но „дроновите над градот мора брутално да бидат соборени пред боевата глава да стигне до зградата.“ Тој е сигурен дека целта на беспилотните летала бил облакодерот во градот Москва. за него е „чиста среќа“ што во силниот удар нема повредени.
МОЛКОТ КАКО СТРАТЕГИЈА Израелскиот експерт привлекува внимание на фактот дека руските медиуми практично го премолчеа првиот напад со беспилотно летало. Тоа е „долгогодишна стратегија на Кремљ“ да ја задржи контролата врз медиумите, објаснува политикологот Абас Гаљамов, некогашен говорник на Путин, кој сега е аналитичар и консултант. „Во суштина, медиумите го игнорираат она што не им се допаѓа на властите. Тие го минимизираат настанот, го прикажуваат како безначајна приказна, недостојна за внимание. За настан се зборува само кога станува масовен и едноставно не може повеќе да се молчи“, вели тој.
Гаљамов ова го нарекува „стратегија за ограничување на штетата“. Но, според него, тоа е осудено на неуспех. „Постои јаз во главите на луѓето меѓу реалноста и пропагандниот дискурс. Потоа бараат алтернативни извори на информации, а довербата во пропагандата се намалува. Така, се намалува и бројот на граѓани лојални на власта“, вели Гаљамов.
Меѓутоа, вториот напад со дрон врз Москва го принуди Кремљ да го прекине вообичаениот молк. На 31 јули за тоа зборуваше и Дмитриј Песков, а портпаролката на МНР Марија Захарова дури ги спореди со терористичките напади од 11 септември 2001 година во САД.
ПОДРШКАТА НА ПУТИН ИМА ЦЕНА Израелскиот експерт за безбедност Сергеј Мигдал не ја исклучува можноста Украина да стои зад нападите со беспилотни летала врз Москва. Тој е сигурен дека нападите против Русија ќе се зголемат. „Украинците ќе се обидат – дури и покрај руското гранатирање – да го обноват и зголемат капацитетот на нивната индустрија за оружје, изгубен во последните 30 години“, вели Мигдал, додавајќи: „Украинците сакаат да му покажат на руското население толку јасно како поддршката за Путин и руската војна мора да има цена“.