Француските казнени колонии низ целиот свет беа претежно лоцирани во сиромашни, неодамна колонизирани територии, каде што европската сила испраќаше „непожелни“ затвореници и ги принудуваше да работат.
Во овој период, во Француска Гвајана имаше повеќе од 70.000 осуденици од континентална Франција и други делови од француската колонијална империја
Од 1852 до почетокот на 1950-тите, Француска Гвајана, француска прекуокеанска територија во Јужна Америка, беше озлогласена казнена колонија која стана светски позната благодарение на филмот „Папилон“( (Пеперутката) од 1973 година, базиран на истоимената книга.
Француските казнени колонии низ целиот свет беа претежно лоцирани во сиромашни, неодамна колонизирани територии, каде што европската сила испраќаше „непожелни“ затвореници и ги принудуваше да работат.
Во овој период, во Француска Гвајана имаше повеќе од 70.000 осуденици од континентална Франција и други делови од француската колонијална империја.
Сепак, повеќе од седум децении по завршувањето на тоа темно поглавје од историјата, најновото соопштение на француската влада разбуди болни спомени кај граѓаните на Француска Гвајана.
Кон средината на мај, францускиот министер за правда Жералд Дарманен објави планови за изградба на нов затвор со висок степен на безбедност во амазонската дождовна шума. Според него, во затворот ќе се спроведува „екстремно строг“ режим. За време на посетата на Кајен, главниот град на Француска Гвајана, Дарманен изјави дека новиот затвор ќе има 500 места, од кои 60 ќе бидат резервирани за „најопасните трговци со дрога“, како и посебен оддел за радикални исламисти.
Во изјава за францускиот неделник „Журнал ду Диманш“ (JDD), Дарманен рече дека затворот треба да ги „неутрализира“ најопасните нарко-босови со спроведување построги правила за посети и комуникација со надворешниот свет.
Дарманен рече дека институцијата ќе служи и за затворање на локалните криминалци, истакнувајќи дека во Француска Гвајана, како и во Гвадалупе и Мартиник, две француски прекуокеански територии во Карипското Море, дејствуваат дури „49 нарко-банди кои се сметаат за исклучително опасни“, објавуваат медиумите.
ВРАЌАЊЕ КОН КОЛОНИЈАЛИЗМОТ Соопштението предизвика жестоки реакции во Француска Гвајана. Дави Риман, пратеник од Француска Гвајана од левичарската партија „Исплашена Франција“, ја нарече одлуката „целосно произволна“.
„Министерот не се консултираше со никого, дури ни со пратениците од Француска Гвајана, и затоа има толку голем отпор од политичарите и граѓаните во Гвајана“, изјави тој за BBC Mundo. „Трансферот во Француска Гвајана на озлогласени затвореници, кои луѓето во Франција не ги сакаат, нè потсетува на едно ужасно и болно минато“.
Риман додава дека Франција не може едноставно да ги испрати сите свои несакани затвореници во Француска Гвајана. „Ние не сме канта за ѓубре на Франција“, вели тој.
Министерот Дарманен ја отфрла споредбата со казнена колонија.
„Споредувањето (на планираниот затвор) со казнена колонија е навреда за Француската Република и администрацијата на затворскиот систем“, рече тој за време на седницата на сенатскиот комитет. „Има доволно локални криминалци за да се пополни ваква институција“, додаде тој.
Неодамна, францускиот премиер Франсоа Бајру изјави за француската телевизиска мрежа BFMTV дека ќе се согласи на изградба на затворот, под услов да се одржат консултации со политичките претставници на Француска Гвајана.
Од 1852 до почетокот на 1950-тите, Француска Гвајана, француска прекуокеанска територија во Јужна Америка, беше озлогласена казнена колонија која стана светски позната благодарение на филмот „Папијон“ (Пеперутката) од 1973 година, базиран на истоимената книга.
Француските казнени колонии низ целиот свет најчесто се наоѓаа во сиромашни, неодамна колонизирани територии, каде што европската сила испраќаше „непожелни“ затвореници и ги принудуваше да работат.
Во овој период, во Француска Гвајана имало повеќе од 70.000 осуденици од континентална Франција и други делови од француската колонијална империја.
Сепак, повеќе од седум децении по завршувањето на тоа темно поглавје од историјата, најновото соопштение на француската влада разбуди болни спомени кај граѓаните на Француска Гвајана.
Во средината на мај, францускиот министер за правда, Жералд Дарманен, објави планови за изградба на нов затвор со висока безбедност во амазонската дождовна шума. Според него, во затворот ќе се спроведува „екстремно строг“ режим. За време на посетата на Кајен, главниот град на Француска Гвајана, Дарманен изјави дека новиот затвор ќе има 500 места, од кои 60 ќе бидат резервирани за „најопасните трговци со дрога“, како и посебен оддел за радикални исламисти.
Во изјава за францускиот неделник „Журнал ду Диманш“ (JDD), Дарманен рече дека затворот треба да ги „неутрализира“ најопасните нарко-босови со спроведување построги правила за посети и комуникација со надворешниот свет.
Министерот Дарманен ја отфрла споредбата со казнена колонија.
„Споредувањето [планираниот затвор] со казнена колонија е навреда за Француската Република и администрацијата на затворскиот систем“, рече тој за време на седницата на Сенатскиот комитет.
„Има доволно локални криминалци за да се пополни ваква институција“, додаде тој.
Неодамна, францускиот премиер Франсоа Бајру изјави за француската телевизиска мрежа BFMTV дека би се согласил со изградбата на затворот, под услов да се одржат консултации со политичките претставници на Француска Гвајана.
КЛУЧЕН ЦЕНТАР ЗА ТРГОВИЈА СО ДРОГА Париз ја смета Француска Гвајана за клучен центар за трговија со дрога, поради нејзината близина до Колумбија и Перу, земји познати по производство на кокаин.
На аеродромот Кајен, властите често апсат таканаречени „курири“ кои се обидуваат да шверцуваат наркотици во Европа.
Според проценките на француската влада и медиумските извештаи, околу 20 проценти од кокаинот што се консумира во континентална Франција доаѓа од Француска Гвајана.
Вредноста на проектот за изградба на затворот се проценува на 400 милиони евра. Планирано е затворот да биде сместен во изолиран дел од амазонската дождовна шума, на неколку километри од градот Сен Лоран де Марони, на северозапад од Француска Гвајана.
Сен Лоран де Марони е познат како местото од каде што осудениците биле носени во озлогласениот затвор на Ѓаволскиот Остров, каде што се одвива книгата „Пеперутката“ од францускиот писател Анри Шарие.
Затворските услови на Ѓаволскиот Остров биле познати по суровоста, а стапката на смртност висока, поради систематска злоупотреба, обиди за бегство и болести.
Книгата „Пеперутка“ е приказна за животот на Шарие на овој остров како доживотен затвор за убиство што не го извршил. Поради суровиот режим и околната недостапна џунгла, бегството било речиси невозможно, но на крајот успеал да избега.
Книгата беше издадена двапати, а во првата филмска адаптација од 1973 година, главните улоги ги играа Стив Меквин и Дастин Хофман.
ЛОША ИДЕЈА Марион Вание, експерт за криминологија на Универзитетот во Манчестер во Обединетото Кралство, верува дека новиот проект претставува форма на затворска бруталност.
Таа истакнува дека затворениците ќе бидат сместени во „екстремно оддалечена“ област, илјадници километри оддалечена од нивната родна Франција.
„Првичниот план беше да се изгради затвор за да се реши проблемот со пренатрупаноста во единствениот затвор во Француска Гвајана, но сега владата сака да испрати опасни затвореници и трговци со дрога од континентална Франција таму“, изјави таа за BBC Mundo.
Уште во 2017 година, како дел од таканаречениот Договор за Француска Гвајана, Париз презентираше проект за „подобрување на судскиот систем на нашите прекуокеански територии“ со цел да се олесни стариот затвор Ремир-Монжоли во предградието Кајен.
Тој затвор, единствениот во Француска Гвајана, може да прими 614 затвореници, но во моментов има дури 983 во него.
Многу жители на Француска Гвајана тврдат дека почетниот проект не вклучувал изградба на одделение со висок степен на безбедност или преместување на трговци со дрога и исламисти од други француски територии.
Локалните власти на Француска Гвајана, претставени од регионалното собрание, исто така се остро против овој проект, нарекувајќи го „невкусна реплика“ на старата казнена колонија.
Казнената колонија во Француска Гвајана беше дел од поширок систем на социјална изолација, чија цел беше да се протера секој што француското општество го смета за „непожелен“.
Во тоа време, Париз тврдеше дека ваквите мерки ѝ дозволуваат на копнена Франција да ослободува осуденици, а воедно обезбедуваат и евтина работна сила за јужноамериканската колонија, наводно поттикнувајќи го нејзиниот економски развој.
По укинувањето на ропството, во француските колонии имало недостиг на работна сила. Сепак, историчарите денес истакнуваат дека доведувањето затвореници од француските колонии не донело значителни економски придобивки за Француска Гвајана.
КРШЕЊЕ НА ЧОВЕКОВИТЕ ПРАВА Проектот не е само контроверзен затоа што евоцира спомени од темно минато, туку и поради сериозни проблеми со човековите права. Марион Вание предупредува дека преместувањето на затворениците во такви оддалечени области предизвикува загриженост.
„Член 8 од Европската конвенција за човекови права го штити правото на приватен и семеен живот. „Европскиот суд за човекови права веќе пресуди дека преместувањето на затворениците од нивните семејства, без валидно оправдување, може да биде кршење на законот“, објаснува таа.
Таа, исто така, предупредува дека евентуалната депортација на француски државјани од нивната родна Франција на прекуокеанските територии би значела дека на овие луѓе им е одземена можноста да се реинтегрираат во општеството.
„А овој предлог е уште позастрашувачки поради лошиот здравствен систем во Француска Гвајана. „Гвајана е територија која често е погодена од епидемии на денга треска и чикунгуња вирусна болест, а болниците немаат соодветна опрема“, истакнува Вание. Таа исто така нагласува дека член 3 од Европската конвенција за заштита на човековите права и основните слободи забранува нечовечко и понижувачко постапување, како и затворски услови без соодветна медицинска грижа.
„Постои загрижености за здравјето и медицинските услови на идните затвореници“, вели таа.
Затворот би можел да се отвори веќе во 2028 година.
