ЕВГЕНИЈ ДАЈНОВ
Ниту руското државно раководство, ниту општеството не реагираат на пробивањата преку границата. Гледаат настрана и лажат дека нема проблем. Русија нема граници – барем нема одбранети граници
Дали Русија има граници? Неодамна, руските телевизиски пропагандисти уште еднаш обилно се повикуваат на цитатот на Путин дека „руските граници не завршуваат никаде“. Тоа е несмасен обид за волшебна магија: кажуваш нешто („повикај“ го) и тоа се случува. Во овој случај: границите на Русија ќе се прошират додека не остане ништо.
Но, нешто друго се случува на теренот. Веќе на почетокот на војната предупредив дека тезата „Русија нема граници“ може многу лесно да се сврти против самата себе. Наместо да се шират нанадвор, овие граници може да се намалат навнатре. И ова можеби нема да остави впечаток на никого во Русија: на крајот на краиштата, границите се движат и не е јасно дали завршуваат некаде?
Во последните месеци го видовме токму тоа: намалување на границите на Русија и целосна индиферентност, во Русија, кон неа.
ЛИНИЈА НА КАРТАТА ШТО НИКОЈ НЕ САКА ДА ЈА БРАНИ Сè започна со бунтот на Пригожин во јуни 2023 година. Заедно со значителен дел од неговата приватна војска Вагнер, поранешниот готвач на Путин реши да го напушти фронтот во Украина и да напредува кон Москва за да се справи со Шојгу, Герасимов, Медведев и сличните – кои ги сметаше за одговорни за слабото снабдување на руските војници и за идиотската стратегија на „месни напади“, т.е. погребувајќи ја спротивната страна со трупови.
Пригожин бил измамен да го запре неговиот марш кон главниот град на 200 километри од него. Во меѓувреме тој го зазеде Ростов на Дон без да испука куршум и го заобиколи Воронеж без никаков отпор. Ростов на Дон за руската армија денес е нешто како Сливен за Третата бугарска армија пред 1989 година – најважниот воен центар. Пригожин не само што го приифатило населението како херој, туку и ги користел локалните руски генерали за да се бори со нив пред камерите. И дојдоа и лежеа во етерот.
Во Русија нема граници, тоа се виде и тогаш. Или дури и да ги има, тоа се линии на мапа што никој не сака да ги брани.
ВТОРОТО ПРОБИВАЊЕ НА РУСКИТЕ ГРАНИЦИ Ќе речете: немаше граници за Пригожин, кого многу Руси го гледаа како некаков нов, перспективен и помлад цар од Путин. Во спротивно, има граници и тие се бранат. Не е така. Во моментов има втора голема инфилтрација на територијата на Русија – регионите Белгород и Курск – од три доброволни единици составени од руски државјани, но со седиште во Украина и се борат против режимот на Путин. При првото влегување преку руската граница, волонтерите открија нешто многу важно: никој не сака да им се спротивстави. Редовната војска бега безглаво а населението си ги собира парталите. Разликата со првите денови од инвазијата на Украина е фрапантна. Сетете се на снимката од северните области на Киев кон крајот на февруари 2022 година: кога зад секој агол на градот се гледаше рака која фрла молотов коктел кон некое руско борбено возило; од секој балкон истите запаливи смеси се истураа врз тенкови и оклопни транспортери. Се сеќавам на една снимка на украински цивил кој трча по улицата по руски MTLB и се обидува да го погоди со RPG. Успеа само од четврти пат (мислам дека заборави да го одврти капачето на детонаторот во првите три круга) – но не се откажа.
Такво нешто не гледаме во Русија – ниту со првата инфилтрација на руските доброволци, ниту денес, кога се изјаснуваат дека се определуваат да не заминат, како минатиот пат, туку да ја ослободат територијата на Русија од Путин.
Ниту руското државно раководство ниту општеството не реагираа на пробивањата преку границата. Гледаат настрана, лажат дека нема проблем, чекаат некој да направи нешто. Месното население бега на исток, натоварено со бовчи. Русија нема граници, или барем – нема бранети.
ЗА ВОЗДУШНИТЕ ГРАНИЦИ Исто е и во воздухот, таму е уште полошо. Во првата зима од војната, руските „воено-вселенски“ сили се обидоа да ја ликвидираат енергетската инфраструктура на Украина со цел да ги замрзнат Украинците и тие да се предадат. Ова не се случило до ден-денес, бидејќи, Украинците успешно ги држат своите граници по воздушен пат. Затоа, Русите не можат да извршат прецизни напади врз важни инфраструктурни и воени цели: Украинците не им дозволуваат. А Русите само „пукаат“ во правец на, да речеме, Киев или Одеса, надевајќи се дека ќе погодат некој голем станбен блок што ќе му се најде на пат на проектилот.
Во меѓувреме, Украинците систематски уништуваат, со прецизни воздушни напади, руски воени и инфраструктурни објекти. Досега се нападнати 12 отсто од руските нафтени рафинерии. На места во Русија се воведуваат ограничувања за полнење гориво на бензинските пумпи, а Путин е принуден да го прекине извозот на нафтени деривати – главен извор на приходи во буџетот.
Воздушните граници на Русија не постојат на толку очигледен начин што дури и главниот руски пропагандист Соловјов беше принуден да извика, обраќајќи им се на руските рафинерии: „Доста е да се потпираме на државата! Таа не може да блесне насекаде! Одбрани се од украинските удари! Изградете своја приватна противвоздушна одбрана…“.
ЗА ВОДНИТЕ ГРАНИЦИ Руските водни граници исто така практично не постојат. Без да имаат своја морнарица, Украинците веќе успеаја не само да ликвидираат четвртина од руската, туку и да ја избркаат од Црното Море и да ја затворат во Азов.
Така флексибилните граници се заменуваат со нови: Црното и Балтичкото Море станаа внатрешни мориња на НАТО; а на копнените граници на Русија во западниот правец се што не е Белорусија или Украина е сепак НАТО (а Украина исто така ќе биде членка на алијансата во догледна иднина).
ИСЧЕЗНУВААТ ВАЖНИ ВНАТРЕШНИ ГРАНИЦИ Под притисок на распаѓање на копнените, воздушните и поморските граници, исчезнуваат и други важни граници внатре во Русија, особено во економијата. Секој месец владата национализира над 200 приватни компании и претпријатија. Од останатите, тој ги заплени сите девизни приходи, заменувајќи ги со рубли; во последните недели државата земала 65 отсто од овие рубљи за потребите на војната. Во тек се масовни банкроти, од кои некои се на руски фирми. Гаспром, на пример, сведена е на питачки стап од грабнувањето на енергијата, или со вонредни давачки во висика од неколку стотици милијарди рубљи. Од каде дојдоа овие рубли? Од преостанатите деловни субјекти кои се уште се живи.
Да не зборуваме за рушењето на границите во политиката, каде Путин се појави како единствен вистински претседателски кандидат, зборот „избори“ го нема во речникот на функционерите, а обвинителите веќе се закануваат со апсење на различни категории гласачи во и околу избирачките места. .
„КОЈ СЕЕ ВЕТЕР, ЖНЕЕ ЛУЊА“ Спротивно на тезата на Путин дека Русија нема јасни граници е рускиот израз „беспредел“ – безгранично, безгранично самоволие и хаос без јасен излез. Во моментов гледаме како додека се уриваат државните граници на Русија, внатре беснее „беззаконие“.
Таму каде што нема граници, нема мерка. А таму каде што нема мерка, следува катастрофа. „Кој сее ветер, жнее луњи“ – пишува во Библијата, дури и на чист руски јазик. Но, не верувам дека „православните“ полковници во Кремљ ја прочитале токму оваа книга.