Ставањето на листите на партии на оние со „слични“ имиња се само дел од валканиот избопрен процес
ФИЛИП ЃОРЃЕВИЌ
Граѓаните се соочуваат со загатка кога ќе излезат на гласање на 2 јуни. Многу нови имиња, некои стари и сосема доволно од оние „клонираните“, кои се присутни да направат конфузија. Впечатокот е насочен само кон една цел – дополнително да се збунат гласачите. Сега веќе е јасно дека изборните листи „клонови“ ќе се најдат на гласачките ливчиња во многу општини во Белград, но и во Србија. Можеби не се знае како воопшто ја исполниле законската норма за собирање потписи и дали некој, како што постои сомнение, ги собрал за нив, но сосема е јасно дека го доведуваат во прашање и онака компромитираниот изборен процес во Србија.
Белградската општина Земун претставува посебен предизвик за гласачите. Листата на која гласачите ќе ги заокружат своите опции содржи девет опции, од кои три се граѓански групи, но она што ја прави интересна целата ситуација е играта со зборови што одредени листи ги користеле во потрагата по именување на списоците што ќе се појават.
Така, на пример, на граѓаните им се поставува избор помеѓу „Почни–промени“ и „Почни – заврти“. Втората листа има седум кандидати, а го предводи Ненад Видовиќ, автоелектричар. И за Ненад Видовиќ ова не се први избори. На изборите за советници на Собранието на градската општина Земун во 2016 година беше лидер и прв на листата на партијата „Ниту еден од понудените одговори“, која настапуваше како партија на влашкото национално малцинство.
„Случајностите“ не завршуваат тука. Според информациите кои на неговиот Х профил ги објави политикологот Бобан Стојановиќ, времето на поднесување на оваа листа во Земун се поклопува со времето на претставување на списокот „Премести-промени“. Имено, тој е доставен само 31 минута по списокот „Оди – промени – јас сум Земун – јас сум Батајница“.
ЗЕМУНСКИ ПРЕПЛЕТУВАЊА Повеќе семантички заплеткувања се среќаваат во Земун. Листата „Земун против насилството“ која нема никаква врска со коалицијата „Србија против насилството“ од декемвриските избори. Оваа листа има пет кандидати, а ја предводи Драгана Радивојевиќ, спортски менаџер со диплома. Првичната коалиција „Србија против насилството“ беше поделена токму по ова прашање пред одлуката да се оди на избори, па името на коалицијата практично испадна од употреба. Оние од опозицијата кои одат на избори го користат префиксот Бирам, а потоа името на општината во која се одржуваат изборите, а овој префикс е изведен од името на целата коалиција „Бирам борба“.
Токму тука прилика виде весникот „Земун против насилството“, кој освен што го носи името на коалицијата во која никогаш не влезе, има и пет кандидати за советници. И тука приказната добива нови контури.
„Земун против насилството“ всушност го сочинуваат претставници кои дојдоа од Движењето за обнова на Кралството Србија (ПОКС), кое се распадна по триењето меѓу двете струи во движењето во 2022 година. Еден дел од ПОКС е предводен од Воислав Михајловиќ, кој во коалиција со Новата ДСС ги бојкотира актуелните избори. Вториот дел расфрлан во различни правци, од кои едниот доближуваше до каналите на актуелната власт и на крајот до списокот „Земун против насилството“.
Имено, на изборите во 2020 година, листата „За Кралството Србија, за градот Земун и општина Батајница“ предводена од ПОКС го стави на чело на листата Предраг Милошевиќ, кој сега е веднаш зад Драгана Радивојевиќ на листата „Земун против насилството“. Милошевиќ по професија е спортски тренер.
Три години подоцна, во март 2023 година, претседателот на Извршниот одбор на Српската напредна партија, Дарко Глишиќ, објави дека четворица членови на ПОКС преминале во Српската напредна партија. Меѓу нив беше и поранешниот претседател на ОО ПОКС Земун Предраг Милошевиќ. Таа партија потоа негираше дека нивни членови преминале во Српската напредна партија, но дека се работи за луѓе кои претходно биле исклучени од таа партија.
РАДУЛОВИЌИ НА ИЗБОРИТЕ Иако на овие избори не се појави Саша Радуловиќ од Дост је било (ДЈБ), неговото презиме поради сплет на околности се најде на една листа. Список на граѓанска група „Доста е од грабежи, корупција и кражби – Радуловиќ Милорад“. Случајно, носителот на оваа листа дели презиме со лидерот на ДЈБ, а одлуката носителот на листата да го смени веќе утврдениот редослед на име и презиме придонесува за уште поголема забуна. Прв на листата е Милорад Радуловиќ, чие занимање е пензионер. На листата има пет пензионери.
Како што објаснува Александар Ивковиќ од Центарот за современа политика, во моментов нема законска забрана за вакви и слични практики.
„На законодавците веројатно им беше тешко да претпостават дека тоа ќе биде масовна појава. Секако дека е многу тешко да се регулира ова бидејќи се поставува прашањето како точно да се дефинира забраната без да се наруши правото на листата да се нарекува како што сака. Значи, овие работи мора да се решаваат на политичко ниво, преку комуникација на политичките актери со нивните гласачи“, вели Ивковиќ.
Но, овие списоци освен сомнително име имаат и сомнителен правен карактер. Како што додава Ивковиќ, претставниците на овие списоци не се јавиле на собирање потписи или тоа го направиле само еднаш, како во случајот со ГГ „За зелен Белград – Кога ако не сега – д-р Дејан“.
