Поминаа 10 години од понтификатот на папата Франциско. Следната недела ќе биде објавена книга за неговиот понтификат напишана од новинар, колумнист на Јутарњи и Глобус и дописник од Рим и Ватикан, Инослав Бешкер. Ова е негов пригоден текст
„Треба да бидете нормални“ – им рече папата Франциск на новинарите на враќање од Бразил во јули 2013 година. Тие го прашаа: што носи во црната актовка од која не сака да се раздели? „Го немам клучот за атомската бомба! Имам брич, книга за читање, книга за малата Тереза… Знаете, јас сум ѝ посветен… Се носам, затоа што е многу нормално. мора да биде нормален!”
Сакале или не, тој епитет – нормален – би можел да биде клучниот збор на понтификатот на Франциск. Папата знае дека три милиони верници се собрале пред него на Копакабана, но знае и дека, ако се верници, се собрале таму заради својот Бог и да видат папа од Латинска Америка. Кој е тоа веќе некое време. Можеби уште неколку од нив дојдоа само за него – но тоа не прави голема разлика
Сето ова е убаво, позитивно и популарно – но понтификатот не се состои само од топла човечност. Всушност, имаше и такви во кои немаше ни грст од тој зачин – па сепак оставија свој белег. Понтификатот на папата Франциск штотуку заврши десет години. Дали е време за резиме? „Имам чувство дека мојот понтификат ќе биде краток“, предвиде тој интервју за Мексиканската телевизија. Или згрешил, или десет години се премалку.. На телевизијата рече: „Не ми е тешко да бидам папа. Сепак, би сакал да излезам без никој да ме препознае, да одам во пицерија и да јадам пица“. Патувањето му е уште потешко: „Верувам дека тоа ми е најтешкото покајание. Врзан сум за моето живеалиште, тоа е мојата невроза“, вели Папата и додава дека читал прекрасна книга со наслов: „Бидете задоволни со вашата невроза“. Има такви во Куријата кои имаат и невроза и покајание исто како папата.
„ПОСЛЕДНИОТ ЕРОПСКИ СУД“ Ватиканецот од Стампа, Марко Тосати, објави дека го видел нацртот на Франциск за новиот статут на Римската курија, кој папата пежоративно го нарекува „последниот европски суд“ – но дека не смее да ги открие деталите. Се испостави дека му биле потребни уште осум години папата да се појави пред католичкиот свет со тој документ. Освен Куријата – која веќе ја затресе во овие десет години, веќе од самиот почеток, и од која на негова сметка доаѓаат најотровните стрели (дури и од пензионерите, како што се кардиналот Бурк и Роде). Папата исто така го зеде свештеништвото во заби, поради што постојано ги истеруваше верниците од Црквата. Тој ги прекорува и Куријата и свештенството за бирократизам, криејќи се зад каноните, зад формалните правила, наместо храбро и милосрдно да им се отвора на лаици, особено на најсиромашните, најугнетените, најпотребните, оние кои живеат на периферијата на градовите и на периферијата на општеството.
Франциск сака, рече тој, „сиромашна црква за сиромашните“. Тој сака Католичката црква да излезе на периферијата, да се сретне со верниците, а не тие да тропаат на црквените масивни врати,.Тој тврди дека светот може подобро да се види од периферијата отколку од палатата. Во овој контекст, неговата одлука да не се смести во Апостолската палата, во позлатена изолација, туку да остане меѓу луѓето (ако не во пицерија, тогаш барем во „дом“), веќе не е само личен гест на свештеник. кој пристигна од периферијата, митрополит кој се возеше низ метрополата во метро
Понтификатот на Франциск (барем делот досега) ќе остане запаметен повеќе по него отколку по енцикликата..
ПАПАТА РЕФОРМАТОР И ПАПАТА УПРАВИТЕЛ Франецоск не е револуционерен папа. Тој тоа е помалку од св. Јован Павле II. Тој е реформатор папа.
Тој е и папа менаџер (за тоа е избран). Тој ги почитува петте правила на успешен менаџер, пишува Џон В. Ален во својата книга за него. Прво, тој мотивира со пример: не само со скромноста на неговиот личен живот, туку и со чистењето на шталите на Авгиј од финансиите на Ватикан, надевајќи се дека епископите ќе го имитираат не само со железен крст околу вратот, туку и со чисти, чесни сметки, без лична огорченост. Второ: тој не се опкружува само со пријатели, па го избра својот прв „министер за финансии“, кардиналот Пел, меѓу оние кои не беа задоволни од изборот на Бергољо (неговото име пред изборот – н.з.) и беа исплашени од евентуалната либерализација, туку беа за чисти сметки. Трето, тој сериозно ги слуша другите, не (само) за поубедливо да го изнесе своето спротивно мислење (како свети Јован Павле II или кардиналот Казароли), туку и да го исправи своето, доколку е потребно. Четврто, на крајот, тој одлучува сам, дури и против советите. Петто, достапен е, а самиот бара соговорници од кои мисли дека има што да слушне, не се опкружува со оние кои ќе пеат пофалби за неговата големина, љубезен е и кон оние што зборуваат за неговата глава (имаше снимки од такви „срдечни разговори“), но тој нема да го промени ставот за да им угоди. А во тоа е како Св. Иван XXIII.
„АНГЕЛУ, НЕ ПУШИ“ Тој „добриот папа“ знаеше откако ќе се пофали, да се погледне во огледало и да каже: „Анџелу, не пуши!“ Бергољо не пуши, но сите велат дека е многу послободен, понасмеан, повесел отколку како надбискуп во Буенос Аирес. „Не го препознавам тој човек!“ – рекла неговата единствена преживеана сестра Марија Елена, половина на шега.
Еден од постарите латиноамерикански кардинали пријателски му рекол на папата Франциск: „Ти не си истиот оној што го запознав во Буенос Аирес. Што ти се случи? А папата му одговорил: „Ноќта на мојот избор имав чувство на блискост со Бог што ми даде силно чувство на внатрешна слобода и мир и тоа чувство никогаш не ме напушти. Дури и порано, на средбата во јуни 2013 година со раководството на латиноамериканските верници Папата по пат им рече за неговиот избор за папа: „Во ниту еден момент не бев вознемирен. И тоа не е мој избор, често се грижам, ме фаќа нервоза. А сепак не го изгубив мирот во ниту еден момент. Тоа ме убедува дека изборот беше од Бога“.
