И Албанците и Србите не се задоволни од состојбите во Косово. Изборот на гласачите наиде на ладен одзив во меѓународната заедница
Првичните резултати на Централната изборна комисија во Приштина, по изборите одржани на 14 февруари, покажуваат дека Движењето Самоопределување освои 48 проценти од гласовите, а НИСМА на Фатмир Љимај не го помина цензусот. Демократската партија на Косово освои 17,4 отсто и забележа пад од околу 40 000 гласачи во споредба со претходните избори. Демократскиот сојуз на Косово, со околу 13 проценти од гласовите, забележа уште поголем пад – од дури стотина илјади гласачи, поради што Авдулах Хоти и Иса Мустафа најавија отставки заради сопствена одговорност пред партиските тела. Освојувањето 7,4 проценти од Сојузот за иднината на Косово може да биде добра почетна точка за да се добие единственото нешто што беше нејзина цел – позицијата претседател за Рамуш Харадинај. Српската листа со 4,7 проценти ги освои сите десет мандати загарантирани за српската заедница, што заедно со Самоопределување го прави единствениот „победник“ на овие избори.
Одзивот на гласачите беше приближно ист по бројки како и на претходните предвремени избори. Од 2019 година, кога гласаа околу 870 000 гласачи (44 проценти), избирачкиот список е намален за околу 166 000 гласови, а 844 000 гласачки ливчиња сега сочинуваат 47 проценти од гласачкото тело. Во српските области на север, ажурирањето го намали бројот на гласачи за околу 16.000, па според првичните резултати, бројот на гласови за Српската листа овој пат е помал за околу десет илјади.
Движењето Самоопределување ја зголеми својата база на гласачи од 220.000 на 376.000 во апсолутен број, но дури и таквиот раст го остава Курти во позиција да бара коалициски партнер. Не само за формирање на влада, туку и за избор на претседател, што подразбира поддршка од две третини од пратениците. Курти има можност да го стори тоа само со малцински списоци, но не и без Српската листа, на која тој и ја негираше уставно обврзувачката соработка за време на неговиот претходен мандат и која, според уставните решенија, секако има позиции во министерствата, без разлика дали се дел од владејачката коалиција или не
Албин Курти, лидер на Движењето Самоопределување на партијата што освои најмногу гласови на парламентарните избори во Косово, рече дека сака да ја зајакне државата Косово и да ја направи целосно функционална, демократска и суверена.
„Земја во која двата главни приоритети на нашата влада ќе бидат работните места и правдата, ние победивме токму на тие две цели – бизнис и правда“, рече Курти во интервју за албанскиот сервис на Гласот на Америка.
„Ни требаат инвестиции што ќе го зголемат бројот на работни места, владеењето на правото со цел да се спречи корупцијата во институциите. Од друга страна, треба да дејствуваме во ситуација на широко распространета пандемија на ковид”, рече Курти – додавајќи дека потребно е да се спроведе масовна вакцинација на косовски граѓани.
Од Вашингтон стигна порака дека преговорите со Србија треба да бидат приоритет но Курти за Гласот на Америка вели дека ќе има одлични односи со претседателот Бајден. Исто така, верува дека дијалогот со Србија треба да има ново поглавје и да се оддалечи од трансакцискиот пристап на претходната администрација – во трансформативен и трансатлантски. Се надевам дека, кога ќе седнеме со тимовите на претседателот Бајден и на Стејт департментот, во врска со односите со Србија, ќе соработуваме добро и ќе се справиме со ова прашање на вистински начин. Започнат е солиден дијалог кој треба да заврши со сеопфатен договор. Но, на почетокот на мојот мандат, навистина треба да размислувам за пандемијата Ковид 19 – работни места и правда., вели Курти. Си имаме министер за надворешни работи, официјален претставник задолжен за преговори, разговори и дијалог, наречете го како сакате, со Србија. Но, Косово треба да се зајакне како суверена држава и како нација најврзана со Соединетите држави. Не само со Европа. Курти вели дека се тие партија на лев центар и се сестринска партија со Демократската партија на Бајден, на што новинарот од Гласот на Америка вели дека „многумина ве гледаат како екстремен левичар“.
Инаку, пред 13 години, Косово прогласи независност од Србија. Соговорниците на Гласот на Америка, Албанците и Србите, изјавуваат дека Косово продолжува да стагнира и дека ќе треба долго време за подобар живот.
Како и секој 17 февруари се славеше на улиците на Приштина. Сепак, многу граѓани веруваат дека нема премногу причини за тоа, бидејќи косовските власти не ги исполниле нивните очекувања, откако косовскиот парламент прогласи независност на Косово.
Аналитичарот Неџмедин Спахиу за Гласот на Америка изјави дека сега, тринаесет години по прогласувањето на независноста, е пресвртница за Косово да напредува. Тој верува дека е дојдено време Косово да се ослободи од корупцијата и, како што рече, други проблеми и да престане да бара оправдување за проблемите од минатото.
„Претпоставувам дека косовското општество е созреано, претпоставувам дека многу од сè … досега минато беше виновно за сè, односно Србија беше виновна, Турција беше виновна, што знам јас Римската империја и тринаесет години веројатно беа доволни за да се обвиниме за она што го имаме “, рече Спахиу.
Миодраг Маринковиќ од организацијата „Актив“ во Северна Митровица за Гласот на Америка изјави дека Србите во Косово биле таму каде што биле сите овие години цели 13 години по прогласувањето на независноста, и дека, како што рече, е во состојба на постојана борба за нивните права, слобода и достоинство.
„Она што се покажа сите овие 13 години е дека косовската влада нема политичка волја да го спроведе сетот закони што ги штитат правата и интересите на српската заедница, затоа во контекст на овие нови избори не очекувам големи промени во ваквиот пристап. Значи, правата се занемаруваат, интересите се игнорираат и ние сме во право “, рече Маринковиќ.
Аналитичарот на Лепосавиќ, Ненад Радосављевиќ за Гласот на Америка вели дека Косово има тринаесет години од прогласувањето независност, мно е далеку од уредено општество.