Грците водат судска битка против пристаништето финансирано од Кина, кое може да ја загади животната средина. Проширување на пристаништето Пиреја м ожеби служи за креирање на еколошка катастрофа
АНДРЕАС БЛУМ
Инвестициите на Кина во грчкото пристаниште Пиреја како дел од нивната Иницијатива за појас и пат (БРИ) ја зголемија трговијата меѓу двете земји, но тензиите за наводни повреди на правата на животната средина ги доведоа во прашање потенцијалните придобивки и штетите од инвестиите
Во 2016 година, кинеската државна компанија за испорака, КОСКО, купи мнозински удел во јавна компанија што управуваше со Пиреја (ППП), пристаниште лоцирано југозападно од Атина. Под КОСКО-ППА, пристаништето Пиреја стана најголемо во Средоземното Море. Кина го нарече „Главата на змејот“ како клучна точка за влез на кинеска стока во Европа.
Според грчката статистичка агенција, вредноста на увозот од Кина се зголеми од 2,89 трилиони евра (3,2 трилиони УСД) во 2016 година, на 3,74 трилиони Евра (4,27 трилиони УСД) во 2020 година.
Сепак, ова проширување беше пречекано со непријателство од страна на локалното население поради токсичното загадување на рибарската област во регионот, и заврши во правна битка во мај 2020 година. Во исто време, истите овие локални жители и придружните експерти за животна средина мора да се соочат со предизвици во контекст на кревки локални регулативи во однос на сомневање а и заради фактот дека грчките власти се на страната на COSCO-PPA заради растот и целесообразноста.
Додека последните години грчките анкети постојано покажуваа претежно позитивен став кон Кина и Кинезите, тензиите околу пристаништето Пиреја ја загрозуваат таа добра волја. И овој конфликт се одвива и во судовите и во јавното мислење.
ГЛОБАЛНИ ПРОЕКТИ ВО КРЕВКИ ЕКОНОМИИ За да набави дополнителни 16 проценти од акциите на PPA, COSCO мора да ги испорача на новата инфраструктура. Од сите проекти во мастер планот на ООН, најважен и најскап е новото пристаниште за крстаречки бродови (крузери) во областа Пеираики во близина на Пиреја.
Планот за пристаниште за крстарења вклучува отстранување на 620.600 кубни метри талог од морското дно во близина на пристанишниот град и фрлање во морето, меѓу блиските острови Егина и Саламис. Овој талог е исполнет со она што со децении се испушташе од канализацијата, морскиот отпад и загадувачите од развиените индустриски постројки во областа. Кога ќе бидат извадени, фрлени на друго место и повторно активирани, тоа може да биде катастрофално.
Кон крајот на април 2020 година, Институтот за заштита на морето предупреди дека активноста ќе има сериозно влијание врз риболовот во оваа област. Здружението на работниците на Хеленскиот центар за морски истражувања предупреди дека една од можните последици е создавање на „подводна токсична депонија“, на штета на кревките екосистеми во областа.
Грчкиот народен правобранител, уставно одреден како чувар кој може да санкционира на национално ниво, ги идентификува клучните лиценци кои никогаш не биле одобрени пред развојот на новото пристаниште Пиреја. Лиценцата за вршење на каква било развојна активност истече во 2018 година и никогаш немаше дозвола за развој на ново пристаниште. Исто така, недостасува Стратешка проценка на влијанието (СВР) што го бара Европската унија за развој на оваа скала.
И покрај тоа што не ги доби потребните дозволи, COSCO-PPA иницираше развој на пристаништето за време на затворањето на COVID-19 лани..
ЛОКАЛНИТЕ ЖИТЕЛИ ВОЗВРАЌААТ Во последната недела од април 2020 година, додека пловечките багери извадија кал од водата и ја префрлија во бариери, жителите на Пиреја се обидоа да ги идентификуваат бродовите на marinetraffic.com, јавно достапна услуга за сообраќај на бродови. Тие не видоа ништо – системот на автоматска идентификација на бродовите беше исклучен, кршејќи го грчкиот закон.
Анти Гианануолу, адвокат што го застапува работниот центар Пиреја во тужба против пристаништето, за Глобал војсис изјави дека од marinetraffic.com испратила докази до крајбрежната стража. „Ништо не се случи, барем колку што знам. Наместо тоа, беше унапреден шефот на пристанишната канцеларија во Пиреја“, рече таа во интервју спроведено во февруари 2021 година.
Во мај 2020 година, Трудовиот центар во Пиреја беше полн и секој член на група од 115 локални жители го исполни барањето до Врховниот управен суд на Грција да ги укине одлуките што дозволија развој на пристаништето. Гианаулоу, исто така, достави дополнително вонсудско правно известување до властите, детално објаснувајќи ги неговите аргументи и ставајќи ги на јавна евиденција.
Јавното спротивставување на проектот го забележа Критонас Арсенис, долгогодишен активист за животна средина и пратеник на опозициската партија Дием25. Во говорот пред парламентот во мај 2020 година, тој изврши притисок врз владата да ја разјасни работата на багерот:
[Проектот] се спроведува иако е далеку од усогласување со европското законодавство за животна средина или со грчкото законодавство.
Додека Врховниот управен суд на Грција разгледува, багерите можат да работат во Пиреја, но не може да има отстранување на ископаниот талог во Саронскиот залив.
Во меѓувреме, регионалниот совет гласаше за построги услови за потенцијалните активности на багерот.
Во декември 2020 година, Министерството за животна средина одобри проценка на влијанието поднесено од COSCO-PPA, но компанијата сè уште нема посеопфатна и законска стратешка проценка на влијанието (СЕП).
НИЗОК ПРОФИЛ И покрај фактот дека развојот на пристаништето во Пиреја може да отруе значителен дел од грчката жетва на морски плодови, малку е посветено внимание на таа дебата во грчките медиуми. COSCO-PPA одржува низок профил во Грција, навидум претпочита да им дозволи на своите сојузници во грчката влада и индустрија да ја претставуваат нивната позиција.
На прашањето на Глобал војсис за потребните дозволи и студии за животна средина, КОСКО-ППА одговори на следново: ЈПП С.А. се придржува до сите закони за животна средина и објавува податоци за животната средина, како што налага законот, како во извештаите за општествената одговорност на компаниите, така и во годишниот финансиски извештај.
Потфатот на КОСКО во Пиреја можеби е на врвот на агендата на билатералните средби меѓу Грција и Кина, но тие веројатно ќе продолжат да се соочуваат со противење: Групите што ја третираат Пиреја како пријателско место за градот прават да нема многу критични платформи за објавување аудиовизуелни докази за сомнителни КОСКО-ППА активност. Не е секогаш јасно што мислат членовите на таквите групи за БРИ. Се чини безбедно да се каже дека кревкиот екосистем на областа и нивните крајбрежни заедници им се поважни од плановите за безграничен раст.
