АНИ ЧИКВИДЗЕ
Во руската армија во моментов има околу милион војници. Аналитичарот Гери Шмит смета дека поради загубите во Украина, и покрај мобилизацијата, големи делови од неа не се подготвени за борба
Кога Русија ја нападна Украина во февруари 2022 година, рускиот претседател Владимир Путин вети дека ќе го освои главниот град Киев за три дена. 18 месеци подоцна, тоа сè уште не се случило, и покрај тоа што Кремљ потроши повеќе од 60 милијарди долари за војната, вели Гери Шмит од Институтот Ентерпрајс со седиште во Вашингтон.
„Сите гледаа колку пари Кремљ троши за руската армија и велеа дека ќе има големи способности“, се сеќава Шмит.
Експертот на Атлантскиот совет за стратегија и безбедност, Јан Бжежински, смета дека инвазијата на Украина била планирана да биде краткорочна воена кампања, која сепак сега прерасна во долготраен конфликт.
„Сега тие се во дефанзива. За жал, им беше дадено многу време да ги зацврстат рововите и да изградат мински полиња. Тоа не е борбена сила од светска класа, но таа сила е сепак голема“, смета Бжежински, син на Збигњев Бжежински, познатиот советник за национална безбедност на САД во ерата на Студената војна.
Во руската армија во моментов има околу милион војници. Шмит смета дека поради загубите во Украина, и покрај мобилизацијата, големи делови од неа не се подготвени за борба.
„Порано беа сила во оклопните операции. Сепак, без комбинирани оперативни способности, потребната логистика и комбинирана употреба на воздушната моќ, тоа веќе не е случај“, вели Шмит.
Бжежински истакнува дека конфликтот во Грузија во август 2008 година ги разоткри слабостите во дисциплината, командата и структурата на руската армија,
„Тоа беше лошо. А Путин вети дека ќе ги промени работите и почна да спроведува план за модернизација на армијата во рок од 10 до 15 години“.
Москва ја започна транзицијата кон помодерна и покомпактна армија, со тактички баталјони по примерот на западните. Но, Шмит нагласува дека и заради компромис, приоритет бил даден на квантитетот, а не на квалитетот на единиците, а военото раководство ги преувеличувало капацитетите да ги задоволи политичките лидери. Според него, реформите не биле толку ефективни.
Најголем дел од парите не беа потрошени за подобрување на армијата, туку отидоа во џебовите на генералите и воените подизведувачи“, истакнува Шмит.
Русија сега се соочува со проблем со работна сила во Украина. Само зголемувањето на бројот на војници нема да помогне и нема да биде лесно, вели Филип Бридлав, пензиониран генерал на американските воздухопловни сили и командант на силите на НАТО во Европа од 2013 до 2016 година.
„Ако мислите дека Русија е слаба, се лажете. Има уште многу капацитет. Сепак, Путин би морал да вложи огромни политички напори за да продолжи да ги мобилизира силите и да прави некои од работите што би можеле да бидат потребни“, нагласува Бридлав.
Американски експерти за Гласот на Америка изјавија дека чекаат да видат како платениците од групата Вагнер ќе реагираат на смртта на лидерот Евгениј Пригожин, кој загина во авионска несреќа за која некои го обвинуваат Путин.
Ново видео кое стана вирално на руските социјални мрежи покажува таксист, чувар и фитнес тренер на работа.
„Дали навистина сонувавте да бидете ваков бранител“, прашува тој во видеото објавено од руското Министерство за одбрана.
Видеото, поставено на драматична музика, потоа покажува вооружени мажи во полна борбена опрема како шетаат низ бојното поле во густа магла.
„Вистински маж си! се вели во огласот со кој се повикуваат Русите да потпишат договор со Министерството за одбрана.
Москва започна агресивна кампања за регрутирање на армијата, комплетна со видеа и сеприсутни билборди, додека Киев се подготвува за контраофанзива по неколкумесечни застојани борби во источна Украина.
„Нашата работа е да ја браниме татковината“, пишува на еден од билбордите во главниот град, на кој се прикажани тројца војници под големото сино небо.
„Почесна работа и пристојна плата“, вели друг слоган.
Минатиот септември, претседателот Владимир Путин најави „делумна“ воена мобилизација – прва во Русија по Втората светска војна – што ја шокираше земјата и испрати десетици илјади луѓе да избегаат.
Не сакајќи да објави втора мобилизација, Москва наместо тоа се одлучи за масовна ПР кампања, надевајќи се дека ќе ги привлече Русите со финансиски стимулации.
Властите не ја открија својата цел, но различни проценки сугерираат дека Москва можеби се обидува да регрутира 400.000 доброволци.
„Властите речиси сигурно се обидуваат да го одложат секое ново, отворено регрутирање што е можно подолго со цел да се минимизира домашното несогласување“, соопшти британското воено разузнавање оваа недела.
На оние кои ќе потпишат договор со руското Министерство за одбрана им се ветува месечна плата од најмалку 204.000 рубљи (2.450 долари).
Во известувањето на веб-страницата на градоначалникот на Москва, се прецизира дека на војниците ќе им бидат исплатени „најмалку 204.000 рубли“ во „зоната за специјална воена операција“, што е официјален термин на Кремљ за офанзивата во Украина.
На оние кои учествуваат во офанзивите им се ветува дневен бонус од 8.000 рубли (околу 100 долари) и најмалку 50.000 рубли (околу 615 долари) за фаќање или уништување непријателско оружје и воена опрема.
Некои го пофалија наративот за регрутирањето.
„Во Русија, ова е добра сума за издржување на семејството, па дури и на родителите“, изјави за АФП Пјотр Липка, 21-годишен студент од Волгоград на југот на земјата.
„Ова има смисла: ако човек ја брани својата татковина, зошто да не добива плата“? Липка рече дека е подобро да се потпише договор отколку да се мобилизира.
Кампањата за воена поддршка се надоврзува на руската мачо култура, промовирајќи го имиџот на „вистински маж“ како силен и патриотски.
Минатата година, властите признаа дека направиле непријатни грешки кога повикувале војници за Украина, по извесен јавен негодување поради студентите, постарите или болните луѓе погрешно добиле наредба да се пријават на должност.
Евгениј Крапивин (41) служеше како професионален војник кога Русија се бореше против чеченските сепаратисти во 1999-2002 година. и би сакал повторно да се пријави да се бори во Украина.
Тој рече дека службениците за регрутирање првично го одбиле, наведувајќи ја неговата возраст.
„Тогаш ми рекоа: „Чекај. Можеш да добиеш повик во секое време“, изјави тој за АФП во центарот на Москва. „Подготвен сум”.
Започнувањето на новата акција за регрутирање се совпадна со подготовките за прославата на 9 мај во чест на советската победа над нацистичка Германија, која постигна култен статус во времето на Путин.
Овој месец Путин го одобри контроверзниот нацрт-закон за создавање на дигитален нацрт-систем кој би можел да ги спречи мажите да ја напуштат земјата.
Критичарите на Кремљ велат дека законот ќе го олесни мобилизирањето на мажите да се борат и да се спротивстави на затајувањето на нацрти, додека нападот врз Украина се одолговлекува во својата втора година.
Политичките набљудувачи велат дека Кремљ сака цврсто да го контролира социјалното незадоволство во Русија додека економските проблеми се зголемуваат.
„Властите очигледно сакаат да избегнат нов шок, нов стрес за општеството“, изјави за АФП Денис Волков, шеф на независниот истражувачки центар Левада, мислејќи на воената мобилизација.
„И тие избраа поинакво сценарио: да регрутираат волонтери“, рече тој.
Кампањата би можела да биде успешна, особено во малите, сиромашни градови во Русија, додаде тој.
Се чини дека новиот пристап функционира, рече Волков.
„Не гледаме никаква паника како онаа што се случи есента“, рече тој. „Никој не чека ред за да ја помине границата“.
