Нападите на Хутите во Црвеното Море се сериозен проблем и за Египет – многу бродови ја избегнуваат рутата, односно Суецкиот канал. Ова го става Каиро во голема политичка дилема
КЕРСТЕН КНИП
Египет е особено погоден од нападите на Хутите врз трговските бродови во Црвеното Море: многу бродови го избегнуваат теснецот меѓу Арапскиот полуостров и североисточна Африка, па оттука не минуваат и низ Суецкиот канал, што го чини Египет многу пари.
Од почетокот на годината приходите од такси за минување на Суецкиот канал се намалени за 40 отсто во однос на овој период во 2023 година, објави шефот на одделот кој стопанисува со каналот. Во првите десет дена од годинава сообраќајот е намален за 30 проценти. Египет веќе одговори на падот со зголемување на транзитните такси меѓу пет и 15 проценти.
ЕКОНОМИЈАТА Е ПОД ПРИТИСОК Намалената употреба на Суецкиот канал доаѓа во време кога земјата веќе е во сериозна економска криза. Намалувањето на извозот на природен гас, послабиот туризам и падот на дознаките од странските работници и нанесуваат штета на економијата на Египет.
Поради кризата во Црвеното Море, земјата се соочува со голем економски предизвик, вели египетскиот економист Ахмед Зикр Алах. „Во моментов, повеќе од половина од Египќаните веќе живеат под прагот на сиромаштија. Така, падот на приходите од Суецкиот канал уште повеќе ја погодува земјата.
Во комбинација со девалвацијата на египетската лира, земјата може да се најде во ситуација кога веќе нема да може да ги плаќа своите долгови, сугерира Ахмед Зикр Алах. „Во оваа ситуација ќе биде потребен нов заем од Меѓународниот монетарен фонд“..
БЕЗ УЧЕСТВО ВО НАПАДИТЕ НА ХУИТИТЕ Сепак, Египет не учествувал во воените акции насочени кон обезбедување на безбедноста на трговските патишта во Црвеното Море. Земјата има свои причини за тоа, објаснува египтологот Стефан Рол од Берлинската фондација „Наука и политика“. Владата во Каиро веројатно е свесна дека воздушните напади што ги презедоа САД и Британија веројатно нема да ја подобрат безбедноста на рутата, која е важна за Египет на долг рок. „Идејата дека со само неколку воздушни напади Хутите можат да се одвратат од напад на поморскиот сообраќај е наивна. Тоа веројатно го мислат и во Каиро“.
Египетската дипломатија покажа воздржаност по ова прашање. Во соопштението на Министерството за надворешни работи се изразува „длабока загриженост“ поради ескалацијата во Црвеното Море. „Неопходно е да се обединат меѓународните и регионалните напори за намалување на тензиите и нестабилноста во регионот, вклучително и за безбедноста на поморството во Црвеното Море“, се додава во соопштението. Не се споменува вмешаност на војската или египетска вмешаност во американската иницијатива против Хутите. Единствената арапска земја што се приклучи на коалицијата предводена од САД и Велика Британија останува Бахреин.
ДОМАШНИ ПОЛИТИЧКИ ПРАШАЊА Властите во Египет размислуваат за нивните следни потези и со оглед на внатрешно-политичката ситуација, вели Стефан Рол. Фактот дека Хутите се спротивставуваат на војната што Израел ја води во Газа со нивните напади, им стекна популарност и во Египет. „Ако владата се приклучи на воена операција против Хутите, тоа сигурно ќе предизвика големи протести во Египет“, смета Роле. „Понатаму, некои високи безбедносни функционери во Египет веќе се многу резервирани кон Израел. Точно е дека истите тие луѓе во Каиро не ги сметаат постапките на Хутите за ефективни и предуслов за промена на позицијата на Израел. „Но, надежта е дека тоа ќе изврши притисок врз Израел и неговите партнери. Тоа е уште една причина зошто желбата да се интервенира против Хутите во овие кругови не е многу голема“.
Политикологот Мустафа Камел ал-Сајед од Американскиот универзитет во Каиро гледа на работите на сличен начин. Тој вели дека коалицијата САД-Велика Британија има за цел да го заштити Израел од надворешен притисок. Вашингтон, на пример, не се приклучи на широко распространетите повици во арапскиот свет за прекин на огнот во Газа. Затоа земји како Египет и Саудиска Арабија не се приклучија на коалицијата против Хутите, според Ал-Сајед. Со оглед на моменталната ситуација, тоа од другите земји во регионот би можело да се протолкува како поддршка за Израел.
Вашингтон е свесен за ситуацијата во Египет
Дали неподготвеноста на Каиро да се приклучи на воената операција против Хутите може да доведе до посериозни проблеми со Вашингтон? Според египетскиот стручњак, тоа е малку веројатно. Многу други земји, вклучително и западните, исто така се воздржаа од учество во оваа коалиција. Така, одбивањето на Египет веројатно нема да тежи многу.
На истото мислење е и Стефан Рол. „Во Вашингтон, најверојатно се симпатизери на позицијата на Каиро. Таму, исто така, знаат колку е непопуларен секој чекор што би можел да се чита како поддршка за Израел во Египет, и каков ризик би бил тоа за владата.
