Грција доби лани 18 милијарди евра од туристите кои дојдоа во бројка од 33 милиони. Тоа е 20 отсо од БДП. Годинава оптимистите се надеваат на 8 милијарди евра
ГЕОРГИОС СТАМКИОС
После два и пол месеци целосна стагнација поради пандемијата на вирусот „ковид-19“, во Грција започна одбројувањето на почетокот на туристичката сезона. Властите развија план за прием на туристи, следејќи ги упатствата на меѓународните здравствени организации во врска со транспортот и угостителството. Кафулињата, рестораните и таверните се отворија на 25 мај, а камповите и хотелите, кои обично се отворени во текот на целата година, повторно беа пуштени во употреба на 1 јуни. Сите други туристички објекти кои работат во текот на туристичката сезона ќе бидат отворени на 15 јуни. Авионските летови постепено ќе се воведуваат, во првата фаза само преку атинскиот аеродром, и до 1 јули, на другите аеродроми во земјата.
ТУРИСТИЧКИ ПАСОШ Грција направиле туистички визи со четири основни бои – црвена, портокалова, зелена и жолта боја – и секоја од овие бои го одредува рангот на земјата од која доаѓа туристот, во зависност од тоа колку има жртви на короната. За почеток, дваесет земји со слични епидемиолошки карактеристики добиваат туристички „пасош“ за Грција: Германија, Кипар, Израел, Кина, Јапонија, Австралија, Норвешка, Данска, Австрија, Бугарија, Србија, Романија, Албанија, Северна Македонија, Босна и Херцеговина. Хрватска, Полска, Унгарија, Словачка и Чешка. Туристите од овие земји ќе можат да патуваат слободно во Грција од 15 јуни без претходно тестирање, тие нема да мора да одат во карантин, но ќе бидат земени таканаречени случајни примероци на кои ќе бидат направени тестовите за ковид-19.
Сепак, има и земји кои се наоѓаат на „црната листа“, како што е Велика Британија, од кои секоја година доаѓаат околу 2,5 милиони туристи. Италија, Шпанија и Франција се исто така голем проблем, како и САД и Русија, кои сè уште ги мачи пандемијата. За Грција, тие земји претставуваат големи туристички пазари што не сакаат да ги изгубат. Идејата е дека кога летовите за Грција ќе заминат од овие земји, а тоа ќе биде најдоцна на 1 јули, ќе биде потребен тест од сите што доаѓаат од таму, но истите ќе бидат тестирани подоцна. Грција се обидува да избегне да ризикува друг, увозен бран на пандемијата на средината на летото заради туризмот.
Грција е една од ретките земји што успешно се бори против пандемијата со преземање навремени мерки што инаку ги почитуваа инаку недисциплинираните Грци. На ова им помогнаа високи казни за непочитување на пропишаните мерки за време на короната. Официјално, на 12 јуни Грција беше веднаш после Северна Макдонија (на 87 а ние на 62 место – н.з.) со 3.108 заболени (со 20 новозаболени) а 183 починти од почетокот на кризата. вие податоци се сметаат за исклучително добри за земја со 11 милиони жители, од кои скоро една четвртина е постара од 65 години. За споредба, Белгија, која има скоро исто население како Грција, досега имала 9.280 смртни случаи.
ПАД НА ЕКОНОМИЈАТА Сепак, овие позитивни резултати не ја спасуваат Грција од големата економска рецесија, предизвикана од општата блокада поради пандемијата. Според истражувањето на Банката на Грција, рецесијата ќе биде просечно шест проценти, но растот на БДП се предвидува на 5,5 проценти во 2021 година. Европската комисија и Меѓународниот монетарен фонд предвидуваат уште поголема рецесија за 2020 година, која би можела да достигне десет проценти. Причината за тоа е големата зависност на грчката економија од туризмот и превозот, два сектори сериозно погодени од пандемијата. Туризмот учествува со околу 20% од БДП на Грција, обезбедувајќи повеќе од милион работни места. Во 2019 година околу 33 милиони туристи ја посетиле Грција, кои потрошиле 18,2 милијарди евра. Годинава грчкиот министер за туризам Харис Теохарис предвидува осум милијарди евра приходи од туризам. Ова значи дека само годинашната загуба на приходите од туризмот предвидува намалување на грчкиот БДП (што изнесува околу 200 милијарди евра) за пет проценти, зголемување на невработеноста и ризикот од банкрот, бидејќи секоја трета туристичка компанија се плаши дека нема да преживее до есен.
За да се избегне најлошото сценарио, премиерот Киријакос Мицотакис најави пакет економска поддршка во висина од 24 милијарди евра под слоганот „зачувување работни места, намалување на даноците, зајакнување на бизнисот“. Треба да се каже дека најголем дел од тие пари доаѓаат од резервата од 36 милијарди евра оставена во државната каса од претходната левичарска влада на Сириза, а остатокот ќе дојде од буџетот на Европската унија за да им помогне на членовите погодени од пандемијата. Поради пандемијата, намалените даночни приходи како резултат на даночните олеснувања и зголемените трошоци, затоа што на секој вработен му се плаќа 534 евра месечно како компензација за периодот кога не работеле, се предвидува дека ќе има експлозија на грчки јавен долг од сегашните 174 проценти на астрономски 200 проценти од БДП. во почетокот на 2021 година
ПАД НА ЦЕНИТЕ Фактот што многу меѓународни медиуми ја рекламираат Грција како безбедна летна дестинација за време на пандемијата, дека Германците ја преферираат Грција како и да е, како и предвидувања дека ова ќе биде едно од најжешките лета во последните педесет години, што веројатно ќе ја продолжи туристичката сезона, предизвикува надежи да се ограничат негативните последици од пандемијата врз грчкиот туризам. Грција се обложува на пристигнување на туристи од Балканот, од соседните држави Романија, Бугарија, Србија и Северна Македонија, од каде годишно доаѓаат околу седум милиони туристи. Ова ќе биде особено поволно за северна и континентална Грција, а уште помалку за островите, кои зависи повеќе од воздушниот и бродскиот сообраќај. Годината може да биде тешка, но не и катастрофална.
Состојбата во туристичкиот сектор негативно влијае на набавка и изнајмување туристички недвижности. Претседателот на грчко-српската трговска комора за Северна Грција и опсерваторијата за мониторинг на недвижностите во Југоисточна Европа, Коста Георгакос, за „Време“ изјави дека туристичките недвижности наменети за продажба и изнајмување ќе имаат намалени цени до 40 отсто оваа година. Дека до август ќе следи и понатамошно враќање во нормалност. „Морам да напоменам дека цените во Грција генерално остануваат ниски и затоа е добра дестинација за инвестиции, особено во Централна Македонија, каде доминира патниот туризам, главно од Балканот. Секако, објектите за изнајмување преку„ Ербнб “ќе бидат во поголема побарувачка затоа што таму туристите се чувствуваат побезбедно, затоа што имаат помалку контакт со трети страни, без да изгубат ништо од одморот “, рече Костас Георгакос
УПАТСТВО ЗА ТУРИСТИТЕ Здравствената безбедност е секако клучна за годинешниот туризам, така што Грција спроведува низа здравствени мерки на кои мора да се придржуваат туристите. Се препорачува да се избегнуваат турканици, чести миење на рацете, носење маски во јавниот превоз, придржување до правилата за растојание со други од најмалку 1,5 метри и – да останете на отворено и во природа колку што е можно повеќе.
Постои цел каталог со упатства за тоа како сè треба да работи, почнувајќи од аеродромите и пристаништата, па сè до туристичките компании, базените и организираните плажи. Предвидено е дека ќе има еден хотел за карантин во секоја област, каде што ќе можат да престојуваат туристи кои се тестираат позитивно за вирусот „ковид-19“, и каде ќе можат да го продолжат летниот одмор со сите платени трошоци, и покрај заразата. Туристите ќе можат да се јават и на бројот 1135, преку кој ќе добијат информации на англиски јазик за што да прават во случај да забележат дека имаат симптоми на корона.
Годинешното туристичко лето сигурно ќе помине низ големо искушение, но оние кои ќе решат да го поминат летото во Грција, ќе имаат привилегија да уживаат во полупразни плажи, подобра услуга и намалени цени. Ретина и митос веќе се ладат, а колку гиро ќе се продаваат оваа година зависи од тоа колку туристи ќе „гласаат“ за летен одмор во Грција.
