Фестивалот нуди уникатна можност за пристап до културата во сите нејзини облици: театар, танц, циркус, музика, перформанси и визуелни инсталации, кои заземаат познати и необични локации низ главниот град, најчесто на отворено и надвор од традиционалните изведбени простори
ЕЛЕНА АНГЕЛОВСКА
Националните споменици, училишта, паркови, градини, музеи, базени, плоштади и станици се трансформираат во места за уметнички израз, носејќи пријателски и празничен дух за да го раздвижат односот со публиката. Од своето основање, фестивалот е посветен на олеснување на пристапот до уметноста и културата за што поголем број луѓе.
„Летниот фестивал во Париз“, оваа година се одржа во првта половина на јули, од трети до шеснаесетти, во малку скратен формат поради Олимискити игри, но, на публиката и понуди разновидна и привлечна програма со акцент на движењето и иновацијата во уметничката изведба. Овој фестивал уште еднаш покажа дека Париз останува светска престолнина на уметноста и културата, дури и кога е ограничен во својот формат.
Столбот, срцето на фестивалот оваа година беше средното гимназиско училиште „Жак Декур“ (Lycée Jacques Decour), лоцирано на авенијата „Труден“, во деветтиот париски арондисман, под базиликата Сакр – Кер (Sacré – Coeur ), на Монтмартр. Оваа зграда изградена од 1876 година, која е во фаза на реставрација, располага со седум дворови, театар
и капела. Локацијата е пронајдена од страна на Стефан Рикордел и Лоренс де Магалхаес, двојката што е на чело на „Парис во лето“ од 2017 година. Фестивалот порано се нарекувал и „Летен кварт во Парис“ ( Paris Quartier d’été“ ) и имал потешкотии да привлече публика токму поради недостаток на фиксна локација. Но, сепак останува неизвесно дали и следната година ќе се одржи фестивалот на истата локација, поради реставрација на школото, кој оваа година беше одличен избор и полн погодок.
Популарен, баран, трансдисциплинарен и меѓународен – ова се клучните зборови кои го дефинираат фестивалот, според Лоренс де Магалхаес и Стефан Рикордел. Нивното мото е дека фестивалот треба да биде достапен за сите, бидејќи многу настани од летната програма во Париз се бесплатни и потребно е само да се регистрирате за учество. Дури и цените на билетите за платените настани се меѓу најдостапните во културната понуда на градот. Ова придонесува публиката брзо да се собира, која станува сѐ полојална од година во година, но и побројна и нова. За да можат да присуствуваат и туристи, директорите на фестивалот избраа и повеќе претстави без говор. Но, исто така, допираат и до публика која не посетува настани во текот на годината поради недостиг на време.
„Летното време е идеално и луѓето се чувствуваат послободно и доаѓаат да откријат нешто ново. Тие можеби не се големи познавачи, но се љубопитни “- објаснуваат организаторите на фестивалот.
Овојпат се одлучив за една поинаква летна аванрура, за фестивал во светска метропола, иако претходно вообичаено во лето ги следев фестивалите дома и во регионот, кои што се сметаат за амбиентални и се одржуваат на отворено. Фестивалот во Париз го открив летото во 2019 година, за време на мојот двонеделен истражувачки претстој. Тогаш имав прилика да ја гледам претставата на Питер Брук „Зошто?“ ( Why? ), во преубавиот париски театар со црвени ѕидови „Буф де Нор“ (Théâtre des Bouffes du Nord). Оваа лето избрав неколку претстави, театарски и танцови, една неизбежна инсталација во главниот/првиот двор на училиштето на Лук Џерам и инсталацијата „Џез Бокс“ на Сесил Ленa.
Додека театрите во Париз се затворени и театарскиот живот се преселува во Авињон, оние кои не успеале да ги посетат претставите во текот на годината, како и туристите кои доаѓаат во Париз и имаат љубов кон театарот, можат да уживаат во авангардни изведби за време на првата половина на јули, на парискиот летен фестивал „Париз во лето“.
R.OSA на Силвија Грибауди:Во шармантниот театар на училиштето беше изведен театарскиот перформанс „R.OSA“, дело на италијанската режисерка Силвија Грибауди. Оваа претстава на париската публика и е познатата од минатата зима кога беше изведена во Театарот „Абес“ (Théatre des Abbesses ) и уште оттогаш привлече огромно внимание. Како што е случај со секоја фаза од нејзиното патување, Клаудија Марсикано повторно го руши концептот на традиционалната уметност. Таа не е само танчерка, туку и актерка. Силвија Грибауди ја убедила да се впушти во оваа уникатна авантура – шоу за една жена, во кое таа се изложува себеси. Иако не е гола, носи тиркизен костим за капење кој ја открива нејзината претпоставена дебелина.
Претставата започнува со тоа што Клаудија го пее хитот на Доли Партон, „Џолин“, со одлична интерпретација. Потоа, таа се фрла во смешен монолог долг еден час, исполнет со ритам, хумор и потсмев. Изведувањето се одвива на англиски, италијански и француски, каде таа дава едноставни инструкции за движење на рацете, а потоа прелива од едната нога на другата, создавајќи бранови кои го раздвижуваат театарот. Овие десет вежби зрачат со апсолутна слобода и експлозија од кодови, потврдувајќи дека не е потребно обликувано тело за танцување. Виртуозноста може да се изрази на различни начини, и Клаудија Марсикано несомнено ги поседува тие способности.
Нејзиното движење на сцената, кога изгледа како прекрасно заглавена одалиска, е неодоливо; таа се лизга додека лежи на бината, создавајќи впечаток на леснотија и грациозност. Ова е величествено отфрлање на тиранијата на телото.
Претставата, изведена од Клаудија Марсикано, се издвојува како хит, благодарение на свежиот пристап и хумористичниот елемент што ги руши традиционалните кодови на сценската изведба. Очигледно, ова дело успева да создаде уникатно искуство за публиката.
„Куќата на неволјата“ на Патриша Аперги: Патриша Аперги, од своја страна, ја презеде главната сцена за да ја претстави својата најнова креација „Куќата на неволјата“ ( The House of Trouble). Грчката кореографка, која беше придружна уметница во „Куќата на танцот„ во Лион ( Maison de la Danse, Lyon), во Париз се врати со перформанс инспириран од уличните танци што ги набљудувала во Париз, Њујорк и Атина. Седумте изведувачи на танцовата компанија „Еритс“ ( Aerites Dance Company ) облечени во груби комбинации, започнуваат со соло прошетка во роботско движење, кое постепено се забрзува.
Оваа прва секвенца е многу ветувачка, но кореографката брзо се губи во своите намери и не успева да ги структурира во значајна приказна. Предолгата парада на луди костими ве тера да се насмевнете, но не успева да остави длабок впечаток. Сепак, некои моменти се поуспешни, како успешната изведувачка бројка. И покрај своите слабости, „Куќата на неволјата“ заведува со своите изведувачи кои го поттикнуваат бунтовничкиот дух на Атина.
Грчката кореографка успева да ја долови анархистичката енергија на Атина, пренесувајќи ја на сцената на сцената на гимназиското училиште „Жак Декур“ ( Lycée Jacques Decour ). Кореографијата, заедно со сценската поставка, создава специфична атмосфера која ја рефлектира динамиката и комплексноста на нејзиниот град.
„Џез Бокс“ на Сесил Лена: Светот на Сесил Лена е како сон. Со интуитивно градење на модели, оваа сценографка постепено создава приказни за да ги насели. Потоа, ги поканува гледачите да влезат во овие простори, каде што нема актери, и да се препуштат на магијата, восхитот и емоциите предизвикани од гласовите што ги раскажуваат приказните. Веќе добредојдена за време на изданието во 2022 година, таа се враќа во Париз летово за да претстави нова инсталација: „Џез Бокс“. Ова дело нуди патување низ историјата на џезот во осум чина, илустрирајќи важни симболични движења на жанрот, како што се Њу Орлеанс, свинг, боп и хард-боп.
Посетителите, стоејќи во својата „кутија“ и опремени со слушалки, започнуваат интимно музичко патување. Со секое ново парче музика, се открива нов модел, кој води во нежен и моќен универзум. Со едноставност, Сесил Лена ги разбудува нашите пет сетила, ги преиспитува нашите перцепции и нè води кон откривање на нашата хуманост.
Сценографија на Лук Џерам: Публиката излегува откако ќе се стемни и неизбежно е да помине низ првиот двор на гимназијата, каде што Лук Џерам го постави „Музејот на Месечината“ – џиновска месечина со дијаметр од седум метри, надуена со воздух и осветлена одвнатре. Можете да се шетате по ходниците и да и сѐ восхитувате од различни агли или да размислувате додека седите на лежалка во градината. Неизбежно, излегуваме опсипени со поезија.
Со поставувањето на гигантската месечина, се создава космички амбиент кој го комплетира магичниот амбиент на вечерните изведби во историскиот двор на гимназијата „Жак Декур“ ( Lycée Jacques Decour ).