Загрижува фактот што во изминатите 27 години од осамостојувањето до денес перманентно се намалува обработливата површина и сега изнесува само 77,7 % од површината од 1991 година, кога сметаме дека македонското земјоделство било стабилно и високо консолидирано за тоа време
БОРИС АНАКИЕВ
Обработливата површина е дел од земјоделската површина и претставува дел на кој се одвива интензивниот дел на земјоделското производство. Денес, односно во 2016 година, обработливата површина зафаќа само 40,73% од земјоделската површина (1,267 милиони ха земјоделски површини и 0,516 милиони ха обработлива површина.) Изразена по жител, обработливата површина во Македонија изнесува само 0,24 ха (сметано на 2,1 милиони жители) и е на второ место по маломерност на обработливата површина по жител во Европа.
Таб.1 Движење на структурата на обработливата површина
во 000 ха
| Показател | 1991 | средно
2002-2006 |
средно
2006-2010 |
средно
2011-2015 |
2016 | 1991=100
2016 |
| Обработлива површина | 664 | 557,8 | 521,2 | 510,2 | 516,0 | 77,7 |
| Ораници и бавчи | 552 | 460,2 | 425,8 | 413,4 | 417,0 | 75,5 |
| Овошни градини | 23 | 14,6 | 13,6 | 15,2 | 16,0 | 69,6 |
| Лозја | 35 | 26,4 | 22,4 | 22,4 | 24,0 | 60,6 |
| Ливади | 54 | 56,6 | 59,4 | 59,2 | 59,0 | 109,3 |
Загрижува фактот што во изминатите 27 години од осамостојувањето до денес перманентно се намалува обработливата површина и сега изнесува само 77,7 % од површината од 1991 година, кога сметаме дека македонското земјоделство било стабилно и високо консолидирано за тоа време. Како што се гледа (Таб.1) сите делови од обработливите површини каде може да да се организира интензивно земјоделство исто така опаѓа во однос на 1991 година, па денес лозјата се намалени на 60,6%, а овоштарството на 69,6%. Обемот на обработливата површина покажува дека, македонското земјоделство мора да развива високопродуктивно производство од интензивни системи – градинарство, овоштарство, лозарството, индустриските култури и висок степен на корени на пасиштата ако сака да ја задоволи домашната побарувачка и повисок процент на увоз од досегашниот.
Анализата на структурата на сеидбените површини која се однесува на дел од обработливите површини како и кај структурата на обработливите површини кај сите групи култури, како и вкупните засеани површини опаднати во споредба со 1991 година со перманентно опаѓање.
Како што се гледа (таб.2), вкупните посеани површини се помали денес во споредба со 1991 година, за 27,5%. Од ораници и бавчи од 522 илјади ха во 1991 година, 163 илјади ха биле угари и необработени, односно тие во период од 2002 година до 2016 година се намалувани па разликата помеѓу 1991 година и 2016 изнесува 28 илјади ха помалку.Меѓутоа, угарите и необработените ораници имаат релативно повисоко учество во однос на посеаните површини (41,9% и 47,9%). Најголемо опаѓање (41,5%) имаат кај индустриските култури (инаку македонското подрачје се смета доста погодно за индустриски култури). Најмногу опаднале засеаните површини (по индустриските) ,градинарските, а фуражните во 2016 година биле посеани на 8,3% поголема површина. Согласно условите во Македонија има оправдани причини, на сметка на житата да се зголемуваат сеидбените површини под индустриски и градинарски култури.
Таб.2 Движење на структурата на сеидбени површини
во 000 ха
| Показател | 1991 | Средно
2002-2006 |
Средно
2006-2010 |
Средно
2010-2015 |
2016 | 1991=100
2016 |
| Засеани површини вкупно | 389 | 311,2 | 289,2 | 278,2 | 282,0 | 72,5 |
| Од тоа
жита |
237 | 195,4 | 179,4 | 163,8 | 168,0 | 70,9 |
| Од тоа
индустриски |
53 | 27,2 | 23,8 | 26,0 | 22,0 | 41,5 |
| Од тоа
градинарски |
61 | 52,6 | 51,0 | 51,8 | 52,0 | 85,2 |
| Од тоа
фуражни |
36 | 35,0 | 35,0 | 36,0 | 39,0 | 108,3 |
| Од тоа
расадници |
2 | 1,0 | 1,0 | 1,0 | 1,0 | 50,0 |
| Угари и необра. ораници | 163,0 | 149,0 | 135,6 | 135,4 | 135,0 | 82,8 |
(FAKTOR.MK)
