Оваа година беше во знакот на топење на глечерите, шумските пожари, суши и недостаток на нормалност. Повремените топлотни бранови може да ги зголемат температурите во Европа на 49 степени, освен ако не се случи драматично забавување на трендовите на глобалното затоплување – сметаат експертите
АЛИСА РУБЕН
Во северна Европа, оваа година како да царуваше модерна верзија на библиско чудовиште. Кравите умираа од жед во Швајцарија, пожарите проголтаат многу шуми во Шведска, прекрасниот глечер Дахштајн се истопи во Австрија…
Во Лондон имаше недостаток на вентилатори и климатизери. На Гренланд, се издвои дел од ледениот брег, толку голем, што се закани со цунами што ќе го уништи населените места на брегот. До неодамна највисокиот врв на Шведска, Кејбрејккајсе повеќе не е прв во височина, бидејќи глечерот на врвот се истопи.
Јужна Европа е уште потопла. Неколку места во Португалија забележаа рекордни високи температури на 4 август, а неодамна две лица загинаа во Шпанија и еден во Португалија од високи температури, што е чудно за медитеранското поднебје каде луѓето се навикнати на топли пладниња.
Но, во северниот дел, каде што климата се затоплува побрзо од глобалниот просек, температурите се екстремни, експертите на студирање на времето од Оксфорд.
Голем број градови во Норвешка, Шведска и Финска забележаа рекордни високи температури оваа година, дури и кај градови блиски на Арктикот, каде што беа измерени 32 степени Целзиусови.
Не само што северна и западна Европа е потопла од вообичаеното, но исто така е непредвидлива. Бурите и жестоките невремиња се менуваат со суши во делови од Франција. Во Холандија, сега сушата, а не зголемување на нивото на морето, што било вообичаено, создава проблеми во каналите, бидејќи нема доволно свежа вода за спречување на на влегување на морето.
Прелиминарните резултати од студијата во Оксфорд покажуваат дека на некои места климатските промени повеќе од двојно ја зголемијле можноста за топлотно бран во Европа.
.„Во минатото, овој топлотен бран се случуваше на секои 10 години и сега ги има на секои две години”, изјави Франсоа-Мари Breon, климатолог и помошник директор на Лабораторијата за климатски и науката за животната средина „Ова е вистински показател за климатските промени: имаме топлотни бранови кои можеби не се поинтензивни, но се почести “.
Температурите кои некогаш постоеле крајност – како што се оние во текот на летото на 2003 година, кога во Европа загинале најмалку 70.000 луѓе – ќе стане „нормално лето”, по 2060 година, изјави Жан Јужел, потпретседател на Меѓувладиниот панел за климатски промени.
Повремените топлотни бранови може да ги зголемат температурите во Европа на 49 степени, освен ако не се случи драматично забавување на трендовите на глобалното затоплување, додаде тој.
Постепено разбирањето е дека климатските промени можат потенцијално да влијаат на некои делови од економијата или да ги уништат цели сегменти.
„Во Европа, секоја година околу пет отсто од Европејците се соочуваат со некои екстремни временски настан – без разлика дали станува збор за топлотни бранови, поплави, суши. Но, во втората половина на овој век, ако глобалното затоплување продолжува, двајца од тројца Европјани се соочија со екстремни климатски настани”, вели Јужел.
Понекогаш зимските бури ги исклучуваа аеродромите и предизвикуваа одложување на летовите. Но, ова лето во северниот германски град Хановер, 50-годишната абвионска писта легна под топлината на 33 степени и патници со часови чекаат за идните летови.
Низ Северна Германија, дрвјата, особено младите растенија, се сериозно погодени од сушата. Низ Алпите, особено во источниот дел на Швајцарија и западна Австрија и Ирска, недостиг на вода се толку силни што не постои доволно сено да се хранат млечни крави. Затоа фармерите мораа да ги користат зимските резерви.
Сушата во Ирска значи дека приносите на производителите на млеко ќе се преполоват оваа година, вели Teagasc, државно советодавно тело за земјоделство.
Шведска трпи сериозни последици за топло време, кои се движат од шумски пожари кои уништија 25.000 хектари на дрва, изјави Дејвид Сунгстром од Шведската агенција за кризни ситуации.
Во Франција, се уште не ја отфрли евиденција на топлината – оваа година е една од трите најжешките евидентирани во овој дел од светот, посебно се видливи во селата. Еден од нив е порастот на нивото на морето, за кое Бреон стравува дека е потценета опасност.
„Дури и ако се однесуваме сите со договорот од Париз за климата и ние успеавме да ја стабилизира температурата само за два степени повисока отколку во времето на прединдустриското доба, нивото на морето ќе продолжи да расте дури и после стотици години. Некои крајбрежни градови веќе се осудени”, рече тој