Се случи најголемиот пад на американска банка од финансиската криза во 2008 година. И голем дел од глобалната економија во 2023 година ќе биде тешка година, бидејќи главните мотори на глобалниот раст – САД, Европа и Кина – доживеаја слабеење на економската активност, рече шефицата на Меѓународниот монетарен фонд (ММФ), Кристалина. Георгиева
Американските власти почнаа да го запленуваат имотот на Силикон валеј бенк во петокот по нејзиниот колапс – најголемата поединечна финансиска институција од колапсот на Вашингтон Мјутуел во екот на финансиската криза пред повеќе од една деценија.
Банката, 16-та по големина во Америка, пропадна откако нејзините клиенти – главно вработени во технолошки компании – ги повлекоа парите оваа недела поради стравувањата за финансиската состојба на институцијата. Тоа е втор најголем банкарски неуспех во историјата, по Washington Mutual.
Банката во голема мера се потпира на технолошката индустрија и има мали шанси нејзиниот неуспех да се прошири на остатокот од банкарскиот сектор, како што се случи во месеците пред Големата рецесија пред повеќе од една деценија. Најголемите банки – оние со најголема веројатност да предизвикаат системски економски проблем – имаат здрав биланс на состојба и многу капитал, пренесува агенцијата Асошиејтед прес.
Најлошата финансиска криза од Големата депресија ја погоди светската економија во 2007 година по колапсот на хартиите од вредност поддржани со хипотеки поврзани со лоши станбени заеми. Паниката на Волстрит потоа доведе до колапс на банката Леман Брадерс, основана во 1847 година. Поради меѓусебната поврзаност на банките, тоа доведе до нарушување во глобалниот финансиски систем, а милиони останаа без работа.
Колапсот на банката во Силиконската долина ги намали акциите на речиси сите финансиски институции во петокот, откако тие веќе забележаа двоцифрен пад од понеделникот.
Колапсот на банката се случи неверојатно брзо – некои аналитичари уште во петокот тврдеа дека се работи за добра компанија и паметна инвестиција. Претходно во текот на денот, директорите на банката се обидоа да соберат капитал и да најдат дополнителни инвеститори. Сепак, тргувањето со акциите на банката беше стопирано пред отворањето на берзата поради огромната нестабилност.
Непосредно предпладне, Федералната корпорација за осигурување на депозити (FDIC) ја затвори банката, наместо да чека до крајот на работниот ден, како што е вообичаено кога се затвора финансиска институција. FDIC не можеше веднаш да најде купувач за средствата на банката, што покажува колку брзо инвеститорите влечеле пари.
Во моментот на падот, вредноста на имотот на банката беше 209 милијарди долари, соопшти FDIC. Не е познато колку депозити биле над лимитот за осигурување од 250.000 долари. Според досегашните извештаи, голем дел од депозитите на банката ја надминале таа граница.
Банката претставуваше еден од водечките финансиски посредници меѓу технолошкиот сектор, нејзините основачи и стартапи, како и вработените во тој сектор. Капиталот на стотици фирми беше во банката.
Сепак, врските на банката со технолошкиот сектор брзо станаа проблематични. Технолошките акции беа тешко погодени во изминатите 18 месеци по огромниот пораст за време на пандемијата и голем број отпуштања во индустријата. Во исто време, банката исто така беше силно погодена од одлуката на Федералните резерви за агресивно зголемување на каматните стапки за да се ограничи инфлацијата.
Како што растеше основната каматна стапка, вредноста на обврзниците што банките понекогаш ги продаваат пред да доспеат, за да го покријат повлекувањето на депозитите, падна.
Токму тоа се случи со банка од Силиконската долина која мораше да продаде високоликвидни средства од 21 милијарда долари за да го покрие одливот на депозити. Поради ова изгубила 1,8 милијарди долари.
и голем дел од глобалната економија во 2023 година ќе биде тешка година, бидејќи главните мотори на глобалниот раст – САД, Европа и Кина – доживеаја слабеење на економската активност, рече шефицата на Меѓународниот монетарен фонд (ММФ), Кристалина. Георгиева.
„Новата година ќе биде потешка од годината што ја оставаме зад нас. Зошто? Затоа што трите големи економии – САД, ЕУ и Кина – истовремено забавуваат“, рече Георгиева за телевизијата CBS.
Во октомври, ММФ ги намали прогнозите за глобалниот економски раст во 2023 година поради војната во Украина, инфлацијата и високите каматни стапки наметнати од централните банки како што е Федералните резерви на САД.
Во меѓувреме, Кина ја укина политиката на нулта толеранција за Ковид и почна да ја отвора економијата, иако бројот на новозаразени со коронавирус се зголемува.
„За прв пат по 40 години, растот на Кина во 2022 година веројатно ќе биде на или под глобалниот раст“, рече Георгиева.
Се очекува дека скокот на новозаразените со Ковид дополнително ќе влијае на кинеската економија, што ќе го отежне регионалниот и глобалниот раст, оценува директорката на ММФ.
Американската економија, според неа, би можела да избегне директен удар кој ќе погоди третина од светските економии.
„САД се најотпорните и можеби ја избегнаа рецесијата“. Гледаме дека пазарот на труд останува доста силен“.
Но, самиот факт е ризик, бидејќи може да ги забави напорите на Федералните резерви да ја врати инфлацијата на целта од 2%.
„Ако пазарот на трудот е многу силен, Федералните резерви можеби ќе треба подолго да ги одржуваат каматните стапки повисоки за да ја намали инфлацијата“, рече Георгиева.
Минатата година, во најагресивното заострување на политиката од раните 1980-ти, американската централна банка ја зголеми референтната каматна стапка на опсег од 4,25% до 4,50%, а официјалните лица предвидоа дека таа ќе ја надмине границата од 5% во 2023 година, што не е забележано оттогаш. 2007 година.
