ФИЛИП ШВАРМ
Одбраната на изборната волја на Нишли не е важна само за тој град. Таа е јасен и конкретен пример за цела Србија дека промените се можни. Треба да се тргне од нешто. Зошто да не – исто како во 1996 година – токму од Ниш.
Постарите генерации знаат: Во Ниш почнаа зимските протести против кражбата на волјата на народот во 1996 година. Исто како и денеска, во истиот град во текот на ноќта се фалсификуваа изборни материјали. Тогаш граѓаните на Ниш излегоа на улица, а протестите се проширија низ целата земја. Останатото е историја. Но – што ќе се случи сега?
Се разбира, околностите се далеку од слични. Покрај тоа, Милошевиќ би можел да поднесе да изгуби некои градови, но Вучиќ не може да се помири ниту со загубата на локалната заедница.
Дали бојкотот – особено овој делумен, а со тоа и апсолутно неразбирлив – беше решение? Секако дека не е. Тоа е легализирање на пасивноста во очекување дека од некаде ќе се појави неочекувана сила и ќе го реши проблемот. Дотогаш, кој е добро е добро, а кој не е, жалиме за случајот.
Коалицијата Бирам борбу ја препозна опасноста од отстапување политички простор на режимот. Поради ова, таа плати висока цена: од една страна прогресивната машинерија за уништување на секаква надеж, а од друга страна довчерашните партнери од Србија кои бојкотираа против насилството. Можеби не можеа подобро со сите неволји и несогласувања што ги придружуваа.
Имено, целата опозиција си пукаше во колено веднаш по изборите на 17 декември. Тогаш брзо стана јасно дека граѓаните во Белград не се соодветно мотивирани да го бранат изборниот резултат. Па како да се согласат да бојкотираат? Во никој случај. Затоа бојкотот најмногу потсетува на „белите книги“ од 2012 година, по кои демократските и европските политички сили повеќе не застанаа на нозе.
Но, уште поважно е што по најдобриот резултат од 2012 година, опозицијата не успеа да започне симултана кампања за нови избори и фер услови за гласање. Ако имало нешто од второто, првото не било. Со тоа граѓаните добија впечаток дека опозицијата се грижи само за себе и за маневрирање на коалицијата. Заедно со долгогодишната традиција на губење пари, постојат причини за пребегнување и доверба во воспоставените антирежимски партии.
Но, желбата за промена е силна, а доказ за тоа е успехот на Движењето „Старт-промена“ предводено од Сава Манојловиќ и Граѓанската група на д-р Драган Милиќ. Првиот освои 17 отсто од гласовите во Белград – што е највисок поединечен глас во Белград од 2012 година – а вториот довербата на четвртина од гласачите во Ниш. И двете листи го должат овој резултат на нивниот претходен активизам. Граѓаните го сфатија – заедно со уште неколку многу важни причини – како политика која навистина се занимава со нивните реални и конкретни проблеми.
Но, да се вратиме во Ниш. Одбраната на изборната волја на Нишли не е важна само за тој град. Таа е јасен и конкретен пример за цела Србија дека промените се можни и како таа може да се постигне. Треба да се тргне од нешто. Зошто да не – исто како во 1996 година – токму од Ниш.
