Индикативно е дека постојат и новинари кои работат за западни слуќби за разузнавање а всушност се скриено орудие на некогашните земји од Варшавскиот пакт. Таков е случајот и со новинарот Питер Рулман, кој беше уапсен во Југославија а помилуван заради интервенција на Вили Брант
За Германците, кои беа вклучени во медиумите Brânză или кои се „двојно ангажирани” – без разлика дали тоа се случувало во Чехословачка, Гана и поранешна Југославија – кои беа уапсени под обвинение за шпионажа, би можело да се каже дека само повремено излегувале од пес конференциите.
Така, на пример, беше и во 1974 година, кога еден виенски новинар, кој беше во исто време и генерален секретар на Австриската Федерација за странските новинари во Прага, беше уапсен под сомневање за вмешаност во економска шпионажа и тоа обвинет од страна на неколку други земји од Источна Европа. Или, втор случај, за нас е поинтересен пример, апсењето на членот на редакцијата на познатиот неделник Дер Шпигел, Питер Рулман1971. Како агент на БНД, тој паднал во мрежата на југословенската ДБК во Белград. Во тоа време, Рулман беше осуден на 6 години затвор, но, наскоро беше ослободен преку интервенција на тогашниот канцелар Вили Брант. Потоа, и покрај вината, тој можеше да ја продолжи кариерата во Шпигел!
Според книгата на Марко Лопушина „Уби го ближниот свој!“ стои дека во бројот од 2 фвруари 1970 година, во рубриката на „Шпигл“ – „Панорама“, меѓу другите вести од светот, стои и непотпишан од Рулман текстот за судорот на државното раководство на СФРЈ со воениот врв и се наветува дека може да дојде до воен удар. Сето тоа остана незабележано, освен во Југославија. Во овој текст, на само триесет и два реда, стои дека групата југословенски генерали, кои завршиле советска воена академија, поднеле некои ултимативни барања до Тито. Тие посакале поголеми овластувања за армијата и голем број на итни промени, како што се трансфер на власта на Територијалната одбрана од републиките на Генералштабот на ЈНА, купување на поголемо количество оружје во Советскиот Сојуз, како и рехабилитација на генералот Иван Гошњак, кој беше отпуштен од акивна служба како министер за одбрана во 1967 година. Нему му се става на душа дека тој плановите за одбрана ги насочил кон западните, „погрешни граници“, односно кон Грција и Италија, додека лабаво се однесувал кон можноста напад да дојде од Варшавскиот пакт. И тоа било точно во пресрет на советската воена интервенција во Чехословачка.
Една недела подоцна, пред ресторанот во Белград „Сонце”, застанал на автомобил со впечатлива цивилни регистарски таблички, од каде искочиле агенти на тајната полиција, униформирани намерно во скијачки џемпери. Еден д нив му покажал на Ралман значка „Државна безбедност”
Дури тогаш некој се сетил на едно целосно несериозно писмо, испратено од поранешните офицери на ЈНА на почетокот на 1970 година. Истото е фактилчки испратено во Москва уште во 1948 година, на адреса на Генералштабот, владата и обвинителството, кои ќе бидат објавени непосредно после апсењето на Ралман во „Шпигел”.
„Најсериозно предупредување е дека ако не преземеме конкретни мерки за унишптување на разузнавачката група предводена од Ханс Петер Рулман во рок од десет дена, ќе бидеме обврзани да го направиме тоа самите. На крајот од овој рок, меѓу другото, ќе ги објавиме и листите на југословенските соработници на горенаведените (НАТО) служби “.
Сепак, лондонскиот Тајмс ја завршил општата конфузија со проценката на експертот од својата белградска кореспондентка Деса Тревисан дека Рулман всушност работел за Советскиот Сојуз, извлекувајќи заклучок од фактот дека само руските новинари не присуствуваа на прес-конференцијата, свикана по апсењето на Ралман.
Во Белград Рулман дошол во 1965 година. Живеел најапрвин во скромни соби во центарот на градот а потоа минал во поскап стан каде што, според пишпувањето на белградски НИН доаѓале Хилми Тачи, новинар на „Рилиндија“ и Јован Тркуља, кој бил во цивилна служба во ЈНА, кои подоцна се обвинети според членот 105 од тогашниот Кривичен законик Репортерот на „Шпигел” е обвинет дека од и Тачи набавував доверливи и строго доверливи воени и официјалните податоци, со цел да ги предаде на странска држава или на странска организација, дел од нив се предава двајца претставници на двете странски земји … „Тоа се податоци за одбрана подготовките во Југославија, во август 1968 година за делумна мобилизација на земјата, борбената готовност на единиците на првиот ешалон, за мерките за зајакнување на територијалната одбрана, и така натаму, пошироката јавност“ – пишува НИН.
Во Белград се претпоставувало дека Рулман работи за БНД, но се шпекулирало дека тој е и соработник на КГБ. Оба го потврдило конфузното писмо кое наводни ИБ-овци го пипуваат од Москва за униптување на Рулмановата група. Германскиот печат исто така имал дилема дали Рулман е агент на ГДР или пак на источногерманската Штази?!
Второобвинетиот Хилми Тачи е роден во 1919 година во Ѓаковица, но уште пред војната емигрирал во Албанија, каде што присуствуваше средно земјоделско училиште и станува член на Комунистичката партија. Во тоа време, и за време на војната, Тачи, како што беше напишано во неговиот досие, имал некои контакти со италијанската, а потоа со американската разузнавачка служба. По војната, сепак, како квалификуван сталинист станал уредник на Радио Тирана во 1946 година, но две години подоцна, во време на Информбиро емигрирал во Југославија. Бил вработен како новинар во „Рилиндиа”, која го испратила во Белград во 1958 година, како свој дописник. Тој бил новинар од доверба, бидејќи, непосредно пред апсењето, бил акредитирана како специјален известувач кој го следи премиерот Митја Рибичич на пат кон Лондон!
Да се потсетиме дека Рулман дошол во Југославија во 1959 година и побарал политички азил, наводно како жртва на прогони врз комунистите која ја правела западногерманската влада. Со години се обидувал да ја запознае нашата земја и нејзините луѓе подобро, како што се подготвуваше за својата разузнавачка активност против истата Југославија, што му дала гостољубивост!
По неговото апсење наводно Јосип Броз лично сакал да се пишува за овој случај, да биде тоа голема афера за да може да го притисне Вили Брант да исплати воените штети на Југославија. Првостепениот воен суд по истрагата која траела 18 месеци го осудила Рулман на шест години затвор, Тачи и Тркуља на по пет и пол години затвор, но Врховниот суд на Србија го помилува германски новинар, по што дописникот на „Шпигл” е протеран од Југославија. Последователните разузнувачки активности на Ханс Петер Рулман, особено неговата посветеност на идејата за хрватските националисти на новиот НДХ, ги потврди сомневањата дека дописникот на „Шпигел” бил странски шпион, па дури и двоен. Преку приказната за овој необичен човек може да се забележи визијата за разузнавачка војна меѓу Бон, Москва, Загреб и Белград. Во неговата досие пишува дека после помилувањето, во 1971 година, Ралман се вратил во СРН, од каде започнал со интензивни непријателски напади врз СФРЈ. Со „исклучително (строго) доверливи податоци”, кои наводно ги добивал со посредство на тајни агенти на УДБА, давал впечаток дека тој има посебни извори во Југославија, до кои другите немаат пристап.
Освен што се повикувал на наводни личните извори, Ралман исто така се користел со информациите што наводно ги примил од југословенската екстремна емиграција.
Рулман за малку пари (400-1000 долари) и самиот учествувал во некои конкретни активности хрватскиот емиграција. Дури и хрватските иселеници беа малку сомнителни за тоа зошто Ралман е толку за нив. Подоцна бил откриен и неговиот полициски псевдоним Бруно Исмеро како и фактот дека тој за сметка на полицијата ги сослушувал бегалците од тогашна Југославија. Дел од католичкиот печат во неговата земја не го прости фактот дека бил двоен шпион.
Разузнавачки термин “операции во медиумите” значи ширење на дезинформации со цел да се ослабне спротивната позиција. Кога оваа интелигенција е особено тешка опција (без разлика дали тоа е збунувачки непријателските линии, или, едноставно, кога се борат за подобро позиционирање на одредени политички субјекти или против одредена политика), бидејќи политичкиот процес, како тоа може да влијае без големи финансиски трошоци. Класичен пример е најновата од Косово и Метохија, каде што актуелните политички лидери, со помош на локалните и странските медиуми во мајсторски начин се квалификуваа за вести за инволвираност на агенти на БНД во терористичкиот напад на меѓународните институции во Приштина.
Инфилтрација БНД агенти во списанија со огромен тираж и преку медиумска империја и нивните влијателни шефови, исто така, се практикува за долго време. Таков беше случајот со медиумската империја на голем издавач Аксел Спрингер Цезар (Цезар Аксел Спрингер), кој се уште е на 50-ти регрутирани од страна на американската ЦИА. Токму поранешни соработници на споменатите услуги во весникот The Nation во 1982 година тврдеше дека овие односи се одлични функција и во времето на нивната активна служба 70 години и веројатно не подоцна не се прекинуваат. Не е чудно, ако мислите дека Eenboom та информации дека голем самиот Спрингер, па дури и 50-тите години од страна на ЦИА за својата подготвеност да соработуваат кастрат целосна 7 милиони врз основа на кој се прошири и утврди неговата медиумска империја.
(продолжува)
