Дали беше ова тоа? Мислењата се поделени во првичните коментари за воздушните напади на Иран врз Израел – и сè зависи од моќта на САД да го убедат Израел да се воздржи од силна реакција
НЕБОЈША РУИЕВИЌ
Во Израел е мирно, по ноќта во која кон земјата полетаа стотици ирански беспилотни летала и проектили, од кои повеќето беа пресретнати.
Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху најавува одмазда, додека иранската мисија во ОН најавува дека тука е крајот на работата.
Дали ова значи дека нема да има дополнителна ескалација?
Марина Мирон, истражувач на Одделот за воени студии на Кралскиот колеџ во Лондон, изјави дека „изненадувачки е што Иран, знаејќи ги можните последици, сепак го изврши нападот од своја територија“.
Досега Иран за ова ги користеше своите марионети во регионот.
Тие можат да дејствуваат многу побрзо“. И тие би ги лишиле Израел и САД од можноста да извршат контранапад на иранска територија“, додава Мирон за Дојче веле.
НАПАД КОЈ ТРЕБАЛО ДА БИДЕ ПРЕСРЕТНАТ? Познатиот американски политиколог Јан Бремер, пак, на Твитер оцени дека „иранскиот напад е наместен за да може лесно да се пресретне“. Според него, целта била да се подигне границата на заплашувањето.
Израел претходно соопшти дека огромното мнозинство на проектили и беспилотни летала биле соборени, многу над јорданската и сириската територија.
Бремер ги толкува изјавите на иранските мисии во ОН како јасен сигнал дека Иран не сака директен конфликт со Израел и САД. „Следните чекори ќе зависат од способноста на администрацијата на Бајден (и сојузниците) да го одвратат Израел од директен воен одговор на иранска територија“, рече тој. „Светот е поопасно место отколку што беше пред неколку недели. Но, најлошото допрва доаѓа“, заклучува Бремер.
Потребни се ладни глави
Во првиот коментар британски Гардијан оценува дека сега се потребни „ладни глави“.
„Нетанјаху и неговата екстремна коалиција не се познати по тој квалитет. Ова го прави уште поважно Американците и Британците да ја искористат својата моќ на убедување и сите расположливи дипломатски средства за да се обидат да ја ублажат израелската реакција и да ги запрат понатамошните напади од Иран“, пишува лондонскиот весник.
„Првиот инстинкт на Нетанјаху – ако Израел биде силно погоден – може да биде да ги гаѓа иранските нуклеарни постројки како што се закануваше во минатото и, можеби, цели на врвот на режимот во Техеран.
„Ова би значело ризик од повторно вртење на спиралата на ескалација, што неизбежно ќе доведе до тотална војна“, предупредува Гардијан.
Повеќето од ракетите биле пресретнати од системот за воздушна одбрана „Железна купола“, вели Даниел Хагари, додавајќи дека повеќето од ракетите биле соборени надвор од израелскиот воздушен простор.
Во текот на ноќта прво во Ерусалим, а потоа и во другите градови на Израел се слушнале експлозии и сирени за воздушен напад. Активности за противвоздушна одбрана е забележана на небото над Израел.
Иран истрела повеќе од 300 проектили кон Израел, јавува Си-Ен-Ен.
Ова е прв напад врз Израел од територијата на Иран. Техеран рече дека нападот бил одговор на бомбардирањето на амбасадата во Дамаск претходно овој месец.
ПОГОЛЕМ ДЕЛ ОД ПРОЕКТИЛИТЕ – ПРЕСРЕТНАТИ Вкупно, Иран истрела повеќе од 200 проектили кон Израел, изјави синоќа портпаролот на израелските одбранбени сили Даниел Хагари.
Повеќето проектили биле пресретнати од системот за противвоздушна одбрана со долг дострел „Железна купола“, вели Даниел Хагари, додавајќи дека ракетите главно биле соборени надвор од израелскиот воздушен простор, јавуваат израелските медиуми.
Еден удар повреди млада девојка во Негев, а дополнителните удари предизвикаа „мали штети на инфраструктурата“ во воената база во јужен Израел, рече Хагари. Според лекарот, по пресретнувањето девојчето било повредено од шрапнели.
Тој вели дека борбените авиони собориле и десетици крстаречки ракети и десетици беспилотни летала.
При проценката на ситуацијата утринава, не беше донесена одлука за одговорот на Израел на нападот со ирански ракети и беспилотни летала, изјави израелски функционер за The Times of Israel.
За потенцијалниот одговор требаше да се разговара вонеделата на состанокот на воениот кабинет што е закажан за 15 часот.
ПРЕСМЕТКА СО ХЕЗБОЛАХ Израелските одбранбени сили соопштија дека во текот на ноќта нападнале локации на елитните сили на Хезболах Радван во јужен Либан. Беа погодени и други згради за кои израелската војска вели дека ги користи терористичката група во Киам и Кафр Кила.
Нападите дојдоа како одговор на околу 40 ракети истрелани од Хезболах врз северен Израел во текот на ноќта, во време на иранска офанзива.
Американскиот претседател Џо Бајден се сретна со тимот за национална безбедност во Белата куќа и рече дека САД се посветени на безбедноста на Израел.
Американските системи за противвоздушна одбрана на Блискиот исток пресретнале некои ирански беспилотни летала, јавува Си-Ен-Ен повикувајќи се на двајца неименувани американски претставници.
Затоа, претседателот Бајден ќе се сретне со лидерите за национална безбедност во просторијата за ситуации, соопшти Белата куќа.
И британските и јорданските авиони се приклучија на одбраната на Израел. Главниот воен портпарол на Израел рече дека Франција е меѓу земјите вклучени во одбраната на Израел.
„Франција има многу добра технологија, авиони, радари – и знам дека тие придонесуваат за патролирање на воздушниот простор“, рече Даниел Хагари, додавајќи дека нема точни детали дали француските авиони собориле некоја од ракетите лансирани од Иран.
ИРАН: НАПАДИОТ Е ЗАВРШЕН Постојаната мисија на Иран во Обединетите нации соопшти дека нападот врз Израел е извршен во согласност со член 51 од Повелбата на Обединетите нации и соопшти дека е завршен.
„Имплементирана врз основа на член 51 од Повелбата на ОН, која се однесува на легитимна одбрана, воената акција на Иран беше одговор на агресијата на ционистичкиот режим врз нашите дипломатски простории во Дамаск“, се вели во објавата на социјалната мрежа Х.
„Нападот може да се смета за завршен, но ако израелскиот режим направи уште една грешка, одговорот на Иран ќе биде многу поостар. Тоа е конфликт меѓу Иран и израелскиот режим и САД мора да се држат настрана“, се вели во објавата. Членот 51 од Повелбата на ОН вели дека земјите-членки имаат „право на индивидуална или колективна самоодбрана доколку се под вооружен напад“.
За време на нападот на Израел имаше прослава на улиците на Техеран, јавува Си-Ен-Ен.
По седум часа од нападот Израел утринава повторно го отвори својот воздушен простор, соопштија аеродромските власти на земјата, по нападот во текот на ноќта од стотици ирански ракети и беспилотни летала.
Во соопштението се вели дека нарушувањето на воздушниот сообраќај ќе влијае на распоредот на летови од Тел Авив и дека патниците треба да го проверат времето на летот.
Јордан, исто така, повторно го отвори воздушниот простор.
Израел е подготвен за напад
Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху најави дека Израел е подготвен за директен напад од страна на Иран и дека ќе одговори на истиот начин, пренесува Тајмс оф Израел.
„Граѓаните на Израел, во последните години, а уште повеќе во последните недели, Израел се подготвува за можноста за директен напад од Иран“, објави Нетанјаху во видео изјава.
Нашите одбранбени системи се распоредени и подготвени сме на секое сценарио – и во одбрана и во напад. Државата Израел е силна, израелската армија е силна, јавноста е силна“, рече израелскиот премиер.
Тој рече дека го цени тоа што Соединетите Држави „застанаа покрај Израел“, а исто така „поддршката од Велика Британија, Франција и многу други земји“.
„Воспоставив јасен принцип – кој ќе не повреди нас, ние ќе го повредиме. Ќе се браниме од секаква закана и тоа ќе го направиме мирно и одлучно“, рече Нетанјаху и ги повика сите граѓани да бидат и да ги слушаат „директивите на Командата на Патриотскиот фронт“.
Да потсетиме, иранските државни медиуми претходно потврдија дека иранските командоси заплениле брод поврзан со Израел во близина на Ормутскиот теснец.
Иранската новинска агенција ИРНА го потврди заплената откако Асошиетед прес виде снимка на која се гледа како командоси упаднале на бродот од хеликоптер.