Поминаа триесет и девет години од катастрофата. И територијата, која светот ја сметаше за осудена на милениум, се претвори во еден од најчистите и најдивите резервати во Европа
Чернобилски биолог, кој живее меѓу напуштени села обраснати со шума и тишина повеќе од петнаесет години, еднаш на конференција во Прага изговори една фраза, по што салата замрзна неколку минути:
„Зрачењето се покажа како пољубезно од човекот“.
Тишината беше длабока како Чернобилската шума ноќе. Бидејќи сите знаеја – тој не претерува.
Поминаа триесет и девет години од катастрофата. И територијата, која светот ја сметаше за осудена на милениум, се претвори во еден од најчистите и најдивите резервати во Европа. Таму каде што некогаш стоеја бетонски блокови, сега никнува живот – тврдоглав, мудар и речиси исконски.
Популацијата на големи ѕверови се зголеми седум пати.
Волците се населиле во старите училишта, завивајќи лихва под клупите каде што некогаш седеа децата.
Мечките се вратија тука за прв пат по сто години.
Рисовите шетаат по покривите на куќите расфрлани под мовот.
Ирваси, лосови, диви коњи од Пржевалски талкаат по улиците кои сè уште ги паметат човечките гласови.
Она што го нарекувавме мртва зона, всушност стана место на триумф на животот.
Сувата и неемотивна статистика вели едноставна работа: отсуството на човекот е најдобриот услов за обновување на природата.
Но, најинтересното не е само враќањето. Ова е еволуција токму пред нашите очи.
Животните молчат… не за штета, туку за доброто на преживувањето.
Волците од Чернобил имаат шест пати поголема отпорност на инфекции. Нивните клетки се способни сами да ја обноват ДНК по зрачењето.
Жабите поцрниле – нивната кожа е богата со меланин кој апсорбира зрачење како оклоп.
Кучињата што живеат во близина на реакторот имаат повеќе од 200 уникатни генетски варијации што не се наоѓаат никаде на друго место на планетата. Некои научници сугерираат дека овие мутации би можеле да бидат клучот за развој на агенси против рак и зрачење.
Дури и птиците се различни.
Нивната крв содржи десет пати повеќе антиоксиданси од нормалната крв. Тие се потрајни, се размножуваат побрзо, па дури и пеат погласно. Орнитологот што ги проучувал овие птици ја изговорил фразата што станала симбол на новиот Чернобил:
„Не е чудо – тоа е биологија што научила да не се плаши.“
А растенијата… Тие едноставно ги прекршиле правилата.
Брезите растат низ бетонот, боровите дрвја го пробиваат асфалтот, а грозјето ги ткае старите антени, претворајќи го металот во жива рамка.
Во близина на реакторот, научниците пронајдоа печурки кои се хранат со зрачење. Тие апсорбираат јонизирачко зрачење и го претвораат во енергија за раст. Овој феномен е наречен радиотрофија – за прв пат во историјата е забележано како живо тело буквално „јаде“ зрачење.
И некои дрвја во зоната растат три пати побрзо отколку надвор од нејзините граници.
Почвите содржат уникатни микроорганизми способни да ги разградат изотопите на цезиум и стронциум. Се чини дека природата започнала со самопрочистување – без помош, без технологија, без човек.
Чернобил повеќе не е симбол на уништување.
Тој стана лабораторија на иднината. Местото каде што биологијата пишува ново сценарио е сценарио каде што животот победува дури и таму каде што мислевме дека сè е мртво.
Таму, меѓу урнатините, природата тивко ни ја кажува вистината што не сакавме да ја слушнеме:
Вие не сте центар на светот.
Вие не сте ништо друго освен гостин.
И можеби најстрашното откритие на Чернобил не е во зрачењето,
туку во тоа што светот живее совршено без нас.
dnoreSotps 1a11a6h9fMel41u rtg1 faO08800cttto3b358hP211: 8ma2 ·)
