Наративот за „отуѓените елити“ („длабока држава“?) кои управуваат со сите процеси од сенка е најважниот дел од популистичката идеолошка основа. И колку се поневидливи, толку понесомнено постојат. Така функционира магичното размислување
ТЕОФИЛ ПАНЧИЌ
Бидејќи овие денови сите ќе се занимаваат со избори и ќе водат кампања, можеби не би било лошо да се свртиме кон нешто сосема друго – на пример, уметноста на кинематографијата…
Ајде да го гледаме француско-белгискиот филм од 2017 година Chez nous (англиски превод This Is Our Land), во режија на Лукас Белво.
Полин е светица-заштитник, љубезна, посветена и сакана, во секогаш влажниот и мрачниот град на северот на Франција, еден од оние што впечатливо ја илустрираат пропаста и исчезнувањето на оние одамна француски „златни триесет години“: невработеноста е висока , фабриките и продавниците пропаднаа („сè уште работат само арапските дуќанџии“, вели Полин), високата имиграција од Блискиот Исток носи проблеми и конфликти кои никој не знае како да ги реши, а ретко кој се обидува да го стори тоа, веројатно затоа што овој проблем е табу од гледна точка на „политичка коректност“.
Се ближат локални избори во градот и во целата земја, што е сосема споредна ставка во животот на Полина: не ја интересира дневната политика, речиси никогаш не гласа, па мисли дека и овој пат нема да гласа, малку е склона кон левичарски ставови (татко и е упорен комунист), но тоа во пракса не значи ништо.
Тогаш, сепак, се појавува угледниот градски лекар Андре, кој веќе го задолжи нејзиното семејство и таа кон него чувствува благодарност. Андре и нуди да се кандидира за градоначалник во име на неговата партија, што Полин решително го одбива, но ни господинот Андре не е баш од вчера, а знае како да ја омекне и да ја доведе на своја страна…
А која е партијата на привремениот доктор со буржоаски статус и префинети манири? Нејзиниот измислен профил е пренесен до секој важен детал од реалноста, од Националниот фронт на Жан-Мари Ле Пен, сето тоа со неговата историја на расизам и насилство. Меѓутоа, сега таа партија, преименувана, ја води неговата ќерка и сите во неа впечатливи се трудат да се претстават како „некои нови луѓе“ кои немаат никаква врска со одвратната историја на првобитната партија. Се разбира, ова е многу полесно да се замисли отколку да се спроведе, па нивните трупови среќно испаѓаат од сите плакари.
Како и да е, Полин тешко ја зеде мамката и почна да води кампања. Нејзината политичка наивност и дилетантизам се очигледни во секој момент, но никому не му е гајле, бидејќи се предвидува, по победата, вистинските работи да ги води некој друг, а таа да се насмее и да статира во пченката.
Бидејќи (добро прикриената) несреќа никогаш не поминува сама, Полин во исто време ја запознава нејзината средношколска љубов и паѓа во страсна романса со мускулест господин. Она што Полин долго време нема да го знае е дека нејзиниот Стефан, во меѓувреме, бил многу истакнат насилник на таа стара партија и дека тој не се откажал од насилството дури и до ден-денес, што на нејзините нови политички пријатели – кои го делат со него мрачното минато и слатките мали валкани тајни – тоа воопшто не одговара бидејќи може да ја компромитира неа, а и нив со неа. Докторот Андре татковски ја советува да раскине со него, таа му вели дека нејзиниот приватен живот нема врска со политички ангажман, на што тој, со максимално трпение, му кажува на младиот лудак: „Веќе немаш приватен живот. “.
Нема да ви кажам што се случи до крај: уверете се сами.
Зошто на тимот воопшто му треба некој како Полин? Затоа што таа има беспрекорна биографија и углед меѓу локалното население, затоа што никако не припаѓа на „отуѓените елити“ кои ја киднапираа Франција од обични, чесни Французи и Французинки како неа. Ако Франција падне, никој нема да ѝ дотурка златен падобран. Интересно, доктор Андре и екипажот на богатите буржоази со ексцентрични/опасни погледи, поради некоја причина, не се сметаат себеси за дел од „отуѓената елита“. Ниту милијардерот Трамп и сличните …
Наративот за „отуѓените елити“ („длабока држава“?) кои управуваат со сите процеси од сенка е најважниот дел од популистичката идеолошка основа. И колку се поневидливи, толку понесомнено постојат. Така функционира магичното размислување, секогаш подготвена замена за знаење и разбирање на се’. Единствената разлика меѓу Франција и денешна Србија е што таму тие елити се сфаќаат како власт и естаблишмент што треба да се урне, додека кај нас, од почетокот на ерата на Вучиќ, „народот е на власт“. што ги излудува отуѓените елити, натопени во ароганција и привилегии. Така, секоја политичка алтернатива на режимот е однапред делегитимирана како напор на „лажните елити“ директно или индиректно да се вратат на власт. Погледнете ги, на пример, официјалните реакции за ПроГлас: тоа е тој јазик, тоа е тој „ментален склоп“, што ќе кажеше Вучиќ од периодот кога ги носеше тие идиотски „интелектуални“ очила.
А кои се нашите Паулини, и дали ги има? Оние кои преминале на темната страна не ризикуваат речиси ништо – освен да се засрамат еднаш. А со тоа, очигледно навреме ја преминале границата. Овие другите, кои кога светот би паднел од спој, би ги вратил на своето место, можеби ни се единствената шанса. Зашто, знаете како: Полин е солта на секоја земја, само треба да и се помогне да не се изгуби во темнината во која сите мачките се црни.
