ФИЛИП ШВАРМ
Назначувањето на д-р Мацут на премиерската позиција е пример за тешка политичка злоупотреба на очигледно амбициозен човек, со многу скромно менаџерско искуство и, можеби, убеден дека барем овде-онде ќе биде консултиран. Но, ништо не зависи од него, воопшто ништо
Во триесет и осмата минута од обраќањето на претседателот Србија го дозна името на претставникот. За д-р Ѓура Мацут за прв пат слушнале и огромното мнозинство граѓани. Но, тоа не е ни важно – дотогаш Вучиќ веќе имаше презентирано резиме на експозето на идниот премиер. Од зборовите на шефот на државата лесно може да се заклучи дека д-р Мацут нема да биде оптоварен со составувањето на неговиот кабинет. Веќе го заврши и тоа. На крајот на краиштата, никој не ги знае политичките ставови на претседателот.
Вучиќ на прв поглед најави прогресивна контрареволуција во своето обраќање. И што друго би можел да каже? Се сликаше во ќоше со инаетџиска и конфликтна политика. Многумина би го протолкувале неговото рационално однесување како знак на слабост.
Но, ако Вучиќ не е способен и подготвен за директни преговори, дали може да го користи д-р Мацут како посредник и јавен курир? Новиот премиер нуди можни отстапки на бунтовниот дел од општеството. Ако е така, Вучиќ ќе има можност да ги крене чашите, да воздивнува, да стенка и да му прави други звуци добро познати на секој граѓанин на Србија во соодветни пригоди. Очигледно и е лут на власта, иако го прави тоа што и наредил, „ама добро“, нема да се меша…
Но, зошто на Вучиќ би му биле потребни индиректни преговори? Особено што секој ден се слави крајот на „обоената револуција“?
Под едно: и да е вистина тоа што го кажува Вучиќ – што не е – единствената победа на која може да смета е на Пирова. Од почетокот на ноември, составот на Националното собрание не го одразува расположението на Србија. Затоа, Ана Брнабиќ мораше да го укине парламентаризмот и да го замени со гласачка работа на подвижна лента на нискоквалификувана прогресивна работна сила. Ароганцијата и поедноставноста на владејачкото мнозинство поминува, му треба пауза за да си го врати здивот.
Второ: Српската напредна странка стана разгалено детиште. Неговите пердуви повторно нема да пораснат. Тоа што уште кука во дворот не е показател за сила, туку за отсуство на вистински политички ривал. Но, нема да остане така засекогаш, без оглед на сите разочарувања и молби на многумина дека никогаш повеќе нема да гласаат за кандидатите на опозицијата. Кога ќе дојде стен-пани, ќе се премисли барем од чист револт. Едноставно – иако не функционира, постои алтернатива. А каде би завршила опозицијата да заглави и да се вразуми…
Трето: ако успеал во џихадот против образованието и високото образование, Вучиќ направил нешто незаконско и противуставно. Ова гаснење пожар со бензин нема да им биде симпатичен на наставниците и професорите. Начинот и методите на таа пресметка предизвика згрозеност и кај другите институции – здравството, правдата, државните служби… Им ги крадат чесно заработените пари, принудени се неправдата да ја нарекуваат правда, носат одлуки спротивни на личната и секоја друга етика. На овој начин режимот може донекаде да турка, но само како нефункционално семејство и со исти последици.
Четврто: монологот што ја води земјата преку телевизија го достигна својот зенит. Само тој што е просветлен од розовите телевизии и таблоиди верува дека има нешто искрено во оплакувањето на Вучиќ за Додик, страв од тензии во регионот и други апокалиптични најави. Овој пропаганден фолклор постои само за да го оттргне вниманието на Србија од нејзините реални проблеми. А што се тие и како треба да се решат одамна ги дефинираа студентите. На крајот на краиштата, нивното возење до Стразбур веќе направи повеќе за Србија на надворешнополитичкиот фронт од сите седници на Вучиќ во Вашингтон, Париз, Берлин и Москва.
Конечно, пето: извлекувањето на д-р Мацут сè уште ја покажува свесноста на Вучиќ за широко распространетата непопуларност на прогресивните кадри, но и неговото длабоко избегнување од тие луѓе. Тој самиот најдобро знае како го исфрли Тома Николиќ веднаш штом имаше шанса. А бидејќи никој меѓу прогресивците нема право на политичка визија и обид за нејзино остварување, секој мора да биде вазал без став и ’рбет на еден човек. За возврат им се дава забрана каде можат да прават што сакаат. Ова не е стабилност, туку феудален систем на работ на анархија.
Да – оваа ситуација е навистина сериозна. Назначувањето на д-р Мацут на премиерската функција е пример за сериозна политичка злоупотреба на очигледно амбициозен човек, со многу скромно раководно искуство и, можеби, убеден дека барем овде-онде ќе биде консултиран. Во таа насока, можеби ќе му дозволат да земе неколку пријатели за министри.
Составот на новата влада никому не му е важно. Луѓето кои се успешни во своите професии или прогресивните познати личности знаат или ќе дознаат многу брзо дека моќта и вистинскиот авторитет не престојуваат во 11-те на Немања.
Наскоро д-р Макут ќе се соочи со реалноста. Пред себе има избор – или да се крие во канцеларии како д-р Зоран Радојичиќ како градоначалник на Белград, или да се трансформира во Ана Брнабиќ. Одредено посредно решение е да се остави да ја игра улогата на курир меѓу Вучиќ и бунтовничкото општество. Но, ништо не зависи од идниот премиер, ништо воопшто.
