Шпанија е проблематична затоа што нема влада и, во овој случај, Парламентот не е овластен да го ратификува протоколот за пристапување во нова членка на НАТО. Ако сенаторот Санчез не успее да формира кабинет во следните две до три недели, тие ќе одат на предвремени избори во ноември и на тој начин технички не можат да постигнат ратификација до 4 декември
Северна Македонија, по Договорот од Преспа и договорот со Грција, е во многу подобра состојба и поблизу до полноправно членство во НАТО. Говорејќи на новинарот на ХРТ, Горан Ротим, претседателот Стево Пендаровски изрази надеж дека тоа би можело да се реализира уште во декември.
Господине Претседател Пендаровски, дали Северна Македонија ќе стане полноправна членка на НАТО веќе на следниот самит на НАТО? Тоа е, дали ќе пристигнат сите земји да го ратификуваат договорот со вас?
– Да, тоа е вистинското прашање – дали ќе пристигнат сите земји да го ратификуваат Протоколот за пристап? Недостасуваме уште седум ратификати. Сепак, Шпанија е проблематична затоа што нема влада и, во овој случај, Парламентот не е овластен да го ратификува протоколот за пристапување во нова членка на НАТО. Ако сенаторот Санчез не успее да формира кабинет во следните две до три недели, тие ќе одат на предвремени избори во ноември и на тој начин технички не можат да постигнат ратификација до 4 декември – што значи дека ќе го промашиме Самитот во Лондон. И ние многу сакаме да станеме полноправна членка таму, затоа што двојната симболика би се задоволила: 70 години НАТО, 30-та земја-членка – Република Северна Македонија.
Дали мислите дека Борис Johонсон ќе успее да го сочува мнозинството во Вестминстер и да дојде да го ратификува вашиот договор?
– Јас воопшто не сум сигурен дека ќе можат да го сторат тоа без да се мешаат во внатрешните работи на Велика Британија. Сепак, добро е што во Велика Британија постапката е многу полесна за нова членка на НАТО. Таму, парламентот само го слуша релевантниот извештај на Министерството за надворешни работи и нема потреба да се гласа. Тоа нè спасува.
Сега, останува само еден мал чекор за Македонија да стане полноправна членка – а тоа се ратификати – дали решението за промена на името на Република Македонија во Република Северна Македонија се покажа како точна?
– Да. Мислам дека не само што се докажува како точен во контекст на интеграцијата во НАТО, тврдам, и јас бев еден од најжестоките поборници на тој договор, дека во стратешка и долгорочна смисла, во 30 или 50 години, немаме што да изгубиме со Договорот од Преспа. Побаравме некои гаранции, се разбира, од меѓународната заедница. И овие гаранции ги имаме во Договорот од Преспа. Значи, ние го имаме македонскиот јазик, неспорно, а го имаме и македонскиот како придавка. Можеме да кажеме: македонска литература, македонски ајвар … и така натаму и така натаму.
И македонскиот народ?
– И македонскиот народ – да. Македонците. Значи, кога бараме државјанство, можеме да одговориме на „македонско државјанство“. Што значи дека придавките „македонски“ или „македонски“ биле потпишани од грци и ратификувани во атинскиот парламент и депонирани во ООН. Бидејќи Метан Нимиц, секретар на Преспанскиот договор, е специјален претставник на генералниот секретар на ООН, тоа значи меѓународен договор со меѓународни гаранции. И, има уште еден додаток на тој договор што многу ни значи, а тоа е дека меѓународната ознака на мојата земја останува „МКД“ и „МК“. Што е важно. Затоа што нема друга земја во светот со овие ознаки.
Јазикот сè уште се нарекува македонски, народот се уште се нарекува Македонец?
– Да, да. Имаме право да се нарекуваме што сме. И тоа, пред само неколку години, беше незамисливо да се согласиме. Не на меѓународно ниво, но да се помине нешто со оваа содржина во грчкиот парламент беше незамисливо.
