Неделникот Време во последниот број откри детали за сексуално насилство применувано врз посетителите на наставата за особено надарени ученици во близина на Ваљево
Пет жени кои го споделуваат искуството за сексуално насилство во Петница, за „Време“ раскажаа што преживеале. Сите тие именуваат иста личност како насилник и велат дека се во контакт со повеќе од 20 други жртви. Ситуациите што ги поминале одат од манипулација, преку принуда до брутални описи на злоупотребата што ја доживеале. Сите случаи се – според неколку адвокати – застарени!
Раководството на Петница признава дека знаело за проблемот од 2014 година, а за размерот дознало во 2017 година, кога бил раскинат работниот однос со спорното лице. Сепак, барем до крајот на 2019 година, тие сепак го ангажирале. Жртвите, кои се обратиле до администрацијата, сметаат дека биле предадени, доведени во заблуда и сметаат дека ова е системско прикривање. Управата сега им се извинува, но жртвите веруваат дека никогаш не би се извиниле доколку не се обрателе на „Време“ и дека и денес повеќе се грижат за сторителот отколку за децата.
Во јануари годинава, кога се појавија обвинувања за силување против наставникот по глума, Мирослав Алексиќ, се собраа група жени и се обидоа да најдат одговор на прашањето: „Што ќе правиме?“ Некои од нив се познаваа од порано, и некои не. Она што ги поврза сите нив беше сексуалното насилство што тие, како малолетнички или само возрасни, го преживеаа во истражувачката станица Петница. Тие припаѓаат на различни генерации студенти на Петница, но сите ја цитираат истата личност како нивниот насилник “, пишува неделникот Време, пренесува телевизијата N1.
Насилството што го опишаа, на секој од нив му се случи на два начина – сторителот го злоупотребил своето овластување или ги присилил и уценувал. Во некои случаи, имало брутално вознемирување и физичко насилство цела ноќ.
Некои веднаш пријавиле што се случило до управата на Истражувачката станица Петница, некои неколку години подоцна, а некои претходно оваа година. Сите жртви во признанието за времето на сторителот се именувани како С. Тој им е претставен како огромен авторитет и омилена личност во Петница.
Според весникот, С. бил задолжен за прегледување на делата што ги напишале, а кои подоцна биле објавени во „Петнички свет“.
Она што децата не го знаеја е дека С. нема овластување да одлучува дали делото ќе биде објавено во таа публикација, неговата единствена цел била да го лекторира делото. Инаку, оние дела што ќе бидат објавени се гаранција за покани до учесниците и за следната година. Но, С. им се заканил на децата дека нивните дела нема да излезат ако не се покоруваат на неговата волја.
С. исто така бил аматерски фотограф. Учениците кои се идентификуваа како негови жртви, но и претставниците на Управата кои се согласија да зборуваат за „Време“ го опишуваат на ист начин – тој бил чуден и мрачен, често груб и циничен, но имал харизма која на многумина им се допаѓала да бидат во негово друштво.
Тој организирал сесии каде се собирал „кул тим“, и таму се служел многу вино. Повеќето дури и не се сомневале дека алкохолот е средство за многу девојки да завршат со сексуално насилство, пишува „Време“.
Соговорниците на списокот наведуваат дека знаеле дека С. фотографира голи девојки. Она што беше мрачна тајна е фактот дека не сите тие фотографии беа направени доброволно, туку под присила, со закани, уцени, присилна интоксикација на девојчиња, па дури и физичко насилство.
„Во Петница постои верување дека треба да бидете почестени ако ви понудат да се сликате. Додека ја разгледувате работата, вие сте затворени со него во занданата во која живее, тој наизменично ве фали и ви кажува дека сте глупави. Потоа тој паузира за да ја земе камерата. Ако кажете дека нема, тој се заканува дека нема да го објави вашето дело“, вели една од учесниците и додава дека била„претставена како да е нормално С. да ги фотографира децата.
Средбите со него започнаа доцна вечерта и може да траат шест часа, со вербално малтретирање, доколку девојчето не се согласи да биде фотографирано.
Таа имала 16 години кога С., додека ја прегледувала својата работа, ја замолил да остане во маицата, но го соблекла градникот.
„Почнувам да сфаќам дека ова не е во ред. Постојано клика, ме слика од разни агли, но цело време дише и дише брзо, почнувам да се плашам дека оваа ситуација сексуално ќе го возбуди “, рече девојчето.
Како што понатаму се наведува, С. и покажал други слики од голи девојки со цел да ја „убеди дека се уметнички“. Таа му даде изговор да дојде следниот ден, а потоа го зеде момчето со себе, што честопати го правеа девојките во Петница. Но, С. би ја игнорирал „придружбата“ или едноставно ќе го исфрлил.
Летото 2014 година е клучно за приказната за децениите злоупотреби во Петница, кога се случи важен пресврт поради еден од учесниците на семинарот за биологија.
Таа отишла кај С. и тој ја принудил да пие алкохол, се заканул дека ќе и го соблече градникот, се обидува насилно да и го отстрани ременот на маичката. Постојат фотографии од оваа девојка завиткана како плаче на стол. Таа конечно побегна лаи врескала, што ја вознемирило околината и довела до првите обиди да ги заштитат децата.
Томица Мишљеновиќ, тогашната раководителка на семинарот за биологија, реагираше и го информираше раководството. тој вели дека Мајиќ му рекол дека разговарал со С. и дека „неприфатливата состојба нема да се повтори“. Мишљеновиќ вели дека во тоа време им ја претставил на своите студенти практиката да одат во С. само во група. Ова го сториле некои други менаџери на програми, но не сите.
Иако тој е практично единствената личност која веднаш презедла конкретни мерки за заштита на децата, Мишљeновиќ е испрашувана на сличен начин како и жртвите: Сега, од оваа перспектива, за неа е воопшто не е прифатливо децата да поминат пет или шест часа сами со секој возрасен. Но, во тоа време во Петница, тоа било нормализирано, никогаш не добив аларм од кој било друг лидер на семинарот дека таму нешто не е во ред “, вели Мишљеновиќ
„Тој рече дека мора да ме казни. Тој ме натера да се соблечам, ми рече кои пози да ги направам. Ме присилуваше да пијам цело време, јас истурив вино врз себе во еден момент “, вели девојчето и додава дека потоа и наредил да оди да се истушира, и ја гледал како се тушира. Тој исто така вели дека подоцна рекол дека ја заборавил својата камера, па повторно истури вино и го возеше да се истушира
Следната година, оваа девојка дошла во Петница со намера да се расправа со С., од кого добила „тажна приказна за жена, бојно поле, деца“.
Таа вели дека за време на престојот, уште еднаш се осмелила да дојде кај него и побарала нејзини фотографии. И таа успеа – тој и даде USB-стик.
„Ги видов сите фотографии што ги знаев кога се направени. Но, видов и фотографии од себеси во бесознание, целосно гола. Телото ми беше поместено во различни пози, тој ми стави јаболка и ткаенини “, вели таа и додава дека тие слики се создадени кога таа дошла кај него да разговара. Само претпоставува како ја изгубила свеста, дали поради алкохол или силен напад на вознемиреност.
Таа исто така посочува дека отишла кај раководството, каде што пријавила кај основачот и поранешен директор, Вигор Мајиќ и директорот Никола Божиќ што се случило. „Штом го спомнав С. Вигор, тој рече:„ Што е со него, тој веќе не може да гледа добро, не може да слика . Никола Божиќ тврди дека не знаел дека некогаш имало проблем со С. „Повторно имав напад на вознемиреност“, рече девојчето.
Како што наведува понатаму неделникот Време, истата година, неговиот работен однос бил прекинат со меѓусебен договор, но следната година оваа девојка ја повикал колега и и рекол дека С. е во Петница.
Сепак, иако официјално, од 2017 година, нема никаква врска со Истражувачката станица Петница, преписката по е-пошта што „Време“ ја имал за увид, покажува дека тој активно учествувал во производството на „Петнички томови“, но без контакти со деца .
„Вигор Мајиќ ни рече дека продолжиле да го ангажираат С. на скратено работно време затоа што добил информација дека се наоѓа во тешка економска состојба“, наведува весникот.
Исто така, се заклучува дека не постои спор околу фактот дека сите соговорници на „Време“ се чувствувале како жртви на С. Сепак, за некои, самиот извор на траума е поголем од злоупотребата, а за други, реакцијата на администрацијата – тие се обидоа да го решат проблемот, тие не ги повикаа своите родители или им понудија да повикаат полиција. Дури и подоцна во годината, никој не ги поканил да видат како се.„
