Лингвистите слушаат латински, старогрчки, илирски, индоевропски и древни индиски слоеви во коренот на зборот Сон. Така, тие застанаа на авестанскиот јазик, на кој беа запишани списите на древната иранска вера Заратустра: Дру – ток, брзак.
ДРАГОСЛАВ ДЕДОВИЌ
Првпат ја посетив Струга во август 1991 година. Југославија изумираше, а јас бев поканет на Струшките вечери на поезијата. Во истата прилика, завршив во градот на Дрима, три децении подоцна.
Како да се именува местото каде што се раѓа река од езерото? Размислувам за тоа во градината на кафето Релакс на брегот на Охридското Езеро. Неколку метри подалеку од мене, како да ја собираше устата за бакнеж, така што зелено-црната вода на Дрима ќе тече од тој бакнеж, делејќи го градот Струга на половина.
ДРИМ НА ИСТОКОТ Местото може да се нарече извор, ако не беше нашата навика да ги замислуваме изворите како вода што тече под карпа. Бидејќи Дрим буквално излегува од езерото, местото може да се нарече исток. Да не беше нашата навика, според која зборот веќе е резервиран за местото каде што изгрева сонцето.
Јас сум толку мудар за зборовите, пиејќи ладен нес на крајот на август, таму, на една од оние фасцинантни точки на Балканот што го одземаат здивот со вишокот убавина.
Лингвистите слушаат латински, старогрчки, илирски, индоевропски и древни индиски слоеви во коренот на зборот Сон. Така, тие застанаа на авестанскиот јазик, на кој беа запишани списите на древната иранска вера Заратустра: Дру – ток, брзак.
Ја замислувам оваа вода да ја напушти Струга на север, формирајќи ја границата со Северна Македонија и Албанија некое време, за да побрза во братската прегратка на Бели Дрим, и конечно да се смири во утробата на Бојана – родена во друго чудесно езеро – Скадар. Би можело да се каже дека таму, далеку, на устието, се спојуваат Охридските и Скадарските води.
Да, водата е чудо, особено ова што го гледам со неверување, со некое изненадување како и секогаш кога сликите од реалноста добиваат квалитет на сонување.
СТРУГА И ЈАС Понекогаш животот се игра со тркалезни броеви. Првпат ја посетив Струга во 1991 година. Југославија изумираше, а јас бев поканет на Струшките вечери на поезијата. За прв пат летав со авион – од Сараево до Белград со словенечки модерен авион, и од Белград до Скопје со авион на новоформираната македонска авиокомпанија.
Предупредувањата на седиштата беа напишани на руски и бугарски јазик. Пропелерот наликуваше на картонскиот модел на двомоторниот Локхид 12, од кој Ингрид Бергман ќе полета во филмот „Казабланка“ по разделбата со Хемфри Богарт.
Во Струга не пречека тогашниот главен Македонец во Југославија, мустаклијата Васил Тупурковски, во бел костим. Се дружев со словенечките млади поети кои делеа трева како да е баклава.
Се сеќавам на езерото пред хотелот како мирна, добронамерна вода. Барот на плажа имаше долг шанк, и на наше инсистирање тоа лето, бескрајно реге дојде од звучниците.
И еве ме, три децении подоцна, во истиот хотел кој беше реновиран во 2012 година и доби ексклузивен изглед. Ги препознавам бетонските овали што го допираат грбот – југословенскиот модернизам што понекогаш би раѓал таков единствен бетонски цвет.
Овој пат дојдов со ноќен автобус од Лесковац и се навикнувам на вниманието што ми го посветуваат домаќините.
Се дружам со македонските поети Владимир Мартиновски и Јовица Ивановски. Од нив, ќе научам нешто за градот што излегува на езерото со своите туристички капацитети, но чиј живот цвета на бреговите на реката.
(продолжува)
