Американскиот бизнис-лоби Деловна тркалезна маса (Business Roundtable), ултралибералниот тенк-тенк Американскиот институт за претпријатија (American Enterprise Institute) и редакцискиот комитет на Вол Стрит Журнала (Wall Street Journala), го оценија овој нов текст (РДИЕ) како „многу послаб” од стариот (НАФТА)
ЛОРИ М. ВАЛАХ
Најнапред, за да бидеме сигурни во значајните достигнувања, ќе сго посочиме механизмот за решавање на спорови меѓу инвеститорите и државите (RDIE), кој ќе им овозможи на претпријатијата да се жалат пред арбитражниот суд од оние држави, чии одлуки може да ги занемарат профитите, со оглед дњка тие во нивната област на примена значително се намалени. Односите помеѓу САД и Канада не беа многу идилични.. Отава и активистите на екологијата можат да се самозаљубуваат, но веќе дваесет и пет години, со еден исклучок, сите надоместоци наплатени од претпријатијата во аферите поврзани со животната средина следеа по жалбите на американските компании против канадските јавни политики.
Што се однесува до Мексико, механизмот RDIE отвора место за нов пристап. Главните принципи што ги повикуваат владите да гарантираат еднакво третирање странски и национални компании, сигурност на инвестициите, слобода за компаниите да го пренесат својот капитал исчезна како и спомнувањето на правото на инвестирање.
Додека разрешувањето на споровите според NAFTA дозволи инвеститорите да ги заобиколат домашните судови за барање арбитража, новата одлука бара инвеститорите и државите да се обидат прво да ги решат своите тужби пред судовите и административните субјекти на заинтересираните земји.
Откако сите правни лекови се исцрпени, или ако не се донесе никакво решение во рок од две години, инвеститорите ќе можат да побараат компензација пред арбитражниот суд. Ова само ако жалбата се однесува на фактот дека „инвестицијата е национализирана или непосредно експроприрана со пренесување на формално име или целосно одземање.” Покрај тоа, на инвеститорите ќе има биде надоместувани штетата само за оние загуби за кои даваат докази, додека штетите кои се „суштински шпекулативни” се исклучуваат.Тоа е начин да се прекине со астрономските надоместоци што биле исплатувани во минатото за да се компензира замислената загуба или идни приходи.
Имајќи ги предвид овие мерки, американскиот бизнис-лоби Деловна тркалезна маса Business Roundtable, ултралибералниот тенк-тенк Американскиот институт за претпријатија American Enterprise Institute и редакцискиот комитет на Вол Стрит Журнала (Wall Street Journala), го оценија овој нов текст како „многу послаб” од стариот..
Сепак, постои една грешка: една одредба која треба да ги заштити новите американски компании кои делат девет договори во случај на делумна приватизација на секторот на нафта и гас од страна на владата на Пенета Нета. Се очекува дека овие мултинационални компании ќе останат заштитени со решенија кои ги нуди RDIE ако Мексико задржи други трговски договори кои го дозволуваат овој механизам.
(продолжува)