БЕРНИ САНДЕРС
Зошто Доналд Трамп, кој ги поддржува технолошките олигарси, сака да наметне извршна наредба со која ќе се спречат поединечните американски држави да ја регулираат вештачката интелигенција? Зошто милијардерот-инвеститор и коосновач на Палантир, Питер Тил, ги нарекува луѓето кои се залагаат за регулирање на вештачката интелигенција „емисари на Антихристот“? Дали техно милијардерите навистина мислат дека им е дадено од Бога да владеат?
Вештачката интелигенција и роботиката ќе го трансформираат светот. Ќе предизвикаат незамисливи промени во нашата економија, политика, начинот на кој водиме војни, нашата емоционална благосостојба, нашата околина и начинот на кој ги образуваме и одгледуваме децата. Заедно со тоа доаѓа и вистинскиот страв дека, во не толку далечна иднина, суперинтелигентната вештачка интелигенција би можела да ги замени луѓето и да ја преземе контролата врз нашата планета. И покрај извонредната важност на ова прашање и брзината со која се развива оваа технологија, вештачката интелигенција е недоволно дискутирана во Конгресот, медиумите и јавноста. Тоа мора да се промени.
Како висок член на Комитетот за здравство, образование, труд и пензии на Сенатот на САД, пред неколку месеци започнав истрага за огромните предизвици со кои се соочуваме поради брзиот развој на вештачката интелигенција. Неодамна одржав јавна дискусија со добитникот на Нобелова награда, д-р Џефри Хинтон, кој се смета за татко на вештачката интелигенција, за да ги слушнам неговите мисли за широк спектар на теми поврзани со оваа технологија.
Врз основа на тоа истражување и други информации што ќе ги собереме, моите помошници во кабинетот и јас наскоро ќе презентираме пред Конгресот многу специфичен сет препораки за тоа како да се справиме со некои од невидените закани што ги претставува вештачката интелигенција. Еве некои од занемарените прашања на кои ќе бараме одговори.
Кој е задолжен за трансформирање на нашиот свет во свет управуван од вештачка интелигенција? Во моментов, неколку од најбогатите луѓе на планетата – Илон Маск, Џеф Безос, Бил Гејтс, Марк Закерберг, Питер Тил и други – инвестираат стотици милијарди долари во развој и примена на вештачка интелигенција и роботика. Дали е во ред неколку екстремно моќни луѓе да ја обликуваат иднината на човештвото без никаков демократски надзор? Дали целта на револуцијата на вештачката интелигенција е едноставно да ги направи многу богатите уште побогати и помоќни, или оваа револуционерна технологија ќе се користи во корист на целото човештво?
Зошто Доналд Трамп, кој ги поддржува технолошките олигарси, сака да наметне извршна наредба со која ќе се спречат поединечните американски држави да ја регулираат вештачката интелигенција? Зошто милијардерот-инвеститор и коосновач на Палантир, Питер Тил, ги нарекува луѓето кои се залагаат за регулирање на вештачката интелигенција „емисари на Антихристот“? Дали техно милијардерите навистина мислат дека им е дадено од Бога да владеат? Колку далеку се подготвени да одат за да спречат законска регулација на вештачката интелигенција?
Какво влијание ќе имаат вештачката интелигенција и роботиката врз нашата економија и животите на работниците? Извештај што го објавив минатиот месец покажа дека вештачката интелигенција, автоматизацијата и роботиката би можеле да одземат речиси 100 милиони работни места во Америка во текот на следната деценија, што би оставило без работа околу 40% од медицинските сестри, 47% од возачите на камиони, 64% од сметководителите, 65% од асистентите на колеџ и 89% од работниците во брза храна.
Маск неодамна објави: „Вештачката интелигенција и роботите ќе ги заменат сите работни места. Работата ќе биде прашање на избор“. Гејтс предвиде дека луѓето „нема да бидат потребни за повеќето работи“. Дарио Амодеи, извршен директор на Антропик, предупреди дека вештачката интелигенција може да доведе до губење на половина од работните места во администрацијата. Ако вештачката интелигенција и роботиката заменат милиони работници и предизвикаат масовна невработеност, како ќе преживеат луѓето без приходи? Како ќе ги прехранат своите семејства, ќе плаќаат кирија или медицински третман? Дали владата прави нешто за да се подготви за оваа потенцијална катастрофа?
Какво влијание ќе има вештачката интелигенција врз нашата демократија? Во време кога темелите на демократијата се под напад во САД и низ целиот свет, дали вештачката интелигенција и роботиката ќе ни помогнат да станеме послободно општество или ќе им донесат уште поголема моќ на олигарсите кои ги контролираат овие технологии? Дали вештачката интелигенција ќе значи крај на нашата приватност и граѓански слободи?
Лари Елисон, вториот најбогат човек на Земјата, замислува држава под надзор базирана на вештачка интелигенција каде што „граѓаните ќе бидат послушни, бидејќи ќе бидат под постојан надзор“. Дали стигнуваме до фаза каде што секој телефонски повик што ќе го направиме, секоја порака што ќе ја испратиме, секое пребарување на Интернет ќе им биде достапно на сопствениците на вештачка интелигенција? Како можеме да ја зачуваме демократијата во такви услови? Како да ја заштитиме нашата приватност?
Може ли вештачката интелигенција буквално да го редефинира тоа што значи да се биде човек? Кои сме ние и како се развиваме емоционално и интелектуално зависи во голема мера од нашите односи со другите човечки суштества – нашите родители, семејство, наставници, љубовници, пријатели и колеги. Ме потсетуваат на познатите стихови на поетот од 17 век, Џон Дон: „Ниту еден човек не е остров / Целина сам по себе“. Луѓето со кои сме учествуваат во градењето на нашата личност.
Вештачката интелигенција го менува тоа. Според неодамнешно истражување, 72% од американските тинејџери велат дека вештачката интелигенција понекогаш им помага да се дружат, а над половина од нив го прават тоа редовно. Што значи за младите луѓе да се „пријателат“ со вештачка интелигенција што ги изолира од другите човечки суштества? Што се случува кога милиони луѓе бараат емоционална поддршка од машина? Какво долгорочно влијание ќе има фактот дека не ги градиме нашите најважни односи со други човечки суштества врз нашата човечност?
Како вештачката интелигенција влијае на нашата околина? Центрите за податоци на кои се базира вештачката интелигенција бараат огромни количини електрична енергија и вода. Релативно мал центар за вештачка интелигенција троши повеќе електрична енергија од 80.000 куќи. Големите, како што е центарот за податоци за вештачка интелигенција вреден 165 милијарди долари што го градат OpenAI и Oracle во Абилин, Тексас, ќе трошат електрична енергија колку 750.000 домаќинства. Во Луизијана, Мета гради центар за податоци со големина на Менхетен што ќе користи електрична енергија колку 1,2 милиони домови.
Една по една, заедниците низ Америка се креваат против овие центри што ги градат некои од најголемите корпорации во светот. Граѓаните се спротивставуваат на уништувањето на локалната средина, зголемувањето на сметките за електрична енергија и пренасочувањето на оскудните резерви на вода. Како изградбата на центри за вештачка интелигенција ќе влијае на нашата околина на федерално ниво?
Како вештачката интелигенција и роботиката ќе влијаат на надворешната политика и војувањето? Трагично, во средината на 21 век, сè уште немаме механизам за решавање на меѓународни или внатрешни спорови без вооружен конфликт. Но, лидерите честопати се двоумат да одат во војна од страв од реакцијата на јавноста на загубата на животи. Ниту една влада не сака премногу цивили или војници убиени во војна.
Како ќе изгледа иднината ако луѓето бидат заменети со милиони борбени роботи? Дали лидерите ќе бидат посклони да одат во војна или да се закануваат со воена акција ако не мора да се грижат за загубата на човечки животи? Дали ќе има трка во вооружување на роботи? Како тоа ќе ја обликува надворешната политика на различни земји во светот?
Дали вештачката интелигенција е егзистенцијална закана за човековата контрола врз планетата? Некои од нас се сеќаваат на сцената од одличниот научно-фантастичен филм од 1968 година „2001: Вселенска одисеја“, во кој HAL, суперинтелигентниот компјутер што контролира вселенски брод, се бунтува против своите човечки господари. Денес, како што вештачката интелигенција брзо напредува, д-р Хинтон вели дека е само прашање на време кога вештачката интелигенција ќе стане попаметна од луѓето. Дали луѓето ќе го изгубат својот примат во контролата на нашата планета? Како можеме да ја спречиме оваа огромна закана?
Ова се само некои од прашањата на кои мора да се одговори. Вештачката интелигенција и роботиката се револуционерни технологии што ќе иницираат невидена трансформација на општеството. Дали овие промени ќе бидат позитивни и ќе го подобрат животот на Американците или ќе бидат катастрофални, зависи од нас.
