Активистот Виталиј Вотановски избега од земјата откако ги објави жртвите на гробиштата на руските платеници на Вагнер
ВИЛ ВЕРНОН
Виталиј Вотановски, кој почна да го евидентира бројот на загинати руски војници во Украина со следење на гробиштата во неговиот роден регион, побегна од земјата на 4 април откако доби бројни смртни закани.
Тој зборуваше за Би-Би-Си од ерменскиот главен град Ереван.
Минатата година Виталиј го помина својот 50-ти роденден во затворска ќелија.
Активист од јужна Русија Краснодарска област беше уапсен и затворен на 24 февруари 2022 година, еден ден откако Русија ја нападна Украина.
Поранешен руски воен офицер излезе на улиците тој ден да протестира облечен во облека со зборовите „Не на Путин!“ и „Не на војната!“.
Фотографиите на Виталиј во неговата облека беа вклучени во официјалните судски документи што Виталиј ги покажа на Би-Би-Си.
„За Таа јакна добив 20 дена затвор!“, вели тој.
Тој педантно ги набројува гробовите на руските војници откако излезе од затвор. Во Краснодар, Виталиј е познат не по улични протести, туку по броење гробови. Тој беше првиот човек што ги откри сега озлогласените гробишта во селото Бакинскаја во Краснодарскиот регион, кои во меѓувреме станаа познати како гробиштата Вагнер. Тоа е местото каде што платеничката група закопува многу свои членови кои загинаа во Украина – луѓе кои или немаат роднини или чии тела никој не ги бара.
Таа прерасна од мали селски гробишта во огромни гробишта, со неколку нови зони каде се сместени се поголем број мртви. Во оваа област сега патролира од обезбедувањето.
Неодамна, шефот на Вагнер, Евгениј Пригожин, ги посети гробиштата во селото Бакинскаја и рече дека планира да ги претвори во споменик за „идните генерации“. Шефот на платеничката група призна дека гробиштата се прошириле, додавајќи: „Тоа е животот“.
Виталиј започна да патува низ регионот Краснодар во мај 2022 година, посетувајќи ги сите гробишта за да го брои бројот на паднатите борци.
„Морав да им докажам на луѓето дека се случува катастрофа“, ми вели Виталиј, „дека луѓето умираат овде, близу до нив“.
„Морав да им покажам на луѓето дека војната влијае на сите и на се’.
Тој педантно ги запишал имињата и деталите на сите гробови што ги нашол.
До моментот кога тој избега од Русија на почетокот на месецот, неговата база на податоци имаше повеќе од 1.300 имиња – вклучувајќи ги и мртвите само од регионот Краснодар.
Виталиј ги идентификувал гробовите на луѓето кои загинале во војна – за разлика од обичните, цивилни смртни случаи – прашувајќи ги луѓето, како и проучувајќи венци и фотографии на надгробните споменици.
Во декември 2022 година, активистот отиде во Бакунскаја за да ги фотографира гробовите на редовните војници. Но, додека бил таму, работниците на гробиштата им кажале на Виталиј и неговиот колега дека ги погребуваат платениците на Вагнер, убиени во битка.
„Додека бевме таму, веќе имаше 48 гробови на семејството Вагнер. Потоа, следниот пат кога отидовме, имаше 95 гробови. Потоа, 164. Потоа околу 270“, вели тој.
Виталиј упорно се враќа да ги наведе бројките и имињата на новите починати.
Го прашувам Виталиј дали знае кои се овие луѓе.
„Очигледно беше дека се затвореници и платеници“, ми вели тој.
„Тие беа регрутирани од затвор. Новинарите ги проучувале нивните имиња и дознале зошто отишле во затвор“. Но, Виталиј не ги наведе само паднатите Вагнерци на гробиштата Бакинскаја. Тој продолжи да ги следи сите паднати војници на сите гробишта во Краснодарската област.
И она што го нашол го шокирало.
„Факт е дека, од декември 2022 година, руските загуби на бојното поле се зголемија многукратно“, вели Виталиј, мислејќи на статистиката што ја собрал во Краснодар. „Бројот на загинати практично вртоглаво порасна. А неодамна на гробиштата во гробовите имаше само мобилизирани војници и вагнерци. Имаше многу малку професионални војници“.
Неколку западни разузнавачки агенции тврдат дека руската војска е недоволно екипирана.
Минатата година, претседателот Путин прогласи „делумна мобилизација“ во Русија – стотици илјади луѓе беа повикани во вооружените сили и испратени на фронтот во Украина.
Последните официјални бројки за бројот на загинати објавени од руската војска датираат од септември 2022 година, кога министерот за одбрана Сергеј Шојгу објави дека 5.937 војници загинале во Украина.
Проценките за вкупните жртви варираат, но повеќето американски и европски официјални лица се согласуваат дека бројот на загинати од Русија е над 60.000.
Виталиј почна да добива смртни закани пред многу месеци.
„Заканите почнаа по мојата прва објава за гробовите. Лавина од закани. Отпрвин ги задржав сите, но почнаа да влегуваат толку многу што престанав. „Ќе те убиеме, ќе те задавиме“.
„Во јануари некој ми се јави на телефон и ми понуди место на гробиштата“, објаснува Виталиј.
„Имаше три такви повици – два до мене, еден до мојот возач Виктор.
Би-Би-Си видел копии од смртните закани и слушнал снимка од телефонскиот повик.
На него, маж кој уредно се претставил завиткал закана во форма на промотивна покана за компанија која продава гробни места и ковчези.
Тој студено инсистира: „Сега е време да почнеш да размислуваш за крај на својот живот“.
Активистот вели дека последната сламка дошла минатата недела.
„Поминував покрај полициската станица во Краснодар и полицаецот ме препозна. Ми рече: „Подготви се. Доаѓам. Тој мислеше на реакцијата на државата на интервјуата што ги дадов. Веќе собраа доволно материјал за да изградат сериозен криминален случај против мене“.
Виталиј побегна во Ерменија и сега планира да побара политички азил во Германија.
Го прашувам Виталиј зошто властите не сакаат луѓето како него да објавуваат информации за Вагнер и руските жртви на војната.
„За нашата земја ова е застрашувачка статистика“, тврди Виталиј, „а рускиот народ едноставно не ги знае вистинските бројки. Сакав да им ги покажам на луѓето вистинските размери на катастрофата“.
„Кога луѓето би ги знаеле реалните бројки на загубите на бојното поле, би полуделе.“
Сопственикот и водач на руската паравоена група Вагнер, Евгениј Пригожин неодамна изјави дека неговите сили ќе го напуштат украинскиот град Бахмут на 10 мај.
– Во име на борците на Вагнер, во име на командата на Вагнер, изјавувам дека на 10 мај 2023 година сме обврзани да ги префрлиме нашите позиции во населбата Бахмут на единиците на Министерството за одбрана и да ги повлечеме остатоците од логистичките кампови на Вагнер, за да можеме да се прегрупираме. Ги повлекувам единиците на Вагнер од Бахмут, бидејќи е бесмислено во недостиг на муниција да се оди во пропаст, истакна Пригожин.
Формацијата Вагнер ги предводи обидите на руската армија да го заземе Бахмут, градот кој беше сцена на најдолгите и најкрвавите битки во војната во Украина.
(видеото може да се види тука – https://www.slobodenpecat.mk/video-prigozhin-ostro-gi-napadna-ruskite-vlasti-objavuvajkji-snimka-od-tela-na-mrtvi-vagnerovci/)
