Добро подмачканата руска пропагандна машина направи огромен гаф. Руските воени блогери деновиве го најавија почетокот на украинскиот контранапад. И тоа испадна дека е автогол. Покрај тоа, пораките мирисаа на паника
РОМАН ГОНЧАРЕНКО
Такво нешто ретко се случува. Руската пропагандна машинерија, за која се верува дека е добро подмачкана и работи ефикасно, очигледно направи голема грешка. Во четвртокот вечерта, неколку воени блогери, кои всушност вртат воена пропаганда, објавија истовремено „дека долгоочекуваната украинска контраофанзива започна. Зад нивните извештаи за локални успеси на украинската армија се кријат стравувања од украински воен пробив и можно губење на украинските територии окупирани од Русија.
Имаше тврдења дека украинската контраофанзива започнала во претходните денови, но најавите во четвртокот вечерта дојдоа од највлијателните воени блогери – така да се каже највисоката лига на трговијата.
КАКО ВОЕНИТЕ БЛОГЕРИ РЕЧИСИ ПОСЕАА ПАНИКА Општиот тон можеби не беше баш паничен, но многу блиску до него. Кога стана јасно дека ова не е голема украинска контраофанзива, социјалните мрежи беа исполнети со повици да не се шири паника. Недостигаа оправдувања.
„Веруваме дека контраофанзивата започна“, напиша на Telegram 39-годишниот Евгениј Поддубни, блогер со 900.000 следбеници. Долгогодишниот вработен во телевизиските станици Росија-1 и Росија-24 известуваше за украинските успеси во источна Украина и предвиде дека тоа ќе го зголеми притисокот врз руските позиции и на јужниот фронт.
Друг познат пропагандист – основачот на проектот „ВарГонзо“ Семјон Пегов, кој има над 1 милион лојални читатели, ги виде работите на ист начин. Друг од водечките руски воени блогери и известувач за Комсомолскаја Правда, Александар Коз, се приклучи на генералниот хор – и покрај неговите првични сомневања дека тоа може да биде дезинформација од украинската страна. Коз дури го повтори повикот на друг канал на Телеграма до руските војници: „Борци, нема повлекување. Само вашите семејства се зад вас“, се вели во пораката.
Но, по само неколку часа, сите тие пораки беа поправени и зборот „веројатно“ се вовлече за прв пат. Поддубни дури отиде дотаму што тврди дека всушност сакал да ја увери публиката: „Не влевав паника. Наместо тоа, повикав на будност и малку спортска злоба“, напиша тој.
ЗОШТО ПРОПАДНА ПРОПАГАНДАТА? Подоцна истата вечер, слични пораки се појавија на социјалните мрежи од различни делови на линијата на фронтот. Тие рекоа дека ситуацијата е под контрола, дека обидите на украинските единици да ги пробијат руските одбранбени линии се ограничени или одбиени. А руското Министерство за одбрана побрза да ги побие блогерите: „Некои пораки во Телеграма дека има прекршувања во руската одбрана не одговараат на вистината“. Сепак, украинската страна не ги откри своите карти: претседателот Володимир Зеленски претходно во интервју рече дека на земјата и треба повеќе време да се подготви за контраофанзива. Некои воени блогери го прочитаа ова како маневар за да го измамат непријателот и беа убедени дека всушност се случува спротивното
Набљудувачите укажуваат на две можни причини за грешките на руската пропаганда. Едната е поради тензијата по повеќемесечно чекање на украинската контраофанзива. Очигледно, воените блогери не се сигурни дека руската армија ќе го издржи ударот. Втората причина произлегува од самата природа на оваа професија: блогерите се стремат да бидат првите што ќе ја објават веста. Очигледно таа аспирација сега лоша се пошегува со нив.
„Руското раководство и Министерството за одбрана во Москва сè помалку можат да ја одржат илузијата дека на фронтот во Украина сè се одвива според планот“, изјави за ДВ експертот за Русија Сузане Шпан. Според неа, воените неуспеси и времетраењето на непријателствата бараат објаснување – но официјалната линија не нуди ништо, бидејќи овие руски неуспеси не можат јавно да се признаат. А демантот на Министерството за одбрана изгледа неубедливо и како обид да се ограничи оштетувањето на сопствениот имиџ, додава Шпан.
НЕНАМЕРНА ПОМОШ ЗА УКРАИНА? Пораките предизвикаа критики и сарказам во руските социјални мрежи и радост во украинските. Грешката ја покажа психолошката состојба на дел од руското општество, се вели во општата оценка. Според оваа проценка, грешката го поткопа авторитетот на воените блогери и внесе несигурност во редовите на аналитичарите против офанзивата што Русија и се спротивставува на руската војска.
„Милите Руси дознаа како ги лажат на каналот Телеграм“, напиша руски блогер кој исто така ја поддржува војната. Тој ги обвини другите воени блогери, како и медиумите за неуспехот. А украинскиот новинар Андриј Заплиенко предложи врховниот командант Валериј Залужниј да ги награди – „за информативна поддршка на украинската армија“.
