Откако Русија се повлече од договорот за жито, Украина се обидува да извезува пченица, јачмен и пченка преку пристаништата на Дунав. Но, трансферот од камиони на бродови трае долго. И воопшто не е безбедно.
АНДРЕА БИР
Возачот Јуриј Дубушак го отвора капакот од церадата на својот камион тежок 40 тони и се качува во контејнерот. Неговите стапала потонуваат во 25 тони златно зрно пченка од Полтава. Пченката оди кај своите потрошувачи од дунавското пристаниште Орловка, од каде за извоз заминуваат украинската пченица, јачмен и пченка, дознаваме од извештајот на германскиот јавен медиум АРД.
Во мај 2023 година низ ова пристаниште поминаа три милиони тони жито – тоа во принцип не е лош резултат, но многу низок во споредба со количините што се транспортираат преку Црното Море. Во моментов, сепак, пристаништата на Дунав се единствената алтернатива. Токму поради ова, Јуриј Дубушак пет дена чека да ја истовари пченката од својот камион на пристаништата во Орловка.
ЧЕКАЊЕТО Е БЕСКОНЕЧНО „Пристаништето е мало, тука не се закотвуваат толку многу бродови“, изјави возачот на дописникот на АРД, Андреа Бир. И додава дека пристаништето во Рен има поголем капацитет. „Но, бидејќи Русите ги гранатираа украинските пристаништа на Дунав, долго се чека да се истоварат и таму“.
Како резултат на тоа, огромен сообраќаен метеж, гигантски сообраќаен метеж се формира во регионот Одеса, кои понекогаш се протегаат на повеќе од 100 километри. Бескрајната низа канти за жито не се движи, а оваа речиси единствена сообраќајница е толку пренатрупана што автомобилите ги претекнуваат неподвижните камиони во сообраќајот што доаѓа, а понекогаш дури и преку полето, настрана од патот.
Од Одеса до Орловка се 300 километри, за што на Јуриј Дубушак му беа потребни два дена во режимот „стоп-оди“, вели авторот на извештајот. Првпат се истоварил во Орловка, но сликата во Рени и Измаил била иста: неколкудневно чекање, вели 50-годишниот сопруг и татко од Керсон. „Помина долго време“.
„ОПАСНО Е. БРОИМЕ 16 ЕКСПЛОЗИИ“ Дубушак ги држи во раце документите кои се неопходни за истовар во Орловка. Веќе ја помина задолжителната контрола на квалитетот на житото. И чекајќи го повикот од диспечерот на пристаништето. Но, додека чека, тој е принуден да виси околу импровизираниот паркинг, среде заглушувачкиот метеж на сообраќајот на единствениот пат што води до пристаништата на Дунав. Врховните зраци на сонцето се безмилосни, а лимените тушеви и тоалетите се повеќе од скромни.
Дубушак укажува на чадот што се издига над Исмаил, кој јасно се гледа од Орловка. Тој самиот на својот грб почувствува уште еден руски напад врз ова пристаниште. „Опасно е, како да не е опасно“, вели возачот. Кога Русите деновиве повторно го нападнаа Измаил, тој истрча на теренот и таму чекаше: „Изброив 16 експлозии“, изјави Дубушак за АРД. На неколку метри од неговиот камион, други возачи се собрале во скривница. Секој треба да одвои време додека не дојде редот да се истовари. Расположението е депресивно. Голема зелена гума е заглавена во калта на неасфалтираниот паркинг по последниот дожд „Кога врне, никако не можеме да мрднеме одовде. Не можеме да истовариме, а житото не се транспортира“, се кара еден од возачите.
УЖАСНИ УСЛОВИ Ни покажува шпорет на гас помеѓу два камиони, во просторот каде што возачите готват и јадат. Во Германија вакво нешто не може да постои, мажите се согласуваат со главите. Сите посакуваат да имаат подобри паркинзи и хигиенски услови. „Украина сака да го извезе своето жито по секоја цена, но никој не мисли на нас, возачите“, се пожали друг возач.
За да пазарат, мажите пешачат неколку километри по патот до мала продавница во која се продаваат кафе, пијалоци, бисквити, салами, овошје и топол леб. Продавачката ги става парите во каса и се намурти кон редот камиони на патот надвор. Жената воопшто не крие дека ја поддржува Русија. „Кога конечно ќе не ослободат?“, провокативно прашува таа, а еден од нејзините клиенти кимнува со главата.
„Има многу жртви на долгогодишната руска пропаганда овде“, вели Дубушак, но не сака да се расправа. Му плаќаат во зависност од растојанието и количината. За сегашниот курс ќе земе околу 190 евра, плус надоместоци за долгото чекање.
Украинската железничка линија и важен мост на патот од Одеса до дунавските пристаништа Рени, Исмаил и Орловка беа уништени од Русите пред повеќе од една година. Патот каде што ги чекаат продавачите и Дубушак не само што е бучен и метеж. Тоа е, исто така, речиси единствената врска со светот пошироко – тоа е артерија на животот по која украинското жито и другите земјоделски производи допираат до купувачите во странство.
