Владимир Путин се надева дека во иднина ќе продолжи да го води Доналд Трамп за нос. Русија би го прекинала огнот само ако биде принудена
ИВАН ПРЕОБРАЖЕНСКИ
Владимир Путин објави дека ја поддржува самата идеја за 30-дневен прекин на огнот предложен од Украина и САД по нивните преговори во Саудиска Арабија. Но, тој очигледно не е подготвен да ги прекине непријателствата сега.
Во својата изјава во четвртокот, на 13 март, рускиот претседател зборуваше за веројатноста за понатамошна мобилизација и вооружување на Украина и за потребата однапред да се договорат параметрите за контрола и верификација на шемата за прекин на огнот. А потоа отиде директно на ликвидација на „киевскиот режим“ и одби Украина да влезе во НАТО – т.е. на она што Путин долго време се обидува да го претстави како причини за руската агресија врз Украина. Како одговор, Доналд Трамп ги нарече овие изјави „ветувачки, но нецелосни“. И практично нема шанси ова да се смени по двата разговори.
ИЗГУБЕНИ 30 ДЕНОВИ ВО ПРЕГОВОРИ И покрај последователната ноќна средба меѓу Владимир Путин и специјалниот пратеник на американскиот претседател, Стив Виткоф, позицијата на Русија за 30-дневниот прекин на огнот не стана појасна. Резултатите од преговорите не беа објавени, а специјалниот пратеник не полета од Москва за САД – од непозната причина се упати кон Азербејџан. Не се знае кога Трамп ќе биде информиран за ефектот од разговорите и дали воопшто има нешто да се информира – иако Американците изразуваат „внимателен оптимизам“.
Сите сега го очекуваат личниот телефонски разговор на Путин со американскиот лидер. Некои коментатори сугерираат дека овој разговор би можел да стане одлучувачки. Но, дали САД имаат ресурси да го принудат рускиот владетел на итен одговор?
Всушност, Москва воопшто не е обврзана да даде итен одговор. Од однесувањето на Путин и неговата придружба може да се заклучи дека тие самите гледаат пред себе две клучни задачи кои на прв поглед изгледаат меѓусебно исклучувачки. Првата е продолжување на офанзивата и ударите против Украина. Не случајно Путин организираше „маскарада“ облекувајќи се во воена облека а ла Зеленски, па дури и наводно отишол во областа Курск, каде што украинските војници речиси се повлекле. Прес секретарот на Путин, Дмитриј Песков, недвосмислено го нарече ова „сигнал на решителност“. Кремљ е јасно сигурен дека во борбите со Украина предноста е на негова страна и се додека е така, нема смисла да се паузира.
Втората задача: да не се согласуваат со предлозите на Вашингтон и да не учествуваат во мировните преговори, ниту на лична средба со Трамп, за да не може рускиот претставник да биде вратен во ќош, како што се обидоа Американците да направат со Володимир Зеленски. Едноставно кажано: да не падне во кавга со САД, да ги задржи симпатиите на Трамп и да не дозволи тој да стане личен непријател. Засега, овие симпатии (како и антипатиите кон Зеленски) се целосно во корист на Кремљ.
Тактиката на Кремљ и невидливите нови санкции
Доналд Трамп очигледно не сака да ги уништи односите со Путин. Да се изврши цврст притисок врз рускиот владетел ќе има смисла кога тој седи спроти вас на преговарачка маса. Но, Русија досега воопшто не влезе сериозно во преговори. Затоа, тие се обидуваат да ја охрабрат да го стори тоа главно со ласкање и ветувања за големи отстапки на сметка на Украина, на пример за прашањето за окупираните територии. Друг пример се гласините за де факто отстранување, на барање на Кремљ, од учество во преговорите на Кит Келог, кој според руското раководство е премногу проукраински.
Овој метод е заеднички за тешката бизнис стратегија за преговори до која се придржува Трамп. Сепак, не може да се каже дека користел само моркови, но не и стапчиња. На денот на патувањето на специјалниот пратеник Стив Виткоф во Москва, се дозна дека не е продолжена лиценцата за плаќање на енергетските ресурси, која претходно Американците им ја даваа на руските банки.
Ова е јасен сигнал до Путин од Трамп и значи: побрзајте, согласете се на примирјето, бидејќи може да ве повредам.
СО МОЛИТВА ЗА ТРАМП Прашањето е колку е голем американскиот залихи на „присилни“ мерки против Кремљ и колку брзо Вашингтон е подготвен да прибегне кон нив. Москва очигледно се надева, дури и за време на прелиминарните „преговори за преговорите“, да добие некакви бонуси со помош на Американците, без да прави никакви отстапки за возврат.
Потоа, ако Трамп не биде иритиран и се уште има преговори за прекин на огнот, ќе има уште една фаза во која ќе може да се преговара за нешто друго. Оттука, имајќи предвид дека и на руската војска и економија им треба пауза, може да се постигне трет круг за време на 30-дневниот прекин на огнот, па дури и да се преговара за делумно укинување или целосно укинување на санкциите.
И тогаш, ако Доналд Трамп конечно сфати дека го водат за носот, а Владимир Путин сè уште не е склон кон мир, сегашната пријателска и меѓусебна пофалба во руско-американските односи може да се замени со нагло заладување. Но, дотогаш Русија ќе добие најголем дел од отстапките и ќе ги искористи за да ја продолжи војната во Украина со обновена енергија.
