„Русите веруваат дека постои критична точка, од каде што цивилното население во Украина ќе почне да ја насочува својата омраза не кон Русија, туку кон украинското раководство“: затоа Русија го нападна Суми и какви беа реакциите по нападите?
АЛЕКСАНДАР КУНИТСКИ
Руските ракетни напади врз украинскиот град Суми на Цветници предизвикаа смрт на десетици цивили. Починаа лица кои имаат 35 години, ама и две деца меѓу нив. Ранети со 117 души, од кои 15 деца.
Светските лидери го осудија рускиот напад на Суми, а во Украина се разгоре дискусијата за тоа што би можело да биде причината за нападот. Пратеничката на Врховната работничка партија од партијата „Слуга на народот“, Марана Безухлаја, ја критикуваше сопствената влада дека тогаш украинските војници биле собрани на едно место за да бидат наградени. А тоа ги стави под закана од целен удар од Русија. Градоначалникот на Конотоп, Артјом Семенихин, тогаш го обвини шефот на регионалната администрација на Суми, Владимир Артјух, дека се согласил на настанот во градот да ги награди војниците од 117-та бригада.
НИТУ ЕДЕН ВИОЕН ЗЛОСТОРНИК НЕ ИЗБЕГНА ОДМАЗДА Кон Суми биле истрелани две балистички проектили. Како што соопшти украинскиот претседател Володимир Зеленски, едната кон зграда на универзитетот промашила, а втората експлодирала во центарот на градот.
Вториот удар бил посебно смртоносен. „Втората балистичка ракета, испукана од Русите против Суми, веројатно била полна со шрапнели, и експлодирала во воздух за да предизвика максимална штета на луѓето на улиците на градот. Според прелиминарните заклучоци, повеќето цивили биле убиени токму од овие деструктивни елементи“, рече шефот на воената управа на градот Суми, Серхиј Кривошенко.
Според него, експлозијата се случила во областа, каде што има станбени згради, образовни институции и продавници. „Овие акции на терористите покажуваат дека нападот бил планиран конкретно против цивилни објекти и мирна толпа на улиците“.
Главниот разузнавачки оддел на украинското Министерство за одбрана утврди дека нападите ги извршиле руските ракетни бригади 112 и 448. Шефот на одделот, Кирил Буданов, рече: „Нашата општа задача е да се погрижиме ниту еден воен криминалец – од оние што ги издале наредбите до оние што ги испукале ракетите – да не побегне“.
Одговор вети и Генералштабот на вооружените сили на Украина, истакнувајќи дека Русија уште еднаш го покажа недостатокот на волја за мир. „Нејзината цел е да сее страв. Но Русија ќе го добие нашиот бес и неизбежна одмазда. Нашиот одговор ќе биде цврст“.
ОБРАЌАЊА ДО ВОЈСКАТА Во меѓувреме во украинското општество и на социјалните мрежи се одвбиважестока дебата за веројатната причина за нападот од Русија против Суми. Сè започна со укорот на заменичката Марана Безухлаја кон украинското воено раководство. „Не собирајте војска за награди, особено во градовите кои се полни со цивили. Русите имаа информации за собирот на војската“, напиша таа во Телеграм. Градоначалникот на Конотоп, Артјом Семенихин, тогаш ја обвини администрацијата на Суми дека се согласила на настанот да ги награди војниците. Според неговите зборови, регионалниот менаџер на Суми бил предупреден за опасноста, но и покрај тоа се согласил на мерката. „Целиот број еден беа цивили, главно деца. Целиот број два беа војници“, рече Семенихин, додавајќи дека војниците не се повредени, бидејќи се кријат.
Руското Министерство за одбрана ги отфрли тврдењата на Безухлај и Семенихин, велејќи дека нападите во Суми биле насочени кон војската и довеле до смрт на над 60 војници. Нема начин да се проверат овие датуми, но според досега достапните информации, жртви на нападот биле главно цивили.
Ако универзитетот во Суми навистина имал шанса да ја награди војската, тогаш луѓето кои ја издале оваа наредба треба да одговараат пред воениот трибунал, изјави пред ДВ Евгениј Дикиј, експерт за антитерористички операции. Според него, може да се избегне големата концентрација на војската на едно место. Но и да се направи нешто слично не може да биде во центарот на градот. „Руските ракети не се особено точни и можат да ја таргетираат војската и да погодат цивили.
ПРЕСТАНЕТЕ ДА ГИ БАРАТЕ ВИНАВО УКРАИНА Воениот набљудувач Константин Машовец е убеден дека нападот врз центарот на Суми е еден од важните елементи во севкупната стратегија за принудување на Украина да капитулира во согласност со условите на Кремљ. „Главната цел во јавното мислење на Украинците е да се формира остро отфрлање на какво било продолжување на војната во Украина. Стравот, чувството на беспомошност и фаталност се главните цели и приоритети на непријателот“, напиша тој на Фејсбук. Според Машовец, Русија на овој начин сака да го размрда украинското општество и максимално да го деградира нивото на отпор и способноста да се покаже противење.
и според „Политико“, целта на Русија е да го тероризира цивилното население и да го сврти против украинската војска и влада, кои како резултат ќе бидат принудени да бараат мир со Москва. Изданието го цитира украинскиот воен аналитичар Микола Белесков: „Целта на оваа тотална војна е да ги принуди цивилите да извршат притисок врз украинските власти да преговараат според руските услови. Досега Русите не успеаја да го постигнат тоа, но веруваат дека постои критична точка од која цивилите почнаа да ја насочуваат својата омраза кон Руската Федерација“.
Публицистката Олександра Дворечка, пак, ги повикува Украинците да престанат да ги бараат виновниците во Украина и да не вршат напади врз војниците кои секојдневно ја штитат Украина. „Нашата задача е да ги регистрираме руските злосторства, да зборуваме за нив, повикувајќи се на фактите и деталите што е можно попрецизно, и да бараме одговорност од оние кои ја издале наредбата“, напиша таа на Фејсбук и додаде: „Таква ракета не прави разлика дали сте војник или учител, дете или возрасен, дали сте биле на автобуска станица, во концертна сала или во парк. Челичните шрапнели брзаат да ги одземат човечки животи. Тоа не е директен удар, тоа е терор“.
