Украина не треба да биде притисната да отстапи територија на Русија како дел од иден мировен договор, изјави Каја Калас, висока претставничка на Европската Унија (ЕУ) за надворешна и безбедносна политика
Доколку ѝ дозволиме на Русија да задржи делови од украинската територија, „ќе паднеме во стапицата на (рускиот претседател) Владимир Путин“, рече Калас во интервју за Би-Би-Си.
Тоа беше прво интервју на висок европски дипломат по средбата на лидерите на некои европски земји и шефицата на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, со американскиот претседател Доналд Трамп пред неколку дена во Вашингтон.
Трамп потоа најави средба меѓу украинскиот и рускиот лидер, Владимир Зеленски, и Путин, без да даде детали, а во пресрет на средбата со рускиот лидер во Алјаска, тој зборуваше и за „размена на територии“.
Досега никој од Кремљ не потврди никакви информации за наводната размена на територија. (Лавров изјави дека таква средба во Москва не се планира!).
Од почетокот на војната, во февруари 2022 година, Русија окупирала околу 20 проценти од целата територија на Украина.
Во тој процент е вклучен и Кримскиот полуостров, кој беше анектиран од Русија во 2014 година.
Во приказните за размена на територија и територијално откажување од Украина, најспомнуван е Донбас, голем регион на истокот од Украина, богат со минерали и земјоделско земјиште.
Донбас се состои од два региона – Донецк и Луганск, а Русија и Украина се расправаат за тоа со години, дури и пред оваа војна.
Околу 1,5 милиони луѓе го напуштиле овој дел од Украина од почетокот на војната.
Во септември 2022 година, неколку месеци по почетокот на војната, Путин еднострано прогласи независност на четири украински региони: Донецк, Луганск, Херсон и Запорожје.
На картата што Трамп им ја претстави на европските лидери во Белата куќа, а на која Зеленски имаше забелешки, пишува дека руската армија окупирала:
Луганск 99 проценти од територијата;
76 odsto Donjeck;
73 проценти од регионите Херсон и Запорожје на југ и југоисток;
четири проценти од регионот Харков на североисток;
Процентуално во регионите Сум и Николаев.
Зеленски е категоричен во својот став дека Украина нема да се откаже од ниту еден дел од својата територија, иако Трамп ја нагласи потребата од „размена на територии“.
Каја Калас, која беше ставена на „листата на неподобни“ од Кремљ, разговараше со Би-Би-Си и зборуваше за „кредибилни и робусни“ безбедносни гаранции за Украина.
Таа призна дека во оваа фаза од преговорите нема многу „конкретни чекори“ како средство за одвраќање.
„Најсилната безбедносна гаранција е силна украинска армија“, рече таа, нагласувајќи ја важноста од воспоставување гаранции кои „не се само на хартија“.
Таа рече дека на земјите-членки на „коалицијата на оние што се подготвени“ е да утврдат точно што можат да придонесат и дека сè уште не е јасно во каков капацитет ќе дејствуваат овие сили.
Иако лидерите на некои европски земји од таканаречената „коалиција на оние што се подготвени“ предлагаат нивните сили да бидат распоредени во Украина како дел од повоените безбедносни гаранции, Москва нема намера да го прифати ова, што Путин и шефот на руската дипломатија, Сергеј Лавров, досега постојано го нагласуваат.
По средбата со европските лидери и Зеленски, Трамп рече дека ниту еден американски војник нема да стапне во Украина по војната, ниту дека Украина може да се потпре на НАТО.
„Тоа нема да се случи, ве уверувам во тоа“, изјави тој за Фокс њуз.
Висок европски функционер верува дека Путин добил „сè што сакал“ од средбата со Трамп во Алјаска.
„Тој добил топло добредојде и сакал Америка да не му воведува санкции, што и го постигнал“.
„Путин само се насмевнува и не само што не го запира убивањето, туку го зголемува убивањето“, вели Каја Калас.
„Забораваме дека Русија не направила ниту една отстапка“, тврди таа.
Таа додаде дека ЕУ го подготвила 19-тиот пакет санкции со цел да изврши притисок врз рускиот лидер за понатамошни разговори.
Во меѓувреме, Трамп постави двонеделен временски рок за евалуација на мировните разговори меѓу Русија и Украина.
„Би рекол дека во рок од две недели ќе знаеме каде се наоѓаме – на еден или друг начин“, рече тој во телефонско интервју со новинарот на Newsmax, Тод Старнс.
„После тоа, можеби ќе мора да заземеме поинаков пристап“, рече Трамп.
Зеленски и некои европски лидери изразуваат сомнежи во врска со подготвеноста на Путин да се сретне со украинскиот претседател.
„Сегашните сигнали од Русија, искрено, се груби. Тие се обидуваат да ја избегнат потребата од состанок. Тие не сакаат да ја завршат оваа војна“, рече Зеленски.
Тој изврши притисок врз западните сојузници, велејќи дека Украина би сакала да „ја разбере архитектурата на безбедносните гаранции во рок од седум до 10 дена“.
„Мора да разбереме која земја ќе биде подготвена да направи што во секој даден момент“, додаде тој.
И некои европски лидери, како што е претседателот на Финска, Александар Стаб, се сомневаат во Путин.
Тешко дека може воопшто да му се верува, вели тој.
Францускиот претседател Емануел Макрон го нарече Путин „предатор на нашата (европска) врата“ и изрази „најголем сомнеж“ дека рускиот лидер е подготвен да работи во мир.
Од Москва, тој доби одговор од поранешниот претседател Дмитриј Медведев.
„Безмозочниот Гал е опседнат со идејата за испраќање војници во Украина. Експлицитно е наведено: Нема војници на НАТО како мировници. Русија нема да прифати таква „безбедносна гаранција“.
„Но, рапавата, кутра птица продолжува да пее за да докаже дека е крал на кокошарникот“, напиша Медведев на мрежата X.
