Најголемиот вооружен конфликт во Европа од Втората светска војна се одвива на три фронта, при што градовите и териториите минуваат од една во друга земја
На 24 февруари се навршија две години од почетокот на руската војна против Украина. Додека самиот конфликт датира од 2014 година, кога руските сили го зазедоа Крим и започнаа сепаратистички бунтови во источните региони на Украина, Русија го шокираше светот на почетокот на 2022 година кога започна целосна инвазија со цел да ја собори владата во Киев.
Многу аналитичари очекуваа Украина да падне за неколку дена, но жестокиот отпор на земјата и поддршката на нејзините западни сојузници ги попречија надежите на Русија за брза победа, пишува Гласот на Америка.
Оттогаш, најголемиот вооружен конфликт во Европа од Втората светска војна се води на три фронта, при што градовите и териториите минуваат од една во друга земја, за време на бројни офанзиви и контраофанзиви.
СЕВЕРЕН ФРОНТ Руската инвазија во февруари започна со ненадеен напад врз областите на северен Житомир, Киев, Чернихив и Суми, кои дотогаш беа главно недопрени од конфликти.
Неколку минути откако Путин најави „специјална воена операција“, руските проектили и артилерија почнаа да ги удираат украинските гранични пунктови, како и цели во Киев и другите поголеми градови, додека групите за воздушни напади почнаа да ги заземаат клучните аеродроми.
Во исто време, Русија започна двонасочна копнена офанзива против главниот град, каде колони војници и оклопни возила напредуваа кон југ од Белорусија и на запад преку регионот Суми. Окупаторските сили ја зазедоа нуклеарната централа во Чернобил, како и бројни села и градови на патот, заобиколувајќи ги големите градови како Суми и Чернихов.
Иако руските сили стигнаа до предградијата на Киев за неколку дена, многу руски воени возила останаа заглавени на блокираните патишта поради украинските заседи на конвоите, а руските војници останаа без залихи.
Локализираните судири продолжија во текот на март додека Украина започна успешна контраофанзива. На 29 март Русија објави дека ги преместува своите трупи на други фронтови.
До почетокот на април, Министерството за одбрана на Украина објави дека регионот е целосно исчистен од окупаторските сили.
По повлекувањето, Русија не се обиде повторно да го отвори северниот фронт. Сепак, продолжија артилериските напади и бомбардирањето на градовите, вклучително и цивилни цели, а населението беше тешко погодено од воените злосторства извршени за време на руската операција.
ЈУЖЕН ФРОНТ Јужниот дел на руската инвазија беше извршен од полуостровот Крим, кој Русија го окупираше во 2014 година. Во деновите пред 24 февруари, руската морнарица под изговор за воени вежби ги блокираше Азовското и Црното Море. Ова им овозможи на руските сили брзо да се преселат во регионот Керсон и да ја заземат Нова Каховка во првите денови од инвазијата, со што го обезбедија снабдувањето со вода за пиење на Крим преку северниот кримски канал.
После тоа, офанзивата продолжи во два правци. До почетокот на март, руските сили кои се движеа на североисток ги освоија градовите Мелитопол и Бердјанск. Нуклеарната централа Запорожје во Енерходар исто така беше заземена, што предизвика загриженост во целиот свет кога беше објавено дека централата била оштетена во борбите.
После тоа, руските сили напредуваа кон големиот пристанишен град Мариупол, кој веќе беше под опсада на руските сили од делумно окупираниот регион Доњецк на север, а руските амфибиски сили слетаа во западниот дел на градот.
Нападот на Маријупољ траеше два месеци, илјадници цивили беа убиени, а 90 отсто од зградите беа уништени или оштетени, вклучително и цивилни цели како што се породилиште и театар каде децата се засолниле.
Во меѓувреме, другите руски сили, движејќи се северозападно, можеа брзо да го заземат Керсон до 2 март, со што стана првиот голем град и единствениот регионален главен град што падна во инвазијата. Ова ги зголеми сомнежите дека некои локални украински власти соработуваат со окупаторот.
Руските трупи, исто така, се движеа кон Миколаев, но не успеаја да го освојат градот бидејќи украинските сили успеаја да ги одбијат нивните напади во неколку наврати.
Линијата на фронтот остана главно статична во текот на летото, до септември, кога Украина започна успешна контраофанзива за повторно заземање на Керсон (Херсон). Како резултат на тоа, руските трупи беа протерани од градот и до 9 ноември тие целосно се повлекоа од западниот брег на реката Днепар.
Ослободувањето на Херсон се сметаше за голема стратешка победа за Украина, додека во Русија тоа наиде на критики од националистите, кои ја обвинија владата за лошо справување со војната.
Оттогаш, борбите продолжија покрај реката, со уништувањето на браната Каховка во јуни 2023 година, која се смета за најголема еколошка катастрофа во Украина од експлозијата во Чернобил во 1986 година. И покрај бавниот напредок, украинските сили успеаја да повратат некои области на источниот брег на реката во амфибиска контраофанзива од декември 2023 година. Борбите на јужниот фронт, исто така, имаа глобално влијание далеку од линијата на фронтот.
Бидејќи извозот на жито и вештачко ѓубриво од Украина е клучен за хранење на голем дел од таканаречениот „глобален југ“, договорот постигнат со посредство на Обединетите нации им овозможи на комерцијалните бродови да продолжат да пловат во Црното Море, и покрај континуираните руски напади врз украинските пристанишни објекти, во градовите како Одеса и Измаил.
ИСТОЧНИОТ ФРОНТ Борбите во источна Украина се водеа пред руската инвазија во 2022 година. Тие започнаа во пролетта 2014 година, кога руските платенички групи и Федералната служба за безбедност (ФСБ), во соработка со локалните проруски сепаратистички лидери, зазедоа поголем дел од Луганската област и клучните области во Доњецк.
Оттогаш, има спорадични борби и гранатирање преку линијата на контакт, додека конфликтот во голема мера е замрзнат. Меѓутоа, во 2022 година, Русија официјално ги призна самопрогласените Доњецка Народна Република и Луганската Народна Република и префрли војници на територијата на 21 февруари.
По најавата за „специјална воена операција“ на 24 февруари, Русија напредуваше преку линијата за контакт во Донбас.
Руските и сепаратистичките сили на крајот ги здружија силите во успешен напад на Мариупол, на југ. Во исто време, дополнителни руски сили ја преминаа североисточната граница од рускиот град Белгород до Харков, вториот по големина град во Украина.
Жестоки борби се водеа во северните предградија, а руските војници влегоа во самиот град додека руската артилерија гранатираше станбени области. Руските сили зазедоа помали блиски градови како што се Ижиум и Купјанск.
Сепак, Украина успеа да ја врати контролата над Харков и до мај руските сили беа во голема мера истиснати од артилерискиот дострел во градот. Во септември, Украина започна втора контраофанзива заедно со успешна контраофанзива во Керсон на југ.
Украинските сили ја вратија контролата над неколку стотици населени места и 12.000 квадратни километри територија, а на многу места ги турнаа руските војници сè до границата.
До 11 септември, руските трупи се повлекоа од целата Харковска област, западно од реката Оскил.
Напредокот во регионот на Донбас стана потежок за Украина. Руските сили го зазедоа Северодонецк во мај, потоа Лисичанск во јули, преземајќи целосна контрола над регионот Луганск. Русија потоа продолжи со нападите кон стратешки позиционираниот град Бахмут.
Руските сили, по деветмесечна битка опишана како најдолга и најкрвава од почетокот на војната, го зазеле Бахмут со големи загуби, а градот во голема мера бил уништен.
Рускиот напредок во февруари 2024 година беше успешен, заземајќи ја Авдеивка откако украинските сили беа принудени да се повлечат од градот за да избегнат да бидат опколени.
По истекот на договорот во летото 2023 година, поморските сили на соседните земји-членки на НАТО овозможија алтернативен коридор.
