Злосторството на Путин против Русија е тоа што го врати средновековниот варварски модел во кој секој глупак, секој убиец и силувач како Кадиров или Пригожин може да стане лидер, изјави политикологот Димитриј Борисович Орешкин за ДВ
КОНСТАНТИН ЕГЕРТ
Д. Орешкин: Мислам дека ова е вистина. Реалноста не им нуди на Русите ништо добро: нема победа, нема економски раст, политичкиот престиж на Русија не се зголемува, а НАТО се шири. Но, луѓето се чини дека не сакаат да го сфатат тоа, а оваа инстинктивна заштита од надворешниот свет Путин многу ефикасно ја користи: „Ве штитам од агресијата на НАТО, ве терам да чувствувате дека не сте фрлени на колена“. Јавното мислење го сфаќа Путин како сламка што може да го одржи на живот. Рејтингот за очај е: „Ако не Путин, тогаш кој?“.
ДВ: Дали општеството разбира дека работите не одат добро? Или верува во тоа што го прикажуваат на телевизија?
– Не сака да разбере. На тој начин се заштитува од реалноста која пробива дупка во масовната свест. Да се признае дека работите не функционираат значи да се признае дека ме излажале и верував. Оваа когнитивна дисонанца е многу болна за реализација и општеството се обидува да се заштити. Но, постои објективна реалност. За жал на Путин, Русија не е Северна Кореја, иако се прават многу напори во таа насока, а сепак има информациска транспарентност. И силите што отвораат дупка во масовната свест ќе победат на крајот.
Кога и како замислувате дека ова би можело да се случи?
– Тоа го замислувам како нешто многу болно, бидејќи Путин и Русија во моментов се персонифицираат – таква е логиката. Односно, ако го нема Путин, нема да има ниту Русија. Путин ги уништи државните институции: веќе нема верба во фер избори, во парламентаризам, во независноста на судството и во слободата на печатот. Путин ја уништува државата, ја заменува со војсководство, со личен или кадровски систем на моќ. Кога ќе го снема поглаварот, тоа е како плута да никне од шише, од која не се знае што ќе излезе – шампањ или ништо.
Има ли разлика во односот кон војната во големите градови и во остатокот од Русија?
– Во градовите поддршката за Путин е помала, како што стана јасно дури и од фалсификуваните избори. Путин е маргинален претседател – тој има најголема поддршка во Чеченија, Ингушетија, Дагестан, Татарстан и други региони. Затоа моќта на Путин се плаши од градовите и поради оваа причина Кремљ инјектира наркотична инјекција во големите градови. И успешно: во градовите не одат на избори, на војната гледаат со затворени очи, но не интервенираат.
Со секоја измината година кога Путин е на власт, се намалуваат шансите за мирна еволуција на режимот во нешто слично на Европа. Не можам да замислам како моделот на Путин ќе се трансформира во пост-путински, европски.
Нè чека граѓанска војна и крвав хаос?
– Ќе има разјаснување на односите меѓу различните типови на групи на моќ, кои вклучуваат илјадници вооружени поединци. Во моделот што го изгради Путин, политичкиот ресурс не се парите, не медиумите, не популарноста, туку моќта: оној со најмногу митралези од голем калибар. И на крајот, токму овие митралези ќе го делат просторот што ќе остане по Путин.
Дали политичките затвореници – Алексеј Навални, Илја Јашин, Владимир Кара-Мурза се алтернатива на Путин?
– Не. Политичкиот модел на кој Русија се деградираше поради Путин и не може да биде ориентиран кон жртвите – тој бара силен харизматичен лидер. Да не беше Навални во затвор, ќе станеше сериозна закана за Путин. Но, тој не може да ја води државата од затвор бидејќи таа ги очекува силните. Во моделот што го изгради Путин, лидер може да биде некој како Кадиров, Пригожин, Суровикин или кој било друг убиец, матен тип или силеџија што изгледа дека постојано победува. Злосторството на Путин против Русија е што го врати овој средновековен варварски модел. Затоа, луѓето од затвор не можат да станат алтернатива на Путин.
Сепак, ако поради некоја причина Путин престане да постои, кој е вистинскиот кандидат за неговото место?
– Вистинскиот кандидат е тој што моментално се крие. Затоа што штом Путин се посомнева дека некој има потенцијал за вистинска алтернатива, веднаш ќе им ја отсече главата – во политичка или физичка смисла. Затоа, тој што би можел да го замени Путин сега се крие. Но, проблемот е и што нема процедура за промена на власта. На сите им е јасно дека изборите во Русија се чиста и едноставна легитимација на веќе освоена сила. Владетелите сметаат дека народот е сива маса со која се може да се направи.
И дали Путин верува дека народот е сива маса?
– Мора да верува во тоа. И изгледа верува дека е „колекционер на руските земји“. Тој смета дека Западот и згрешил на неговата татковина и лично нему, и бара одмазда во стилот на Гамен. Ова е лична мака на Путин, но тоа е и мака на Русија, која е проникната од духот на оваа травестија, која таа ја доживува како некаква политичка реалност.