РОМАН ГОНЧАРЕНКО
Бунтот на Пригожин и неговата група „Вагнер“ – ова е почеток на колапсот на експериментот што рускиот претседател Путин го започна со нападот на Украина
Каков контраст. Пред само неколку дена на Меѓународниот економски форум во Санкт Петербург, рускиот претседател Путин беше во одличен дух и зрачеше со стабилност, т.е. – економијата е солидна, украинската контраофанзива се кине, Русија ќе ја добие војната што ја започна. Неговата главна порака беше – се е под контрола.
Една недела подоцна, истиот тој Путин имаше видео-обраќање и камено лице и го обвини основачот на приватната воена компанија „Вагнер“ Евгениј Пригожин за „предавство“, иако не го именуваше. Од Ростов на Дон и од другите руски градови почнаа да пристигнуваат снимки, какви што јавноста немаше видено од војната во Чеченија, а Москва од 1993 година – оклопни возила на улиците подготвени да се користат против нејзините граѓани. Навидум стабилниот систем почна да се колеба.
ПУТИН ПОСЕА ЗМИСКИ ЗАБИ – НИКНАА ПЛАТЕНИЦИТЕ НА ВАГНЕР
Слични работи се случиле и друг пат во историјата што господарот на Кремљ сака да ги цитира. Во ГДР во 1989 година, тие штотуку гласно ја прославија 40-годишнината од републиката, кога еден месец подоцна се урна Берлинскиот ѕид. Сето тоа со свои очи го видел Владимир Путин, кој тогаш бил агент на КГБ во Дрезден. Меѓутоа, во овој случај зборуваме за мирни времиња и сè заврши мирно во ГДР. Во Русија тоа веќе не е можно. Шефот на Кремљ во своето обраќање даде уште еден пример – изгубената Прва светска војна, руската револуција од 1917 година и граѓанската војна. Во право е. Работите одат кон повторување на руската историја.
Дека тоа ќе се случи беше јасно од самиот почеток на руската инвазија на Украина. Неправедна војна од такви размери е огромен и безумен експеримент, вклучително и за сопствената земја. Путин не можеше да биде сигурен во неговиот успех, но реши да искористи шанса. Тој претпочиташе да не размислува за фактот дека во историјата освојувачките војни ретко завршуваат со успех за агресорот. Наполнувајќи го општеството со пропаганда, рускиот претседател сее змиски заби – омраза, милитаристичка и безлична опиеност, суровост. И тука сето тоа никна – засега во форма на платеници на Пригожин.
МИТОТ ЗА НЕПОБЕДИВИОТ ПУТИН ПРОПАДНА Пукнатините во електроенергетскиот систем на Путин беа видливи и претходно. Колку подолго траеше криминалната и сега ефективно изгубената војна, толку повеќе тие се истакнуваа. Вербалната пресметка меѓу раководството на Министерството за одбрана и шефот на полукриминално-полувоената структура позната по суровоста не е од вчера. Путин молчеше затоа што се убеди дека неговата слаба армија не може без платениците. Кога на почетокот на мај, Пригожин јавно ги проколна министерот за одбрана Сергеј Шојгу и началникот на Генералштабот Валери Герасимов, стана јасно – прекинот се приближува. Путин молчеше. Еден од познатите пропагандисти беше меѓу првите што ги спомна постоечките ризици: во Телеграм напиша „Вака се случуваат револуциите“.
Путин очигледно не го разбрал тоа во тоа време, очигледно мислејќи дека тензијата може да се намали. Но, тоа не можеше. Со што и да заврши метежот на Пригожин, Путин загуби од него. Дури и ако водачот на бунтот беше убиен или приведен, земјата го почувствува стравот и слабоста на претседателот, чии охрабрувачки зборови ги чекаа неговите лојални поддржувачи. Но, Путин повторно молчеше. Сега конечно пропадна митот за непобедливото и предвидливите потези на шефот на Кремљ. Овој бунт може да го следат други, додека не падне целиот електроенергетски систем на Путин.
Украина сега има можност да успее и да ги ослободи териториите окупирани од Русија побрзо отколку што се надеваше Киев. Но, не може да се очекува ненадеен колапс на моќта на Путин и крај на непријателствата. Во Русија има критична маса на луѓе кои сакаат војната да продолжи. Тие се повеќе од оние кои сакаа војна до победнички крај пред 100 години. А тие што се против војната се досега безначајни и гласот им е слаб. Дури и ако Путин престане да биде претседател, војната ќе продолжи со моментум – до целосен пораз.
